Sin ina dumonda correspundenta d'ina intervenziun en connex cun la LFLI en la sessiun d'october 2008 ha la regenza respundì en la sessiun da favrer 2009 ch'il chantun Grischun na prevesia betg ina campagna da sensibilisaziun per las persunas che possedan in'abitaziun secundara. L'object da questa campagna fiss stà il potenzial d'abus fitg grond tar las emploiadas e tar ils emploiads da chasa en il sectur da las abitaziuns secundaras.
Ils onns passads èsi alura er vegnì constatà in augment cuntinuà da lavurantas e da lavurants da la UE che vegnan en Svizra e che vegnan engaschads directamain da las persunas che possedan in'abitaziun secundara per lavurs da renovaziun e da cumplettaziun, en spezial en il sectur da la construcziun e da la decoraziun da l'interiur. Quant enavant ch'ils standards da salari e las cundiziuns da lavur legalas che valan en Svizra vegnan observads per questas lavurs, n'è savens betg cler. Pervia dals numerus engaschaments da lavur durant la notg, durant las dumengias e durant ils firads èsi bain pli che mo inditgà da metter tscherts segns da dumonda en quest connex.
La lavur illegala e cuntravenziuns cunter la LTram, che vegn applitgada sco mesira accumpagnanta impurtanta en connex cun la libra circulaziun da persunas, èn in problem fitg serius en il chantun Grischun, spezialmain en lieus cun ina gronda quota d'abitaziuns secundaras ed en regiuns da cunfin. Lavurantas e lavurants, mastergnantas e mastergnants sco er interpresas artisanalas dal lieu èn confruntads cun ina concurrenza betg palpabla e betg controllabla e ston acceptar senza culpa dischavantatgs persunals ed economics. Las vischnancas perdan entradas fiscalas e las ovras socialas ston renunziar a contribuziuns considerablas.
Per il Grischun cun sia gronda dependenza dal turissem è la libra circulaziun da persunas cun la UE tant oz sco er en l'avegnir in fundament central per il success economic e per la cumpetitivitad internaziunala. A medem temp vegn l'impurtanza da l'effectiv d'abitaziuns secundaras existentas en noss chantun a s'augmentar sco factur economic. Quai vul dentant er dir ch'il potenzial d'abus, che resulta senza dubi da la libra circulaziun da persunas, sto vegnir cumbattì sistematicamain e che l'acceptanza da la populaziun indigena envers l'effectiv d'abitaziuns secundaras sto vegnir mantegnida e rinforzada. Quai po dentant reussir mo, sche la LTram e la LFLI vegnan applitgadas consequentamain.
En vista a quests fatgs vegn la regenza supplitgada da respunder las suandantas dumondas:
1. Cun tge mesiras ha la regenza l'intenziun da far valair en noss chantun la LTram e la LFLI (ch'èn entradas en vigur il 1. da zercladur 2004 resp. il 1. da schaner 2008), en spezial en cas da persunas estras che possedan in'abitaziun secundara sco er en regiuns da cunfin?
2. Planisescha la regenza – sin basa da la situaziun descritta qua survart – da render attent en l'avegnir pli savens e pli sistematicamain las persunas che possedan in'abitaziun secundara a la LTram ed a la LFLI?
3. Cun tge multas ston en spezial persunas estras che possedan in'abitaziun secundara eventualmain far quint, sch'i vegn cumprovà ch'ellas han cuntrafatg a questas duas leschas?
Cuira, ils 16 da zercladur 2011
Pfäffli, Augustin, Peyer, Aebli, Barandun, Baselgia-Brunner, Bezzola (Samedan), Bezzola (Zernez), Blumenthal, Buchli-Mannhart (Stussavgia Plaz), Burkhardt, Campell, Casanova-Maron, Clalüna, Claus, Clavadetscher, Conrad, Engler, Fallet, Fasani, Fontana, Furrer-Cabalzar, Gartmann-Albin, Gasser, Geisseler, Giacomelli, Grass, Gunzinger, Hardegger, Hartmann (Champfèr), Hartmann (Cuira), Heiz, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jeker, Jenny, Joos, Kappeler, Kasper, Krättli-Lori, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Locher Benguerel, Mani-Heldstab, Meyer-Grass, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Michel, Müller, Nick, Niederer, Parolini, Pedrini, Perl, Pfenninger, Pult, Rathgeb, Righetti, Rosa, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Thöny, Troncana-Sauer, Valär, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Wieland, Zweifel-Disch, Buchli (Favugn), Kindschi, Lauber, Paterlini, Pfister
Resposta da la regenza
En il rom da l'execuziun da las mesiras accumpagnantas (MA) e da LFLI hai pudì vegnir constatà che las cuntravenziuns cunter las cundiziuns da salari e da lavur usitadas en il lieu ed en la branscha stattan adina en la responsadad dals manaschis esters che tramettan lavurantas e lavurants en Svizra. Che persunas estras, che possedan in'abitaziun secundara, engaschan sezzas illegalmain lavurantas e lavurants da construcziun e cuntrafan pia a la LTram resp. a la LFLI, è ina gronda raritad. En cas, nua che proprietarias e proprietaris d'immobiglias incumbenseschan persunas estras cun activitad da gudogn independenta, stoi sulettamain vegnir controllà, sch'igl è avant maun ina pseudoindependenza. Persunas cun activitad da gudogn independenta n'èn betg liadas vi da salaris minimals e vi da disposiziuns davart il temp da lavur.
1. L'execuziun da las MA en branschas cun contracts collectivs da lavur declerads sco generalmain impegnativs (CCL-dgi) n'è betg chaussa dals chantuns, mabain da las cumissiuns professiunalas pariteticas. Cun excepziun da las branschas da tschentaplattas, da tschentapalantschieus e da decoraziun d'interiurs han tut las ulteriuras 12 branschas da l'industria principala e secundara da construcziun in CCL-dgi, uschia ch'il chantun na po prender per mauns nagut en questas branschas. Per garantir in'execuziun effizienta da las MA èn questas branschas cun CCL-dgi s'unidas al post da controlla da la lavur dal Grischun (PCGR). Il chantun subvenziunescha mintga onn il PCGR cun 50'000.– francs. Il controllader dal PCGR collavura stretgamain cun ils inspecturs dal martgà da lavur da l'uffizi per industria, mastergn e lavur (UCIML). En l'industria principala e secundara da construcziun èn stadas activas l'onn passà en noss chantun 2'293 interpresas cun 4'919 lavurantas e lavurants tramess en Svizra. Da quai èn vegnids controllads 1'100 manaschis cun 2'500 lavurantas e lavurants, pia 50% da las lavurantas e lavurants tramess en Svizra. Tenor la definiziun dal SECO cumpiglia il champ da regulaziun da la LFLI – en cas da lavurantas e da lavurants tramess en Svizra – mo cuntravenziuns cunter la procedura da permissiun ed – en cas da persunas cun activitad da gudogn independenta – mo cuntravenziuns cunter la procedura d'annunzia. Questas cuntravenziuns vegnan chastiadas dal UCIML. En cas da cuntravenziuns cunter il scumond da lavurar la notg e las dumengias tenor la lescha da lavur (LL) è il UCIML dependent d'annunzias da vart da las autoritads communalas u da vart da terzas persunas. Talas annunzias vegnan fatgas mo darar.
2. Sco ch'igl è vegnì explitgà, n'è la responsabladad betg tar las persunas che possedan in'abitaziun secundara, mabain tar las interpresas estras. Campagnas d'infurmaziun d'ina moda u l'autra tar las persunas che possedan in'abitaziun secundara e che incumbenseschan las interpresas, èn perquai invanas. En la procedura d'annunzia conferma la patruna u il patrun ester ubain en scrit ubain sin via electronica ch'ella u el enconuschia las prescripziuns davart las lavurantas ed ils lavurants tramess en Svizra e ch'ella u el s'obligheschia d'observar las cundiziuns da salari e da lavur usitadas en il lieu ed en la branscha. Sur differents links sin il portal d'endataziun èn las patrunas ed ils patruns – che s'annunzian per gronda part sin via electronica – senz'auter en cas da s'orientar davart las cundiziuns da salari e da lavur actualas. En vista a questa disponibladad da las infurmaziuns na vesa la regenza betg in basegn d'infurmaziun supplementar.
3. Tenor l'art. 117 al. 1 da la lescha federala davart las persunas estras (LEst) pon incumbensadras ed incumbensaders vegnir chastiads, sch'ellas ed els recurran intenziunadamain als servetschs da lavurantas e da lavurants tramess en Svizra che n'han betg ina permissiun da lavur. Quest cas teoretic capita darar en la pratica, perquai ch'il manaschi che trametta lavurantas e lavurants en Svizra liquidescha las formalitads d'admissiun. En dumonda vegnan chastis cunter il manaschi che trametta lavurantas e lavurants en Svizra pervia da cuntravenziuns cunter la LTram, cunter la LL, cunter il CCL-dgi e fitg darar cunter la LFLI. Tut tenor il gener da la cuntravenziun e tut tenor la dimensiun da l'incumbensa sa chattan las multas tranter intgins tschients e paucs millis francs. Pli efficazis èn scumonds da lavurar. Tals scumonds pronunzia il UCIML en cas da cuntravenziuns constatadas per maximalmain 5 onns.
02 da settember 2011