Damai ch'i sa tschentan adina puspè dumondas areguard las cumpetenzas en il servetsch da salvament sin ils lais dal Grischun, vulain nus cun nossa intervenziun effectuar il relasch d'ina lescha che regla las cumpetenzas e la finanziaziun dal salvament sin ils lais.
Las vischnancas èn autonomas, sch'il dretg chantunal na regla betg definitivamain quest sectur. Ils pumpiers locals èn per regla cumpetents per il salvament. Quels èn connectads cun la centrala chantunala d'alarm e na pon betg instradar in'acziun da salvament senza che la centrala la dettia libra, na survegnan dentant betg in sustegn finanzial per scolar u per equipar per las acziuns dal salvament aquatic. Ils sgols d'exercizi necessaris cun il helicopter n'han betg lieu, sche la Rega n'ha betg ina incumbensa correspundenta dal chantun e na survegn betg ils meds finanzials respectivs. Ils pumpiers vegnan bain sustegnids da la polizia chantunala en la scolaziun e furmaziun supplementara dal salvament aquatic, ma quai è limità a la stad.
Sin ils lais da l'Engiadin'ota siglian ils pumpiers la stad sgols d'exercizi giu da circa 9 m autezza en il lai. Els disponan dal brevet da nudar da salvament 1 e dovran lur vestgids sitgs privats. L'enviern chaschunan ils exercizis da salvament en il glatsch dapli custs. 1 fin 2 giadas l'enviern vegnan realisads exercizis cun "victimas" e cun umens da salvament, che appartegnan als pumpiers, en ina fora da glatsch. Er en quest cas vegnan duvrads vestgids da neopren privats.
Per lung da las rivas dals lais pertutgads da l'Engiadin'ota, dad Arosa, da Tavau e da Lai mainan per part vias chantunalas ch'èn fermamain frequentadas. Ultra da quai maina in corridor aviatic da la plazza aviatica da Samedan sur ils lais da l'Engiadina. L'uffizi federal d'aviatica civila prescriva en quest cas in salvament aquatic organisà.
En tut las vischnancas pledentadas vegni fatg per part dapli, part damain per il salvament aquatic. Tuts èn da l'avis ch'i dovra qua ina lescha e speran d'obtegnair ina soluziun cuminaivla ch'è orientada al futur.
En vista a quests fatgs n'èsi betg da responsar che singulas vischnancas èn sulettas responsablas per elavurar e per realisar in concept dal salvament aquatic da questa gronda dimensiun.
La regenza vegn incumbensada d'elavurar ina lescha chantunala che regla las cumpetenzas e la finanziaziun dal servetsch da salvament per ils lais dal Grischun.
Cuira, ils 24 d'october 2012
Clalüna, Hartmann (Champfèr), Kollegger (Malix), Aebli, Bezzola (Zernez), Bondolfi, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Campell, Casty, Casutt-Derungs, Cavegn, Dosch, Dudli, Engler, Furrer-Cabalzar, Giacomelli, Grass, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jenny, Kollegger (Cuira), Locher Benguerel, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Michael (Donat), Müller (Tavau Plaz), Niederer, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Pedrini, Perl, Pfäffli, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Tenchio, Thöny, Farrér, Monigatti, Müller (Susch), Müller (Haldenstein), Patt (Jenaz), Scartazzini, Schucan
Resposta da la regenza
Sin basa da la repartiziun da las incumbensas tranter il chantun e las vischnancas èn da princip las vischnancas cumpetentas per il salvament dals umans e dals animals sin lur territori communal.
Il chantun ha l'incumbensa da garantir che persunas disgraziadas, malsaunas u en privel vegnian salvadas en moda uschè optimala e svelta sco pussaivel, coordinond, survegliond e concedind contribuziuns ad organisaziuns ed a persunas ch'èn activas en ils servetschs da salvament (art. 32 da la lescha per promover la tgira da persunas malsaunas; LTM). Per quest intent relascha la regenza in concept davart l'organisaziun dal servetsch da salvament (art. 33 LTM). Tenor l'art 18 al. 1 lit. d conceda il chantun concretamain contribuziuns als ospitals publics per il servetsch da transport en cas d'urgenza e d'ambulanza. Ultra da quai po el manar in post da coordinaziun central per alarmar en cas medicals d'urgenza e per coordinar l'utilisaziun dals meds persunals e materials, ubain surdar questa incumbensa a terzas persunas (art. 34 LTM). El po er surpigliar ils custs nunincassabels d'acziuns da salvament e da tschertga (art. 42 LTM) sco er conceder a las organisaziuns da salvament renconuschidas ina indemnisaziun da disponibladad (art. 40 LTM). Ulteriuras contribuziuns dal chantun en il servetsch da salvament n'èn betg pussaivlas tenor la lescha per promover la tgira da persunas malsaunas.
Ch'il chantun na conceda naginas contribuziuns als custs per la scolaziun dals pumpiers per il salvament aquatic ed als custs per l'equipament respectiv dals pumpiers, sa resulta – sco che la regenza ha menziunà en sia resposta ad ina dumonda correspundenta da la deputada Clalüna a chaschun da l'ura da dumondas en la sessiun d'avust 2012 – perquai ch'i manca ina basa legala correspundenta e betg perquai che la regenza n'è betg pronta da pajar (PCG 2012/2013, p. 130).
Cunquai che la dumonda concernent las cumpetenzas en il servetsch da salvament sa tschenta adina puspè, è la regenza da l'avis ch'i saja necessari da relaschar, empè d'ina lescha separada davart il salvament aquatic, ina lescha davart il servetsch da salvament che regla en moda cumplessiva las cumpetenzas e la finanziaziun dal servetsch da salvament, e pia er dal salvament aquatic, sco quai ch'i vegn prendì en mira cun l'incumbensa.
En il rom da quest project legislativ stoi vegnir examinà, sche ed en tge furma ch'ina nova regulaziun duai vegnir integrada, co ch'il chantun po coordinar resp. sustegnair ils servetschs da salvament dals pumpiers areguard lur scolaziun e lur equipament.
La regenza è pronta d'acceptar questa incumbensa en il senn da las explicaziuns qua survart.
30 da november 2012