Il sutterren profund vegn utilisà pli e pli savens. Il sutterren daventa pli impurtant pervia da la vieuta energetica previsa. Gia en il rapport davart la politica d'electricitad dal chantun Grischun (carnet nr. 6/2012-2013) explitgescha la regenza ch'ina geotermia profunda è imaginabla en la Val dal Rain grischuna, en l'Engiadin'ota ed en la Mesolcina bassa.
Il studi davart ils potenzials 2011 "Producziun d'electricitad or d'energias regenerablas senza ovra electrica gronda" da l'uffizi d'energia e da traffic metta la finamira da prender en funcziun in stabiliment per duvrar l'energia da las profunditads idrotermalas, la geotermia. Sco basa per quest intent duai vegnir fatg in studi da realisabladad per la Val dal Rain grischuna.
En Svizra vegnan examinads actualmain numerus projects novs per il diever da la geotermia che duai servir a la producziun d'electricitad, e per la promoziun da gas natiral. A Finsterwald, en il chantun Lucerna, vegn utilisà commerzialmain in emprim chat da gas da la Svizra. La populaziun tema en quest connex ch'i dettia moviments dal sutterren che vegnan chaschunads da las perforaziuns en la profunditad ubain ch'i dettia donns da l'ambient pervia da l'engrondiment artifizial da la permeabilitad da la grippa (fracking).
I na sa tracta pia betg mo da prevegnir a conflicts pussaivels da l'utilisaziun, mabain er d'examinar la definiziun actuala da la proprietad en il cudesch civil svizzer. Plinavant ston vegnir fixads finamiras e princips che chaschunan in'utilisaziun segira, ordinada e persistenta dal sutterren.
Las dumondas:
1. Èn gia pendentas en il Grischun dumondas che pertutgan perforaziuns en il sutterren?
2. Parta la regenza vinavant da la supposiziun che perforaziuns da geotermia sajan pussaivlas en la Val dal Rain grischuna, en l'Engiadin'ota ed en la Mesolcina bassa?
3. Tge aspect ha l'ulteriur proceder en connex cun il studi da realisabladad previs per l'utilisaziun da la geotermia profunda en la Val dal Rain grischuna?
4. Tge prevesa la regenza da far per far frunt als conflicts d'utilisaziun descrits e per reglar legalmain l'utilisaziun dal sutterren profund?
Cuira, ils 23 d'avrigl 2014
Geisseler, Felix, Kunz (Fläsch), Aebli, Barandun, Baselgia-Brunner, Bezzola (Zernez), Bleiker, Blumenthal, Brandenburger, Burkhardt, Caduff, Casutt Renatus, Cavegn, Clalüna, Clavadetscher, Conrad, Della Vedova, Dermont, Dudli, Engler, Fallet, Fasani, Florin-Caluori, Fontana, Furrer-Cabalzar, Gunzinger, Hardegger, Heiz, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jeker, Jenny (Arosa), Kasper, Kleis-Kümin, Kollegger (Malix), Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Kunz (Cuira), Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Montalta, Niederer, Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Parolini, Parpan, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Sax, Stiffler (Tavau Plaz), Thöny, Trepp, Troncana-Sauer, Vetsch (Claustra Vitg), Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Wieland, Zanetti, Baetschi, Buchli (Favugn), Deplazes, Hensel, Jenny-Marugg (Claustra Vitg)
Resposta da la regenza
1. Ina perforaziun d'exploraziun en il parc da cura da Tavau è vegnida terminada il zercladur 2013. En il rapport final vegni constatà ch'ina promoziun directa da la geotermia fiss pussaivla e permettess da proveder cun chalur il center da congress ed il bogn cuvert da la vischnanca. Plinavant è previsa ina perforaziun privata en ina profunditad da 1600 meters a Puntraschigna.
2. Differents projects da perscrutaziun e da pilot han mussà che la geotermia profunda cuntegna anc ristgas considerablas. I sa tracta d'ina nova tecnologia ch'è pir en la fasa da svilup e che dovra anc temp. Tuttina è la regenza da l'avis che pli tard dastgass l'utilisaziun da la geotermia profunda esser imaginabla er per il chantun Grischun.
3. Sin basa dal studi davart ils potenzials 2011 "Producziun d'electricitad or d'energias regenerablas senza ovra electrica gronda" duai vegnir valità il potenzial da la geotermia profunda idrotermala en la Val dal Rain grischuna tranter Panaduz, Cuira e Maiavilla sco er en il Partenz davant e duai vegnir examinada la realisabladad d'ovras electricas e/u d'ovras termicas. A medem temp ha il chantun Son Gagl l'intenziun da far in scleriment cumparegliabel dal potenzial per il spazi da Sargans fin Walenstadt. Ina collavuraziun interchantunala è raschunaivla, uschia ch'ils chantuns Grischun e Son Gagl han concludì da far in scleriment cuminaivel dal potenzial. Ils custs vegnan surpigliads proporziunalmain a maun da las lavurs specificas tut tenor il territori chantunal. Il project dura dal zercladur 2014 fin il matg 2015 (rapport final).
4. Per singuls secturs existan sin plaun federal e chantunal basas legalas ed instruments da planisaziun che stattan en connex cun l'utilisaziun dal sutterren, sco per exempel il plan secturial "deposits geologics", il cataster da las contaminaziuns, ils secturs da protecziun da las auas, ils inventaris da las resursas d'aua sutterrana e dals stabiliments dal provediment d'aua sco er las regulaziuns concernent la surveglianza suprema dals implants da conducts. Per projects da la geotermia profunda vegnan applitgadas las regulaziuns existentas dal dretg davart la protecziun da las auas e las disposiziuns per la permissiun da las perforaziuns. Ils aspects da l'exploraziun, da l'avertura e da la producziun n'èn dentant betg reglads. Plinavant mancan disposiziuns legalas davart las cunfinaziuns da territoris en il sutterren, davart ils dretgs da proprietad, davart la regulaziun da conflicts d'utilisaziun, davart la consegna da datas sco er davart cleras reglas per l'execuziun da perforaziuns profundas. En collavuraziun cun la confederaziun ha il chantun Grischun l'intenziun d'elavurar ina procedura da permissiun per explorar e per utilisar pli tard il sutterren profund. Quai duai satisfar tant a las qualitads da la geologia che surpassa ils cunfins chantunals sco er resguardar las particularitads chantunalas. A medem temp èsi previs da reglar sin il plaun d'ina lescha las indemnisaziuns per la surdada da la concessiun. Per quest intent vegnan fatgs ulteriurs scleriments.
12 da zercladur 2014