Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Heiz concernent la midada al radio digital DAB+ en il Grischun

Sessiun: 05.12.2017

«Il radio fa midada», di la reclama da l'uffizi federal da communicaziun. Tranter ils onns 2020 e 2024 duai il radio d'undas ultracurtas (UUC) vegnir serrà giu en l'entira Svizra e mo pli la nova tecnologia digitala DAB+ duai vegnir purschida; l'urari exact e las modalitads vegnan previsiblamain enconuschents l'onn proxim. Ils avantatgs èn ina meglra qualitad da tun, ina transmissiun pli favuraivla, in consum d'energia pli bass, ina meglra elecziun d'emetturs ed ulteriuras funcziuns cun text e maletgs.

La midada è segiramain da beneventar, ma tuttina han bleras audituras e blers auditurs ina tenuta critica envers la midada. Cunzunt en las regiuns perifericas teman ins ch'i duria ditg, fin che DAB+ funcziunia dapertut e cun ina qualitad irreproschabla. Igl ha gea er duvrà onns, fin che UUC è stà uschè lunsch en il chantun Grischun, sco quai che mintgin, ch'è savens en gir sin las vias, ha adina puspè stuì constatar: Interrupziuns d'emissiuns en tunnels ed en chavorgias u interferenzas en la vischinanza dal cunfin svizzer eran, ed èn per part anc oz, in problem. La midada a DAB porta oz anc pauc, perquai che quai na funcziuna – gist en zonas delicatas – betg meglier che UUC.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders tschentan en quest connex las suandantas dumondas a la regenza:

1. Co sa preschenta il stadi actual?

2. Tge urari è previs per la midada en il Grischun?

3. Tge fa la regenza – ensemen cun ils ulteriurs acturs cumpetents – per garantir che la midada dad UUC a DAB+ vegnia realisada cun success en tut il chantun ed entaifer l'urari previs?

Cuira, ils 5 da december 2017

Heiz, Della Vedova, Jeker, Albertin, Bucher-Brini, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Casanova (Glion), Casanova-Maron (Domat), Casty, Casutt-Derungs, Cavegn, Claus, Clavadetscher, Darms-Landolt, Deplazes, Dermont, Dosch, Engler (Tavau Vitg), Epp, Fasani, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Foffa, Giacomelli, Gunzinger, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Kasper, Kollegger, Kunz (Fläsch), Kuoni, Märchy-Caduff, Michael (Castasegna), Niederer, Niggli (Samedan), Paterlini, Peyer, Pfäffli, Pfenninger, Pult, Steck-Rauch, Steiger, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Tenchio, Thomann-Frank, Thöny, Tomaschett (Breil), Troncana-Sauer, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Weidmann, Wieland, Berther (Segnas), Engler (Surava), Pfister, Wellig

Resposta da la regenza

Pervia dal progress tecnic vegnan ils programs da radio a vegnir emess ils proxims onns en furma digitala sur DAB+ (Digital Audio Broadcasting). Questa furma da diffusiun duai remplazzar la recepziun sur undas ultracurtas (UUC). La midada a la diffusiun digitala da radio vegn a capitar en duas fasas: Fin la fin da l'onn 2019 duain – en in'emprima fasa – tut ils programs UUC esser disponibels er en furma digitala sin ina plattafurma da DAB+. En ina segunda fasa duai lura vegnir terminada la transmissiun UUC. Quai cun resguardar en spezial, quant auta che la quota d'utilisaziun da radio digital è en las chasadas. L'uffizi federal da communicaziun (UFCOM) realisescha perquai dapi l'onn 2017 ina campagna d'infurmaziun. Gia oz vegnan praticamain tut ils programs UUC dals radios privats svizzers e da la SSR emess parallelamain er sur la plattafurma da DAB+. Var 60 autras staziuns cun in'orientaziun principalmain musicala èn medemamain sa decididas per ina diffusiun digitala. La terminaziun cumpletta da radio UUC en Svizra è planisada per l'onn 2024. A partir da la fin da l'onn 2018 duessan ultra da quai tut ils tunnels d'autos impurtants esser equipads per la recepziun da DAB+, per che las automobilistas ed ils automobilists possian tadlar ils programs senza interrupziun. A la fin da l'onn 2017 èn gia 61 pertschient dals programs da radio vegnids consumads en moda digitala en Svizra.

La migraziun dad "analog" a "digital" ha lieu sin giavisch da la branscha da radio, perquai che la diffusiun digitala – tant sur DAB+ sco er sur l'internet – porscha numerus avantatgs. Las audituras ed ils auditurs pon profitar d'ina schelta pli gronda da programs. Ils custs da diffusiun dals emetturs sa reduceschan, entant che lur territoris da diffusiun ed uschia lur public potenzial s'extendan. Il problem da la mancanza da frequenzas vegn medemamain schlià. DAB+ permetta ina recepziun stabila e clera en auta qualitad. Ultra da quai pon ils emetturs cumplettar lur programs da radio cun texts, cun graficas, cun servetschs interactivs e cun prestaziuns da servetsch, sco per exempel infurmaziuns da l'aura u dal traffic.

Ils acturs da la branscha svizra da radio collavuran dapi onns activamain en la gruppa da lavur Digitale Migration (DigiMig). La gruppa da lavur DigiMig accumpogna la midada a la diffusiun digitala dals programs. Ils onns 2013 e 2014 han las represchentantas ed ils represchentants da la SSR, da diversas associaziuns da radios privats e betg commerzials sco er dal UFCOM elavurà cuminaivlamain ina strategia en vista a la migraziun coordinada dad UUC a DAB+.

En vista a quests fatgs respunda la regenza las dumondas sco suonda:

Tar la dumonda 1: La gruppa da lavur DigiMig elavura actualmain ils uraris ed ils process per midar dad UUC a DAB+.

Tar la dumonda 2: L'urari da midada per il chantun Grischun duai esser avant maun la stad 2019.

Tar la dumonda 3: Tar la creaziun da las basas legalas cun agid d'ina revisiun parziala da l'ordinaziun federala da radio e televisiun èn ils chantuns vegnids envidads l'onn 2017 da prender posiziun en il rom d'ina consultaziun. En sia resposta da consultaziun da quella giada aveva la regenza grischuna beneventà la revisiun proponida. Perquai che la branscha da radio surpiglia sezza la responsabladad per il process da la migraziun digitala e cunquai ch'ils plans da process ed ils uraris vegnan elavurads sin nivel naziunal, na vegnan ils chantuns previsiblamain betg pli integrads en quest ulteriur process. Sch'i resultassan dentant problems nunspetgads ord vista chantunala en il decurs da las lavurs da midada, sa faschess la regenza valair suletta u ensemen cun auters chantuns.

7 da mars 2018