L'art. 19 da la constituziun federala garantescha il dretg d'ina instrucziun suffizienta e gratuita da scola fundamentala. Sin basa da l'art. 19 da la constituziun federala po mintga uffant e mintga giuvenil fin e cun il stgalim secundar I far valair in dretg d'ina instrucziun gratuita da scola fundamentala, quai che signifitga a medem temp in dretg d'ina prestaziun statala positiva en il sectur da furmaziun. Quest dretg cumpiglia tut ils meds necessaris che servan directamain a l'intent da l'instrucziun, cunzunt er ils meds d'instrucziun correspundents ed il material da scola respectiv. Tenor la giurisdicziun dal tribunal federal dastgan contribuziuns als custs d'alimentaziun sco er da transport e d'alloschi en champs da classa e sin excursiuns vegnir incassadas dals geniturs mo, sche «talas occurrenzas tutgan tar l'instrucziun da scola fundamentala necessaria», che sto en quest cas dentant succeder gratuitamain tenor la norma numnada. Sch'ins parta dal fatg che tut ils meds necessaris che servan directamain a l'intent da l'instrucziun ston vegnir mess a disposiziun gratuitamain, cumpiglia quai er expensas per excursiuns e per champs, sche la participaziun è obligatorica.
En sia sentenzia dals 7 da december 2017 (2C_206/2016) ha il tribunal federal decidì ussa che «mo quels custs [dastgian] vegnir mess a quint per quest intent als geniturs, ch'els spargnan tras l'absenza da lur uffants. Els sa restrenschan a l'alimentaziun dals uffants […]. L'import maximal admissibel dastgass importar tranter 10.– fr. e 16.– fr. per di, tut tenor la vegliadetgna da l'uffant […].» (consideraziun 3.1.3.). Sut l'aspect da questas explicaziuns ha il tribunal federal abolì en la sentenzia numnada ina norma legala dal chantun Turgovia, tenor la quala «contribuziuns pon vegnir incassadas per viadis da classas, per excursiuns e per champs sco er per autras occurrenzas obligatoricas […].»
Tenor l'art. 15 lit. d da la lescha da scola dal chantun Grischun pon vegnir incassadas «contribuziuns adequatas» «da las scolaras e dals scolars respectivamain da las persunas cun la pussanza dals geniturs», en spezial per «viadis da scola, excursiuns sco er champs da classa».
Tras la sentenzia numnada dastgan las scolas incassar a partir d'immediat maximalmain 16.– fr. per uffant resp. per giuvenil e per di per viadis da scola, per excursiuns sco er per champs da classa obligatorics. Sut quest aspect na poi betg pli vegnir quintà cun la libra voluntad da tut ils geniturs d'ina classa da pajar dapli, perquai ch'il dretg d'ina instrucziun gratuita da scola fundamentala vegniss uschiglio violà. En cas ch'il sustegn statal per talas occurrenzas na vegn betg garantì autramain, exista plinavant il privel real che las scolas vegnian a stritgar en l'avegnir pli e pli savens talas occurrenzas, ch'èn impurtantas per il svilup da cumpetenzas culturalas e socialas, ma er per il spiert da classa.
Sut quest aspect incumbenseschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza da suttametter al cussegl grond entaifer maximalmain dus onns suenter l'acceptaziun da questa incumbensa in rapport ed ina proposta davart las mesiras (eventualmain er legislativas) che la regenza resp. il cussegl grond ha l'intenziun da prender per garantir che viadis da scola, excursiuns sco er champs da classa ed emnas da project obligatorics vegnian cuntinuads en l'avegnir sco en lur furmas d'enfin ussa, senza ch'i stoppian vegnir incassadas dals geniturs contribuziuns che surpassan las contribuziuns da la sentenzia dal tribunal federal numnada.
Cuira, ils 13 da favrer 2018
Tenchio, Locher Benguerel, Pedrini, Albertin, Atanes, Baselgia-Brunner, Berther (Mustér), Blumenthal, Bondolfi, Brandenburger, Bucher-Brini, Burkhardt, Caduff, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casanova (Glion), Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Cuira), Caviezel (Tavau Clavadel), Crameri, Danuser, Darms-Landolt, Della Vedova, Deplazes, Dermont, Dosch, Fasani, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Foffa, Holzinger-Loretz, Jaag, Jeker, Joos, Kollegger, Kunfermann, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Monigatti, Nay, Niederer, Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Perl, Peyer, Pfenninger, Pult, Salis, Sax, Schneider, Steiger, Thomann-Frank, Thöny, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Vetsch (Pragg-Jenaz), von Ballmoos, Widmer-Spreiter, Zanetti, Berther (Segnas), Gugelmann, Lombardi, Stäbler