Il dumandader repeta per part las dumondas ch'el ha fatg a chaschun da l'ura da du­mon­da en la sessiun da favrer 2019 concernent l'alp da nursas Stutz. Correspunden­tamain poi vegnir renvià a las respostas ch'èn vegnidas dadas là. Ultra da quai èn bleras du­mondas davart la protecziun da muntaneras e davart las mesiras da defen­siun preten­diblas gia vegnidas dadas en la sessiun d'avust 2017 a chaschun da las tractativas da la dumonda Crameri concernent il luf, la protecziun da muntaneras e la surpigliada dals custs. Perquai poi vegnir renvià a talas. Da las 774 nursas ch'èn vegnidas messas ad alp sin l'alp da Stutz han 80 mancà tar la stgargiada. A cha­schun d'ina tschertga poste­riura èn 23 vegnidas chattadas e manadas giu a val. Tut en tut 57 nursas n'èn betg retur­nadas.

Tar la dumonda 1: La regenza na po anc adina betg respunder questa dumonda perquai ch'el n'ha a disposiziun naginas datas davart malsognas e davart accidents; quellas e quels na ston betg vegnir annunziads. Da las 57 nursas che n'èn betg returnadas èn al­main 48 vegnidas mazzadas la stad 2018 dal luf.

Tar la dumonda 2: L'administratur responsabel planisescha ensemen cun ils uffizis chan­tunals cumpetents, uffizi d'agricultura e da geoinfurmaziun (UAG), uffizi da cha­tscha e pestga (UCP) ed uffizi per la segirezza da victualias e per la sanadad d'ani­mals (USVA), e cun l'incumbensà per la protecziun da muntaneras las mesiras per la stad ad alp ve­gninta. Dal rest n'èn mesiras per proteger las muntaneras betg ina pre­missa per ils pajaments directs (PD), ed il UAG na po decretar naginas ordina­ziuns respectivas. In'obligaziun exista mo en quel reguard che quai po esser relevant per il dretg da la protecziun dals animals e ch'ina indemnisaziun per perditas d'animals vegn pajada mo, sche talas mesiras èn realisadas. Il chantun porscha a manaschis ina cussegliaziun concernent la protecziun da muntaneras, designescha las mesiras efficazias e preten­diblas areguard la defensiun ed areguard la protecziun da munta­neras e porscha sustegn per realisar talas. Dal rest n'èsi betg pretendibel da quests manaschis ch'els prendian ordavant mesiras da protecziun generalas e pauschalas.

Tar la dumonda 3: La stad 2018 èn vegnidas pajadas als 154 manaschis d'alpegiada (pastgiras da diever communabel ed alps) contribuziuns d'alpegiada da totalmain 2 524 142.– francs per alpegiar nursas. Las 154 alps han survegnì l'onn 2018 total­main 1 643 988.30 francs contribuziuns da biodiversitad. Sin 96 dals 154 manaschis d'alpe­giada èn vegnids alpegiads anc auters animals sper las nursas. Las contribu­ziuns d'alpegiada e da biodiversitad na bastan betg per cuvrir ils custs da gestiun resultants. A partir da 600 nursas po in'alp sa prestar ina pastriglia permanenta. Dals custs per la protecziun da muntaneras surpiglia la confederaziun ina part. Ils custs restants da questas mesiras da protecziun supplementaras e la lavur pli gronda che na dastga betg vegnir sutvalitada sto il manaschi d'alpegiada purtar sez. Chauns da protecziun cha­schunan ultra da quai custs er ordaifer il temp d'alpegiada. Las contri­buziuns da bio­diversitad na servan betg ad indemnisar ils custs supplementars da mesiras per la protecziun da muntaneras.

Tar las dumondas 4 e 5: La categoria "cun pastur permanent" pretenda che la mun­tane­ra vegnia tgirada permanentamain, che las nursas vegnian tegnidas en secturs e ch'ellas vegnian manadas mintga di sin las pastgiras dal pastur cun ses chauns. Ils singuls sec­turs na dastgan betg esser occupads dapli che 2 emnas e na dastgan suenter betg pli vegnir pasculads durant 4 emnas. La pastriglia sto inscriver la pascu­laziun en il schurnal da pasculaziun. En quest connex vala il princip da l'autodeclera­ziun. Sch'il servetsch da controlla controllescha, sche las prescripziuns dals PD èn observadas, vegn controllada la situaziun effectiva cun las inscripziuns en il schurnal da pasculaziun. Tenor prescrip­ziun vegnan ils manaschis d'alpegiada controllads en il cas normal mintga 8 onns. Il medem mument vegnan er controlladas las preten­siuns da la protecziun dals animals. Sin basa da ristgas ed en cas che mancanzas èn sa mussadas vegnan fatgas controllas intermediaras.

Tar la dumonda 6: A chaschun da las controllas d'alpegiada vegn registrà il dumber da nursas alpegiadas a maun dals documents accumpagnants ed a maun da la gli­sta d'animals. La rectificaziun dals animals ch'èn vegnids annunziads per ils PD vegn fatga suenter la controlla dal UAG. La controlla dal dumber d'animals è fitg difficila en spezial tar las muntaneras da nursas, perquai ch'il dumber e la vegliadetgna dals animals en muntaneras grondas pon vegnir verifitgads mo cun fitg blera lavur. En l'avegnir vegn la registraziun simplifitgada, perquai che tut las nursas e tut las chau­ras èn er registradas en la banca da datas davart il traffic d'animals a partir dal 1. da schaner 2020 e perquai ch'il lieu da dimora da tut ils animals sto vegnir annunzià permanentamain.

Tar la dumonda 7: Il UAG planisescha da registrar ils perimeters dals manaschis d'alpe­giada en il sistem d'infurmaziun geografica (SIG). Sche las pastgiras circum­dadas da las differentas categorias vegnan er digitalisadas per las alps da nursas en il rom da quest project è anc avert, perquai che la digitalisaziun da questas infurma­ziuns chaschuna blera lavur e las resursas correspundentas n'èn betg avant maun en il UAG. Ultra da quai po la repartiziun da las pastgiras circumdadas midar dad onn ad onn.

18 d'avrigl 2019