En la sessiun da favrer 2011 ha il cussegl grond respundì 24 dumondas da princip che han fixà la direcziun da las refurmas da las structuras. Sin fundament da questas decisiuns strategicas e sin basa da la realisaziun instradada è l'iniziativa "Fermas vischnancas – in ferm chantun" vegnida retratga il matg 2013. Il rapport davart las structuras communalas ch'è vegnì tractà en la sessiun da december 2018 (missiva carnet nr. 8/2018-2019, p. 667 ss.) ha mussà in maletg per gronda part positiv davart ils effects da las numerusas fusiuns da vischnancas sco er da la refurma dal territori ch'è terminada en il fratemp.

Tar la dumonda 1: Anc avant 15 onns devi mo discussiuns modestas davart la fusiun da vischnancas. Singuls projects pli pitschens han fullà quella giada la via per l'unda da fusiuns da pli tard. Senza exagerar dastga la strategia dal chantun vegnir desi­gna­da sco grond success. Ils tratgs fundamentals da questa strategia eran vegnids ini­ziads gia l'onn 2006 tras la revisiun parziala da la lescha da vischnancas dal chantun Grischun (LV; DG 175.050) (missiva carnet nr. 12/2005-2006, p. 993 ss.). L'onn 2006 devi 207 vischnancas, actualmain datti 106 vischnancas. En la medema proporziun èn sa reducidas er las furmas da la collavuraziun intercommunala. Tras ils projects currents s'avischina quest dumber a la finamira da main che 100 vischnancas fin l'onn 2020, ch'era vegnida fixada dal cussegl grond. Bain na vegn questa finamira betg cuntanschida per pauc entaifer il temp fixà. Las finamiras da la refurma da visch­nancas na ston dentant betg mo vegnir mesiradas unicamain a maun dal dum­ber da vischnancas, mabain primarmain a maun da lur qualitad. Il rapport davart las struc­turas communalas ha mussà che la gronda part da las finamiras, sco quai ch'ellas èn vegnidas preschentadas sin p. 625 s. dal rapport e da la missiva davart la refurma da vischnancas e dal territori (carnet nr. 8/2010-2011), èn vegnidas cuntanschidas.

Il Grischun vala sco chantun precursur areguard il tema "fusiuns" e dispona d'expe­rientschas considerablas grazia a las fusiuns gia succedidas. Quels chantuns cun anc pli bleras fusiuns, sco ils chantuns Tessin u Friburg, han fatg quai cun ina plani­saziun centralistica da las fusiuns u cun fusiuns sfurzadas. Fusiuns sfurzadas fissan da princip pussaivlas er en il Grischun (cf. art. 72 LV).

Ord vista da la regenza n'èsi objectivamain betg inditgà resp. memia baud d'adattar la strategia. La debatta parlamentara durant la revisiun totala da la lescha da visch­nancas l'october 2017 n'ha betg mussà ch'i fissan giavischadas regulaziuns sup­ple­mentaras envers las vischnancas en general resp. en il sectur da las fusiuns da visch­nancas en spezial. L'instrumentari da promoziun actual è suffizient ed ultra da quai flexibel avunda per pudair tegnair quint en moda differenziada da las differentas premissas en il Grischun.

Tar la dumonda 2: Fermas vischnancas stgaffeschan ina premissa centrala, per ch'i na resultia betg ina centralisaziun zuppada. Sin fundament dal success cun la refur­ma da vischnancas e sin basa dal confess da la regenza a fermas vischnancas n'ha gì lieu l'ultim temp nagina chantunalisaziun, cun excepziun da las suandantas incum­bensas ch'èn vegnidas discutadas en moda cuntraversa sin plaun politic: incassa­ment da la taglia a la funtauna, scanning da la taglia, incassament da la taglia sin l'ierta e sin donaziuns. Da quai sto vegnir differenziada la centralisaziun d'incum­ben­sas chantunalas che han medemamain chaschunà discussiuns, en spezial la serrada da la scola professiunala da tgira Glion resp. il spustament dal clom d'agid sanitar a Cuira. La refurma dal territori ha da sia vart augmentà supplementarmain l'autonomia communala, cunquai che mo fitg paucas incumbensas obligatoricas èn vegnidas attri­buidas a las regiuns.

Sco consequenza da l'incumbensa Albertin concernent il rinforzament da las visch­nancas, ch'è vegnida acceptada en la sessiun d'avust 2015, mussa la regenza gia en il rapport da consultaziun tge consequenzas ch'in project da legislaziun ha per las incumbensas, per las cumpetenzas e per las finanzas da las vischnancas. Ordavant vegni er sclerì, sch'i pon vegnir delegadas cumpetenzas a las vischnancas.

Tar la dumonda 3: In'evaluaziun dals respargns pussaivels tar l'administraziun chan­tunala n'è betg avant maun. Igl è er difficil da far ina tala, perquai che betg mo las fusiuns da vischnancas succedidas n'han in effect concret per il dumber da persunal da l'administraziun chantunala.

Ils avantatgs dal chantun èn oravant tut da natira indirecta. Els han dentant in grond effect. Grazia a las pussaivladads che sa porschan areguard la planisaziun dal ter­ri­tori ed areguard il svilup economic pon projects vegnir realisads da maniera pli sim­pla, pli svelta e pli effizienta.