Ils 12 da schaner 2019 ha la "Schweiz am Wochenende" publitgà in artitgel davart la creschientscha da las administraziuns chantunalas durant ils ultims 10 onns. Il rapport davart las plazzas mussa cleramain che la gronda part dals chantuns ha engrondì las administraziuns malgrà il squitsch da spargn e malgrà las stentas da deregulaziun. Pervia da prescripziuns legalas e pervia da conclus parlamentars sajan vegnidas stgaffidas novas autoritads u incumbensas, argumenteschan in pèr chantuns, uschia er il chantun Grischun.
Il dumber da collavuraturas e collavuraturs da las administraziuns chantunalas è creschì en quasi tut ils chantuns. En quest connex na demussan noss chantuns vischins nagina creschientscha u demussan ina creschientscha minimala: Glaruna +0%, Uri +6%, Sviz +7%. Il chantun Turitg sco chantun cun la populaziun la pli gronda dad 1,5 milliuns abitantas ed abitants ha registrà en 10 onns in augment da +12%.
En il Grischun è il dumber da las plazzas cumplainas s'augmentà tenor il rapport da plazzas da 2168 plazzas l'onn 2008 a 3120 plazzas l'onn 2018. Quai è in augment da +44%. Ils dumbers dals instituts sco er dals ospitals n'èn betg registrads qua.
Cumpareglià cun ils auters chantuns demussa il chantun Grischun lunschor l'augment il pli grond. Questa cumparegliaziun pudess svegliar l'impressiun che l'administraziun chantunala dal Grischun saja tut auter che productiva e consumeschia daners da taglia.
Pervia da quai supplitgain nus la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. Ha la regenza resp. l'administraziun chantunala furnì a la "Schweiz am Wochenende" las basas/las cifras/ils fatgs necessaris per l'artitgel da gasetta dals 12 da schaner 2019?
2. Co poi vegnir declerà che las plazzas da lavur en l'administraziun chantunala dal Grischun èn s'augmentadas per +44% ils ultims 10 onns?
3. Tge uffizis en creschids ils ultims 10 onns, cun quantas plazzas a temp cumplain e sin fundament da tge basas legalas (leschas, ordinaziuns, conclus parlamentars da la confederaziun e dal chantun)? Nus supplitgain d'ans dar las infurmaziuns en moda tabellara.
4. Han las regiuns profità da questa creschientscha u èn vegnidas stgaffidas las plazzas mo en il "center administrativ" a Cuira?
5. Co pensa la regenza da reglar en l'avegnir il dumber da persunal ed ils custs da persunal?
6. Tge consequenzas ha il grond augment da collavuraturas e da collavuraturs l'onn 2015 (500 plazzas supplementaras) per la strategia d'immobiglias dal chantun (a Cuira; en ils centers administrativs regiunals), suenter che la dimensiun da "sinergia" e dals centers administrativs regiunals è gia vegnida predefinida en la votaziun dal pievel dal mars 2012?
Cuira, ils 12 da favrer 2019
Tomaschett (Breil), Engler, Casty, Aebli, Berther, Berweger, Bigliel, Bondolfi, Brunold, Caluori, Cantieni, Casutt-Derungs, Cavegn, Crameri, Danuser, Deplazes (Rabius), Derungs, Ellemunter, Epp, Fasani, Felix, Föhn, Gasser, Geisseler, Giacomelli, Grass, Gugelmann, Hartmann-Conrad, Hefti, Hitz-Rusch, Hohl, Holzinger-Loretz, Jenny, Kasper, Kohler, Kunfermann, Kunz (Fläsch), Kuoni, Lamprecht, Loepfe, Loi, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Mittner, Müller (Susch), Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Paterlini, Pfäffli, Ruckstuhl, Rüegg, Sax, Schmid, Schneider, Thür-Suter, Waidacher, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wieland, Zanetti (Sent), Zanetti (Landquart), Buchli (Tenna), Collenberg, Gujan-Dönier, Locatelli-Iseppi, Ulber Daniel