Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 29.08.2019

En connex cun l'elavuraziun d'in nov questiunari per las contribuziuns chantunalas a favur da las scolas da chant e da musica ha il DECA apparentamain realisà ch'er l'instrucziun da saut e da ballet vegn purschida dapi decennis en las scolas da chant e da musica e che questa instrucziun è er vegnida subvenziunada fin ussa. Tenor l'avis dal departament duai quai esser capità – cunzunt en la nova lescha per promover la cultura (LPC) – senza basa giuridica, pia per sbagl. Perquai è il DECA vegnì a la conclusiun da smetter cun quests pajaments per l'onn da gestiun 2020.

L'associaziun da las scolas da chant e da musica dal Grischun (ACMG) sco er las scolas pertutgadas en las valladas n'èn betg da quest avis. Las contribuziuns èn numnadamain vegnidas pajadas sin basa dal reglament per segirar la qualitad da las scolas ch'èn associadas a la ACMG. Tenor il reglament, ch'è vegnì approvà da la regenza, tutga il ballet explicitamain tar il sectur d'instrucziun, uschia che l'instrucziun da ballet è vegnida sustegnida cun tutta raschun.

Vitiers vegn che la regenza ha scrit sin p. 649 da la missiva tar la lescha per promover la cultura, ch'è ussa en vigur: «Il regla­ment elavurà da la ACMG per segirar la qualitad è vegnì approvà da la regenza. Vi da questa regulaziun na duai da princip vegnir midà nagut.» Sche las contribuziuns per l'instrucziun da saut e da ballet duain ussa vegnir stritgadas, cuntrafa quai cle­ramain a quai ch'è vegnì communitgà en la missiva. La regenza ha dal rest manchentà fin oz d'ademplir l'art. 18 al. 1 LPC e da relaschar novas prescripziuns davart la gestiun e la qualitad da las scolas da chant e da musica.

Che l'instrucziun da ballet e da saut en las scolas da chant e da musica na tutga – cuntrari a l'empermischun en la missiva tar la LPC – betg pli tar il sectur d'instrucziun e na duai survegnir pli naginas contribuziuns, è schoccant. La consequenza è numna­damain ubain quella che las grevezzas vegnan spustadas sin las vischnancas ubain quella che las prestaziuns da las scolas da musica en las valladas vegnan reducidas.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan perquai la regenza:

1.     Da surpigliar da princip – sco empermess en la missiva tar la LPC – las directivas da la ACMG inclusiv il sectur d'instruc­ziun. Quai, uschenavant che lur parts integralas n'èn betg explicitamain regladas en autra moda en la LPC.

2.     Da conceder sin questa basa er vinavant contribuziuns chantunalas per l'instrucziun da saut e da ballet en las scolas da chant e da musica.

Cuira, ils 29 d'avust 2019

Salis, Perl, Kasper, Alig, Atanes, Baselgia-Brunner, Berther, Bettinaglio, Bondolfi, Brandenburger, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casty, Caviezel (Cuira), Censi, Clalüna, Claus, Danuser, Degiacomi, Della Cà, Deplazes (Cuira), Deplazes (Rabius), Derungs, Dürler, Ellemunter, Fasani, Flütsch, Föhn, Gartmann-Albin, Gasser, Geisseler, Giacomelli, Gort, Gugelmann, Hardegger, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Hofmann, Holzinger-Loretz, Horrer, Jochum, Kohler, Locher Benguerel, Loi, Maissen, Märchy-Caduff, Michael (Castasegna), Müller (Susch), Müller (Felsberg), Natter, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Pfäffli, Preisig, Rettich, Rüegg, Rutishauser, Schmid, Schwärzel, Tanner, Thomann-Frank, Thöny, Thür-Suter, Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, von Ballmoos, Wellig, Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Sent), Costa, Davaz, Federspiel, Niederreiter

Resposta da la regenza

La lescha davart la promoziun da la cultura (LPC; DG 494.300) è entrada en vigur il 1. da schaner 2018. Tenor l'art. 19 al. 1 LPC han scolas da chant e da musica che vegnan manadas da las vischnancas u da lur mandatarias il dretg da survegnir con­tribuziuns. La contribuziun chantunala a las vischnancas importa 30 pertschient dals custs imputabels per uffants e per giuvens creschids fin ch'els han cumplenì il 20. onn da vegliadetgna (art. 19 al. 2 frasa 1 LPC). Ils custs imputabels per unitads d'in­struc­ziun che han il dretg da survegnir contribuziuns vegnan calculads tenor la media da la tariffa da salarisaziun d'ina persuna d'instrucziun da la scola primara plus in sup­plement procentual per ils custs accessorics (art. 19 al. 3 LPC). Tenor l'art. 16 da l'ordinaziun tar la lescha davart la promoziun da la cultura (ordinaziun davart la pro­moziun da la cultura, OPC; DG 494.310) vegn la contribuziun per unitad d'in­struc­ziun calculada sin basa da la tariffa per ura cun dretg da survegnir subvenziuns per ina persuna d'instrucziun da la scola primara tenor la lescha davart las scolas popu­laras dal chantun Grischun (lescha da scola; DG 421.000), plus 20 pertschient custs ac­cessorics al salari sco er 20 pertschient ulteriurs custs. Ina unitad d'instrucziun im­pu­tabla dura 60 minutas. Per scolara u scolar dastgan vegnir messas a quint per onn en media maximalmain 14 unitads d'instrucziun. Sin dumonda da l'associaziun da las scolas da chant e da musica dal Grischun (ACMG) po il departament permetter ex­cepziuns (art. 17 OPC). Suenter la scadenza da l'onn chalendar preschentan las vischnancas u las scolas da chant e da musica fin il pli tard la mesadad da favrer al departament ina dumonda, da la quala resorta il dumber da scolaras e scolars, las unitads d'instrucziun cun dretg da survegnir contribuziuns sco er las contribuziuns annualas da las vischnancas e d'autras corporaziuns da dretg public per mintga singula scola. Sin basa da questa dumonda vegnan pajadas las contribuziuns a las vischnancas u a las singulas scolas. Il chantun surpiglia pajaments parzials da tut en tut maximalmain 80 pertschient da l'ultim rendaquint disponibel per contribuziuns chantunalas (art. 18 OPC). I po vegnir constatà che l'instrucziun da saut e da ballet na vegn betg menziunada explicitamain en las disposiziuns respectivas da la legis­laziun chantunala.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders pretendan che las directivas da la ACMG, inclusiv il sectur d'instrucziun, vegnian surpigliadas da princip e ch'i vegnian concedi­das sin questa basa er vinavant contribuziuns chantunalas per l'instrucziun da saut e da ballet en las scolas da chant e da musica.

Sin basa da la situaziun giuridica vertenta e suenter in'examinaziun detagliada poi vegnir constatà che la LPC cuntegna ina largia areguard la dumonda, tge unitads d'instrucziun da las scolas da chant e da musica ch'èn concretamain subvenziu­na­blas. Per evitar malsegirezzas giuridicas duai vegnir serrada questa largia cun cum­plettar la OPC cun disposiziuns correspundentas. Resguardond las directivas da la ACMG che la regenza aveva approvà sut il domini da l'anteriura lescha per promover la cultura, duain vegnir pajadas contribuziuns chantunalas per l'instrucziun da saut e da ballet en scolas da chant e da musica che vegnan manadas da las vischnancas u da lur mandatarias. Applitgond l'art. 18 al. 1 LPC duain plinavant vegnir fixadas cun questa chaschun las prescripziuns davart la gestiun e davart la qualitad da las scolas da chant e da musica. Las consequenzas finanzialas na pon betg vegnir stimadas per il mument, perquai che las vischnancas decidan – er resguardond ina purschida privata –, sche saut e ballet vegnan purschids en ina scola da musica.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la regenza al cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda:

Tras ina revisiun parziala da la OPC stgaffescha la regenza la basa giuridica per su­stegnair l'instrucziun da saut e da ballet en scolas da chant e da musica che vegnan manadas da las vischnancas u da lur mandatarias. Plinavant fixescha la regenza prescripziuns davart la gestiun e davart la qualitad da las scolas da chant e da mu­sica.

24 d'october 2019