Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 21.04.2022

Durant ils ultims dus onns ha il Cussegl grond gia debattà davart la «realisaziun da l'access senza barrieras tar la viafier (Viafier retica), ils bus ed ils autos da posta». La realisaziun da l'access senza barrieras tar las telefericas grischunas n'è dentant mai stada in tema. Il turissem grischun na consista betg mo da la Viafier retica, d'events, d'hotels e da restaurants, mabain er da las telefericas. Perquai na dastgan ellas betg vegnir emblidadas en connex cun la realisaziun da l'access senza barrieras. Quai cunzunt er, perquai che las telefericas n'èn betg mo relevantas per il sistem areguard il turissem e l'hotellaria, mabain er areguard l'avertura da hotspots turistics sco er da diversas vischnancas e da fracziuns da vischnancas.

Ils 31-08-2021 ha la federaziun Pendicularas Svizras organisà a Tavau in di d'infurmaziun per las telefericas grischunas davart la realisaziun da l'access senza barrieras a las telefericas grischunas. Sco ch'i para n'è la realisaziun da la Lescha davart l'egualitad da persunas cun impediments (LImp) strusch stada in tema fin lura.

Pendicularas, funicularas ed ascensurs inclinads èn pertutgads da la LImp, sch'els èn accessibels al public e suttamess a la Lescha da telefericas (ils runals èn displaschaivlamain exceptads da questa regulaziun). Pia ston er questas interpresas da transport procurar fin ils 31-12-2023 ch'ils edifizis, ils stabiliments, ils vehichels ed ils meds da communicaziun possian vegnir utilisads senza barrieras (termin tenor la LImp).

Igl è fitg cler ch'intginas telefericas èn ussa sut in fitg grond squitsch pervia da la realisaziun da las mesiras respectivas. Autras telefericas argumenteschan che la lavur ed ils custs per ina realisaziun na sajan betg necessaris per ils giasts sporadics e che quai na rendia betg per l'interpresa.

Il basegn d'agir è urgent. Il chantun Grischun è in chantun turistic e sto esser da tut temp attractiv ed accessibel per tut ils umans, er per tals cun basegns spezials. Er quests giasts contribueschan numnadamain lur part a la creaziun da valurs turisticas per il chantun e per las interpresas.

Dumondas:

  1. Co è il stadi actual da la realisaziun da la LImp tar las telefericas grischunas e tar ils implants da transport turistics?
  2. Co controllescha il chantun che las mesiras pretendidas vegnian realisadas e ch'ils termins vegnian observads?
  3. Tge sustegn porscha il chantun en reguard professiunal sco er finanzial? (Durant ils ultims dus onns han las telefericas grischunas e la Viafier retica gea gì per part perditas considerablas da la svieuta.)
  4. Co vul il chantun integrar l'experientscha e la savida da las utilisadras e dals utilisaders pertutgads en quest process da realisaziun?

Cuira, ils 21 d'avrigl 2022

Tomaschett (Cuira), Holzinger-Loretz, Ruckstuhl, Atanes, Baselgia-Brunner, Cahenzli-Philipp (Vaz Sut), Cantieni, Caviezel (Cuira), Crameri, Degiacomi, Ellemunter, Felix, Gartmann-Albin, Gugelmann, Hardegger, Hofmann, Horrer, Marti, Müller (Favugn), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Perl, Preisig, Rettich, Rutishauser, Tomaschett-Berther (Trun), Weber, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, van Kleef

Resposta da la regenza

La Lescha federala davart l'eliminaziun dals dischavantatgs envers persunas cun im­pediments (Lescha davart l'egualitad da persunas cun impediments, LImp; CS 151.3) vala per tut las installaziuns dal traffic public ch'èn accessiblas al public ed en spezial per vehichels ch'èn suttamess a la Lescha federala davart las telefericas trans­por­tond persunas (Lescha da telefericas, LTTrP; CS 743.01) (art. 3 lit. b cifra 7 LImp). Pen­di­cularas suttastattan a la LImp mo, sch'ellas han vehichels cun dapli che otg plazzas per unitad da transport. Runals sco er pendicularas cun main che nov plaz­zas n'èn betg cumpigliads dal champ d'applicaziun da la LImp. Cumpetenta per l'exe­cuziun da la LImp è l'autoritad ch'è responsabla per la concessiun da la permissiun da con­strucziun e da manaschi, en quest cas pia l'Uffizi federal da traffic (UFT). Mo per ele­vaturs inclinads è il chantun l'autoritad da permissiun. Fin ussa è vegnida con­cedida mo ina permissiun per elevaturs inclinads ch'èn suttamess a la LImp (q.v.d. che han ina capacitad da transport da passa otg persunas per unitad).

Tar la dumonda 1: Il stadi actual da la realisaziun da la LImp tar las pendicularas per­tutgadas n'è betg enconuschent al chantun, perquai ch'il chantun n'è betg cumpetent en chaussa. Il postulat inoltrà ils 19 da zercladur 2020 dal cusseglier naziunal Rey­nard (20.3874) tracta dumondas sumegliantas (inventarisaziun concernent l'acces­si­bladad al traffic public). La resposta respectiva dal Cussegl federal vegn spetgada mez da l'onn 2023.

En quai che reguarda il chantun Grischun e la realisaziun da la LImp en connex cun elevaturs inclinads poi vegnir ditg che l'elevatur inclinà menziunà, permess dal chan­tun, è gia concepì confurm a la LImp.

Tar la dumonda 2: Ils gestiunaris da pendicularas èn obligads da realisar la LImp fin la fin da l'onn 2023. Per novas pendicularas u per la renovaziun (transfurmaziun) da pendicularas existentas ston las pretensiuns da la LImp vegnir observadas en il rom da l'approvaziun dals plans. Per stabiliments novs èn decisivas las glistas da con­trol­la dal UFT concernent las pretensiuns da la LImp per las pendicularas. Per pen­di­cu­laras existentas cun ina capacitad da transport da passa otg persunas per unitad metta la federaziun Pendicularas Svizras (PES) a disposiziun als gestiunaris in mus­savia per la realisaziun da la Lescha davart l'egualitad da persunas cun impediments (LImp). Quai fa la PES per incumbensa dal «Management Board Pendicularas» – in gremi per la collavuraziun da las organisaziuns dal sectur da las pendicularas che sa cumpona dal UFT, dal post da controlla dal Concordat interchantunal per pen­di­cu­la­ras e runals (CITR), da la federaziun dals producents da pendicularas (IARM Svizra) e da la PES.

Dal rest han las instituziuns da persunas cun impediments in dretg da recurs per far valair pretensiuns sin basa da dischavantatgs che han consequenzas per in grond dumber da persunas cun impediments.

Tar la dumonda 3: Cumpetenta resp. cumpetent per las pendicularas è, sco gia menziunà, la Confederaziun resp. il UFT – cun l'excepziun numnada. Ils gestiunaris da pendicularas suttamessas a la LImp survegnan sustegn specific tant dal UFT en furma da glistas da controlla sco er da la PES en furma da mussavias, d'occurrenzas d'infurmaziun, da scleriments e.u.v. Tut ils documents èn disponibels sin las paginas d'internet dal UFT e da la PES.

Tar la dumonda 4: Per approvar ils plans da transfurmaziuns sco er per elavurar las glistas da controlla per l'examinaziun da la proporziunalitad èn decisivas per il UFT las posiziuns dad Inclusion Handicap (federaziun da tetg da las organisaziuns da persunas cun impediments da la Svizra). Las experientschas e la savida da las per­sunas cun impediments èn resguardadas tras l'integraziun dad Inclusion Handicap.

22 da zercladur 2022