Navigation

Inhaltsbereich

Postulat concernent la „politica da l'exteriur“ dal chantun Grischun

Sessiun: 10.10.2001

L'agir politic da noss chantun na sa restrenscha gia daditg betg sulettamain sin la regulaziun da la lavur politica dadens ils cunfins dal chantun.
Duas spartas survegnan dapli impurtanza e pertutgan noss chantun, sias instituziuns politicas e spezialmain il cussegl grond:

1. Furmas interchantunalas da la collavuraziun
Part da la collavuraziun fan furmas orientadas ad in project sco er intervenziuns e posiziuns da gremis d'infurmaziun interchantunals sco per exempel quels dals chantuns da la Svizra orientala, dals chantuns orientads vers Turitg. Part da la collavuraziun fan dentant er las cunvegnientschas da concordats dals pli differents geners. Ils privels da questas cunvegnas èn ch'ellas sutmineschan e neutraliseschan las cumpetenzas da decider dal parlament sco instituziun ch'è legitimada democraticamain. Da menziunar è anc la coordinaziun dals interess chantunals vers la UE: Aschia han ils chantuns endrizzà gia avant onns in biro a Brüssel per mantegnair e far valair ils interess dals chantuns.

2. Collavuraziun internaziunala sur ils cunfins
La regenza dal chantun Grischun è commembra da divers gremis internaziunals cun in status uffizial e/u informal. Ina instituziun impurtanta per la collavuraziun sur ils cunfins è la ARGE Alp che s'occupa da dumondas generalas e specificas dal svilup da las Alps. Questa instituziun ha per exempel decidì en la sesida dal zercladur ina resoluziun che pretenda ina nova orientaziun da la politica da traffic da la UE en il senn da promover il traffic public e da martganzia sin ils binaris. In'autra collavuraziun ha lieu en il rom da la conferenza dal Lai da Constanza sco er cun ils stadis per lung dal Rain. Il chantun sa participescha plinavant als pli novs programs da la collavuraziun sur ils cunfins; da muntada particulara èn ils projects da INTERREG. Plinavant collavura il chantun tar instituziuns sco la convenziun per la protecziun da las Alps. Dasper quels gremis entiramain u parzialmain instituziunalisads vegnan las regiuns da cunfin da noss chantun confruntadas pli e pli cun pussaivladads concretas u giavischs da collavuraziun u da coordinaziun sur ils cunfins. Sco exempel or da la regiun da cunfin Val Müstair/Vnuost menziunain nus las dumondas da permeabladad da la politica da furmaziun e cooperaziun u la garanzia d'in traffic public cuntentaivel sur ils cunfins. Tar tut las numnadas furmas da la collavuraziun interchantunala e sur cunfin mancan directivas e strategias chantunalas da realisaziun. Spezialmain èn questas activitads mai vegnidas inventarisadas, aschia che quellas avessan pudì vegnir reflectadas en ina vista generala dal puntg da vista da lur muntada strategica per noss chantun. Oravant tut ha il cussegl grond mai gì la pussaivladad da s'occupar da quai.

Las postulantas ed ils postulants dumondan la regenza:

1. Da preschentar in rapport da l'activitad interchantunala e sur ils cunfins da la „politica da l'exteriur“ dal chantun Grischun.
2. Quest rapport duai dar ina survista da las activitads interchantunalas e da las activitads sur ils cunfins d'entochen ussa e valitar quellas tenor lur effizienza e lur muntada.
3. En il rapport duain las tendenzas ed ils accents principals da las activitads da la „politica da l'exteriur“ ve-gnir preschentadas.
4. Plinavant duai il rapport cuntegnair las directivas strategicas per la direcziun futura da questa activitad.
5. Il rapport duai cuntegnair e metter en discussiun las pussaivladads per ina collavuraziun pli intensiva dal parlament.

Cuira, ils 10 d'october 2001

Name: Arquint, Meyer, Trepp, Augustin (Almen), Augustin (Cuira), Bucher, Cathomas, Cavigelli, Frigg, Joos, Koch, Lardi, Noi, Pfenninger, Pfiffner, Righetti, Schmid (Sedrun), Schmutz, Schütz, Suenderhauf, Zindel

Session: 10.10.2001
Vorstoss: rg Postulat


Resposta da la regenza

Il program da la regenza 2001-2004 cuntegna la finamira „Optimaziun dals process da decider ed extensiun da las relaziuns cun l'exteriur“. Tenor questa duai vegnir intensivada e coordinada la collavuraziun cun la confederaziun, cun auters chantuns e cun ulteriurs partenaris impurtants a l'intern dal pajais sco er a l'exteriur. Latiers vai principalmain per la relaziun cun ils parlamentaris federals, cun ils uffizis federals, cun la conferenza da las regenzas chantunalas, cun la conferenza da las regenzas da la Svizra orientala e dals chantuns da muntogna, cun impurtants centers economics, cun la cuminanza da lavur da las regiuns alpinas e cun ils purtaders da projects da Interreg.

En quest connex ha la chanzlia chantunala rapportà a la regenza ils 18 da zercladur 2001 davart la rolla dal chantun Grischun en la collavuraziun interchantunala ed internaziunala. Il rapport cuntegna in urden da preschentaziun ed in'analisa da l'activitad da las conferenzas internaziunalas, naziunalas e regiunalas nua ch'il chantun Grischun cooperescha. En tut vegnan resguardadas 26 instituziuns. Il sustegn legal, la dotaziun finanziala sco er las activitads impurtantas ed ils accents centrals èn vegnids examinads. La finamira dal rapport è stada quella da preschentar in fundament per augmentar l'efficacitad dal chantun en la collavuraziun interchantunala ed internaziunala.

La regenza ha prendì enconuschientscha dal rapport ils 26 da zercladur 2001. Ella ha incumbensà la chanzlia chantunala en collavuraziun cun ils departaments d'ela-
vurar in concept general da la collavuraziun interchantunala ed internaziunala dal Grischun. Plinavant ha ella incumbensà la chanzlia chantunala da metter a dispo-
siziun ulteriuras resursas persunalas per la surveglianza e la coordinaziun da quest sectur. Quai succeda cun ina transfurmaziun interna d'ina plazza sin il 1. da schaner 2002.

Impurtantas lavurs preliminaras per il rapport pretendì dal postulat èn pia gia vegnidas prestadas. Spezialmain ha gì lieu ina emprima valitaziun da la muntada e da l'effizienza da las activitads. Igl è ussa senz'auter pussaivel da far or dal concept general che la regenza ha già dà en lavur in rapport per mauns dal cussegl grond e da preschentar en quest l'orientaziun strategica per il futur. Quai che pertutga las pussaivladads d'ina cooperaziun pli intensiva dal cussegl grond, vegn manada questa discussiun probablamain gia a chaschun da la revisiun totala da la constituziun chantunala. Contemplaziuns en questa direcziun pon er chattar lur via en il rapport.

La regenza è pia pronta da prender encunter il postulat Arquint e da rapportar al cussegl grond davart la collavuraziun interchantunala ed internaziunala dal chantun Grischun. Cun la preschentaziun dal rapport pon ins quintar suenter la finiziun da la deliberaziun da la revisiun totala da la constituziun chantunala en il cussegl grond, pia probablamain en il decurs da l'onn 2003.