Dumonda en scrit concernent l'adattaziun da las prestaziuns supplementaras tar l'assicuranza da vegls, survivents ed invaliditad per il schaner 2003
Sessiun: 07.10.2002
Tenor il rapport da pressa dal settember 2002 ha il cussegl federal adattà per il 1. da schaner 2003 las rentas da la AVS al svilup economic. La cumpensaziun da chareschia munta a 2.4% e la summa minimala da la renta cumplaina per il 1. da schaner 2003 è vegnida auzada da fr. 1'030.-- da nov sin 1'055. --.
Il plan da mesiras per equilibrar las finanzas, il qual è vegnì tractà e realisà dal cussegl grond en la sessiun da matg 1999, cuntegna la schelada dals bains necessaris per viver per l'onn 1999 ed ina reducziun per l'onn 2001. L'import ch'è vegnì attribuì per onn en il rom da las prestaziuns supplementaras per cuvrir ils bains necessaris per viver da retschaviders da prestaziuns supplementaras en il chantun Grischun è vegnì auzà mo per 2% cun effect a partir dal 1. da schaner 2001. Ultra da quai era decisiv per l'augment da 2% sulettamain la valur valaivla per ils bains necessaris per viver per il chantun Grischun enfin ils 31 da december 2000.
Il chantun Grischun ha sco sulet chantun scursanì ils bains necessaris per viver dals retschaviders da prestaziuns supplementaras (PS). Las consequenzas per ils pertutgads n'èn betg da survesair, e quai munta per quest rintg da persunas ina sperdita da la qualitad da viver.
Tgi tira prestaziuns supplementaras? Igl è glieud che viva per gronda part en relaziuns ordvart modestas. Tenor in studi svizzer appartegnan blera da quella tar ils main bainstants.
Ils chantuns pon fixar en atgna cumpetenza la summa che duai star a disposiziun a las abitantas ed als abitants d'asils per expensas persunalas. En questas expensas persunalas èn cumpegliads il agen daner da giaglioffa sco er las expensas per artitgels da tualetta, vestgadira, gasettas etc. Però er las taglias vegnan pajadas cun questa summa. En connex cun l'armonisaziun da taglia è vegnida introducida l'imposiziun da taglia cumpletta da las rentas, quai ha er manà qua en il chantun Grischun a stretgas finanzialas. Las summas per las expensas persunalas per persunas activas en ils asils dal chantun Grischun èn fixadas cleramain memia bassas. Per far part a la vita sociala ordaifer l'asil na tanschan las summas fixadas per il solit betg. Commensurà per ina persuna activa ch'abitescha en l'asil e che n'ha betg in remartgabla facultad fiss ina summa mensila per expensas persunalas da circa fr. 500.-- enfin fr. 600.
Tenor l'artitgel 1 alinea 3 OECG tar la lescha chantunala davart las prestaziuns supplementaras vegn concedì per expensas persunalas (daner da giaglioffa) ina part procentuala da l'import per ils bains necessaris per viver generals per persunas che vivan sulettas, e quai:
- 16% tar ina dimora en ina chasa da tgira u en in ospital; quai dat il mument ina summa mensila da fr. 222. -- u da fr. 2'664. -- per onn.
- 27% tar ina dimora en ina chasa d'attempads u en ina chasa per impedits; quai dat il mument ina summa mensila da fr. 374.-- u da fr. 4'488.-- per onn.
Ina nova scursanida da la summa per ils bains necessaris per viver generals en il chantun Grischun s'effectuass perquai ordvart negativamain per retschavidras/retschaviders da prestaziuns supplementaras en ils asils.
Jau supplitgesch la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. È previsa in'adattaziun da la summa per ils bains necessaris per viver generals per las/ils retschavidras/retschaviders da PS en il chantun Grischun per l'onn 2003 pervia da l'adattaziun da las rentas da la AVS e da la AI?
2. Per quant pertschient vegnan auzads ils bains necessaris per viver per las/ils ratschevidras/ratscheviders da PS en il chantun Grischun?
3. Sin qual termin vegnan ils bains necessaris per viver auzads en il chantun Grischun?
Cuira, ils 7 d'october 2002
Name: Schütz
Session: 7.10.2002
Vorstoss: rg SchriftlicheAnfrage
Resposta da la regenza
Il cussegl federal ha concludì il settember 2002 d'adattar las rentas da la AVS/AI per il 1. da schaner 2003 al svilup dals pretschs e da las pajas. Las rentas vegnan auzadas per 2,4 % e las prestaziuns da la AVS/AI che sa resultan ordlonder vegnan adattadas correspundentamain. L'adattaziun da las rentas da la AVS/AI succeda mintga dus onns a basa dal svilup da l'index maschadà. L'index correspunda a la media aritmetica tranter l'index da las pajas e l'index dals pretschs.
Er las prestaziuns imputablas en il rom da las prestaziuns supplementaras per cuvrir ils bains necessaris per viver èn vegnidas auzadas dal cussegl federal correspundentamain.
Ils imports correspundents creschan per persunas che vivan sulettas da fr. 16'880.-- sin fr. 17'300.--, per conjugals da fr. 25'320.-- sin fr. 25'950.-- e per orfens da fr. 8'850.-- sin fr. 9'060.--. Qua sa tracti da la valur maximala dal cussegl federal.
Las prescripziuns maximalas da la confederaziun davart la summa dals custs dals bains necessaris per viver valan unitaramain per tut ils chantuns ed èn drizzadas or a las/als retschavidras/-ders da rentas en tut la Svizra. Quest(a)s retschavidras/-ders vivan per gronda part en las citads ed en las aglomeraziuns, nua ch'ils custs dals bains necessaris per viver èn pli gronds ch'en las zonas periferas. Per quest motiv conceda la lescha federala davart las prestaziuns supplementaras tar l'assicuranza da vegls, survivents ed invaliditad als chantuns consequentamain en divers secturs libertad d'agir, uschia per exempel er tar l'autezza da la contribuziun per ils bains necessaris per viver generals. Las prescripziuns minimalas da la confederaziun èn tar la summa dals bains necessaris per viver circa 10 % sut las prescripziuns maximalas.
Tenor l'artitgel 5 alinea 1 litera a da la lescha federala davart las prestaziuns supplementaras tar l'assicuranza da vegls, survivents ed invaliditad (LPS; stadi 1. da schaner 2002) fixeschan ils chantuns la summa per ils bains necessaris per viver tenor l'artitgel 3b alinea 1 litera a LPS. Sa basond sin l'artitgel 1 da l'ordinaziun executiva tar la lescha chantunala davart las prestaziuns supplementaras (DR 544.310) po la regenza sbassar tenor la legislaziun federala las summa maximala per ils custs necessaris per viver generals annualmain sin il pli per 2 %, totalmain dentant sin il pli per 6 %.
A basa da la forza finanziala dal chantun per ils onns 2002 e 2003 importa la contribuziun da la confederaziun a las prestaziuns supplementaras chantunalas 28 %. En il preventiv 2003 èn vegnids mess a disposiziun fr. 45,0 milliuns per las prestaziuns supplementaras (cto. 5160.3660). Per l'onn current 2002 èsi da quintar cun expensas da circa fr. 44 milliuns. En il rom da la strategia per equilibrar il budget (cf. messadi da la regenza davart il preventiv 2003, chapitel III) considerescha la regenza sco cunvegnent da permetter l'entira cumpensaziun da chareschia tar las prestaziuns supplementaras tar la AVS e la AI senza resguardar il svilup real da las pajas. Uschia sa laschan evitar ulteriurs custs supplementars che n'èn betg resguardads en il preventiv 2003. Enfin la fin da l'onn 2002 quintan ins cun in augment da l'index dals pretschs per circa 1 % (0.3 % l' onn 2001 e 0.7% l'onn 2002).
1. La regenza ha l'intenziun d'auzar per la chareschia la summa che vegn quintada annualmain vitiers per cuvrir ils bains necessaris per viver da las/dals retschavidras/-ders da contribuziuns supplementaras. Ella vegn però a prender questa decisiun suenter la deliberaziun dal preventiv 2003 durant la sessiun da november 2002.
2. Ils bains necessaris per viver decisivs ch'èn actuals en il chantun Grischun vegnan augmentads previsiblamain per 1 %. Las summas correspundentas creschan da fr. 16'620.-- sin fr. 16'790.-- per persunas che vivan sulettas da fr. 24'930.-- sin fr. 25'180.--, per conjugals e per orfens da fr. 8'720.-- sin fr. 8'800.--. Las contribuziuns vegnan damai ad esser circa 3 % sut la valur maximala dal cussegl federal.
3. L'augment da la contribuziun per ils bains necessaris per viver generals entra en vigur a partir dal 1. da schaner 2003.
Datum: 29 d'october 2002