Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 21.04.2004
Las sutsegnadas ed ils sutsegnads pretendan ch'i vegnia examinà il diever da laina tar tut ils edifizis chantunals, e fan la cundiziun ch'i vegnia examinà e promovì il diever da laina tar edifizis subvenziunads dal chantun e/u da la confederaziun. Il medem mument duain vegnir tratgs en consideraziun e promovids tar tut ils edifizis stgaudads er stgaudaments da laina.
Las mesiras da spargn da la confederaziun engrevgeschan il guaud surproporziunalmain. Uschia vegnian pajadas l'onn 2004 per 15 milliuns francs da main contribuziuns. Las reducziuns previsas per l'onn 2005 duain impurtar 40 milliuns francs e davent dal 2006 perfin 50 milliuns francs. Quai correspunda ad ina reducziun da ca. 30%. Questas mesiras tutgan il pli fitg noss chantun che ha ina racolta da laina disfavuraivla pervi da sia topografia. Quai vul dir che mo enturn la mesadad da las surfatschas da guauds da protecziun previsas possia vegnir cultivada. Fitg critic è che gia ussa vegn nizzegida mo enturn la mesadad da la laina che crescha suenter. In vegliandrament creschent dals guauds da protecziun vegn a pegiurar drasticamain l'effect da protecziun. Gia oz na po il guaud, malgrà las contribuziuns, betg vegnir cultivà cun in gudogn e las vischnancas sco possessuras dal guaud n'èn betg pli ablas da cuvrir ils defizits. Ils ultims onns è sa sminuida la dumonda da laina per palpiri e laina per l'industria talmain ch'i dat adina dapli laina d'energia che na po betg vegnir vendida. Per quest motiv èsi fitg impurtant ch'i vegnia construì dapli stgaudaments da laina. Ina buna vendita da laina d'energia gida a reducir ils custs per la cultivaziun dal guaud. Il diever ed il consum da laina è er fitg impurtant per il mastergn indigen e po perquai vegnir resguardà sco promoziun da l'economia.

La regenza ha percurschì quai ed ha declerà tenor il program da la regenza 2005 2008 las suandantas strategias: “La tgira activa dal guaud è in element impurtant per proteger persistentamain l'uman e per nizzegiar ses spazis da viver” “Energias regenerablas per substituir l'ieli sco er per proteger l'ambient ston vegnir promovidas”.

I na basta dentant betg da declerar las meglras intenziuns, sch'i na suondan betg ils fatgs. Nossa incumbensa sustegna perquai las intenziuns da la regenza e mussa co ch'il chantun po cumenzar cun bun exempel a realisar las finamiras, sperond che las vischnancas fetschian il medem. Ina buna pussaivladad sa dat gia tar la construcziun nova da la scola chantunala. Deputà Brunold ha a chaschun dal tractament da la fatschenta numnada fatg attent als avantatgs dal lain ed a l'impurtanza per il mastergn (protocol 5-2003/2004 pagina 697). Tenor las explicaziuns da cusseglier guvernativ Engler duai tar l'edifizi da la mensa vegnir examinada in construcziun da lain (protocol 5-2003/2004 pagina 703). Ultra da quai duess in stgaudament da laina per quest project tenor noss'opiniun er vegnir examinà urgentamain.

Cuira, ils 21 d'avrigl 2004

Name: Thomann, Parolini, Bär, Bachmann, Barandun, Bleiker, Bühler-Flury, Bundi, Casanova (Cuira), Cavegn-Kaiser, Caviezel (Pitasch), Cavigelli, Conrad, Crapp, Dermont, Donatsch, Fallet, Farrér, Fasani, Federspiel, Feltscher, Geisseler, Giacometti, Giovannini, Hanimann, Jaag, Jäger, Jenny, Joos-Buchli, Kleis-Kümin, Krättli-Lori, Meyer-Grass (Claustra), Meyer Persili (Cuira), Michel, Pedrini, Pfiffner, Pfister, Quinter, Righetti, Rizzi, Sax, Stiffler, Tomaschett, Tremp, Trepp, Tuor, Zindel, Florin-Caluori, Hartmann (Cuira), Lippuner, Pool, Thurner, Toschini


Session: 21.04.2004
Vorstoss: rg Auftrag


Resposta da la regenza

Cun l'incumbensa vegn pretendì ch'il chantun examineschia e promovia en general il diever da laina sco material da construcziun tar ses agens edifizis, dentant er tar edifizis subvenziunads. En medema moda stoppia vegnir procedì tar l'elecziun dal sistem da stgaudar, examinond obligatoriamain sche stgaudaments da laina sajan ina varianta.

Ch'il chantun e las vischnancas n'èn betg stads inactivs en il passà areguard la promoziun da laina indigena sco material da construcziun u sco laina d'energia, sa lascha cumprovar a maun da la realisaziun da differents edifizis e stgaudaments da zinslas (p.ex. construcziun nova da la scola da selviculturs a Maiavilla, construcziun nova da la basa principala dal district 5 a Tavau-Frauenkirch, construcziun nova dal lieu da lavur e d'occupaziun a Giuvaulta, construcziun nova da la basa principala dal district 5 a Glion, construcziun nova da la plazza da controlla per il traffic da camiuns pesants ad Unterrealta, deposit da zinslas e stgaudament da laina per il stabiliment da Realta, renovaziun da l'installaziun da combustiun cun zinslas en la scol'auta professiunala e numerus auters exempels da las vischnancas).

La regenza vul cuntinuar la via ch'ella ha tschernì en il program da la regenza 20012005 per promover la ressursa indigena "lain". En il program successiv (20052008) ha ella concedì ina impurtanza speziala tant a la tgira activa dal guaud sco er a la promoziun da las energias regenerablas ed al rinforzament da la chadaina grischuna da laina.
Uschia renconuscha la regenza sia finamira d'examinar er en l'avegnir la realisaziun d'edifizis da laina ed il diever da stgaudaments da laina, nua che las premissas per quest intent èn dadas. Betg adina n'è il lain dentant il material ideal per construir u per brischar. Ultra da las pretensiuns praticas e funcziunalas da la moda da construcziun adequata ston er svilups da l'istorgia da construcziun e ponderaziuns da l'architectura locala vegnir resguardads per la tscherna dal material. Ina impurtanza essenziala han la finala er ils custs d'investiziun e da manaschi che ston vegnir resguardads tant per la tscherna dal material da construcziun sco er per la tscherna dal sistem da stgaudar.

En il senn da questas explicaziuns è la regenza pronta d'examinar e sche pussaivel da promover er en il futur il diever dal material da construcziun "lain" tar las atgnas construcziuns autas. Sche la rentabilitad è premessa, vala il medem er per la tscherna dal sistem da stgaudar resp. per la promoziun da l'energia dal lain. Areguard ils edifizis subvenziunads vul il chantun s'engaschar tar las patrunas e tar ils patruns da construcziun, per che la varianta "lain" resp. "energia dal lain" vegnia mintgamai examinada e cumparegliada da medema maniera cun autras propostas da soluziun.

Cun quai è la regenza pronta d'acceptar questa incumbensa en il senn da las explicaziuns preschentadas.

Datum: 17 da zercladur 2004