Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 08.12.2004
La regenza vul tuttavia abolir la mesira 332 dal program da spargn fin il pli tard l'onn 2008.
A chaschun da la debatta dal cussegl grond l'avust 2003 era il cussegl grond cunscient mo cundiziunadamain ch'el vegnia ad introducir il numerus clausus sin il stgalim da la scola media sco sulet chantun en Svizra. Il consentiment è succedì en crusch ed en travers cun in grond malesser, cun sgriziar ils dents e senza entusiassem.
Uss èsi sa mussa ch'i savessan resultar cun ina reducziun arbitraria dals dumbers da scolaras e da scolars per 10% tar la SMD, tar la SMC e tar il gimnasi inferiur situaziuns problematicas areguard il dretg consituziunal. Per l'ina na vegnan betg admess scolars e scolaras che han cuntanschì il nivel necessari, perquai ch'els èn da memia, per l'autra pon per cuntanscher las grondezzas da classa prescrittas vegnir admess er scolaras e scolars che n'han betg cuntanschì il nivel necessari. Quai è cuntradictori a l'egualitad da las schanzas ch'è fixada tant da la constituziun federala sco er da la constituziun chantunala. Per divers motivs po il dumber da scolaras e da scolars che han las abilitads necessarias per l'admissiun ad ina scola media variar dad onn tar onn. Tenor quai ston er las scolas sa drizzar.
En differents chantuns, en il chantun Glaruna schizunt a chaschun dal cumin, èn mesiras da spargn sumegliantas vegnidas refusadas dal pievel.
Questa mesira pertutga tut ils uffants: il squitsch da la scola vegn simplamain surdà vers engiu, uschia che scolaras e scolars reals na vegnan la finala strusch pli ad obtegnair ina plazza d'emprendissadi.
Il Grischun, sco chantun pluriling cun pauca industria e cun paucas plazzas d'emprendissadi, è situà cleramain sut la media svizra cun sia quota da maturitad. I na dat nagins motivs, daco che nus ans duessan restrenscher sezzas e sezs qua, e daco che nus duessan far donn a nossa giuventetgna cun quai. Ultra da quai èn las finanzas, gist er en la cumparegliaziun cun auters chantuns, betg pli talmain precaras ch'ellas giustifitgassan vinavant talas mesiras.
Per tut ils motivs menziunads qua survart dumondan las deputadas ed ils deputads dal cussegl grond la regenza d'abolir l'onn 2005 la mesira 332 anticipadamain e senza cumpensaziun.

Cuira, ils 8 da december 2004

Name: Trepp, Portner, Parolini, Arquint, Augustin, Brüesch, Bucher, Bundi, Kleis-Kümin, Koch, Michel, Noi, Peyer, Pfenninger, Pfister, Righetti, Stiffler, Tomaschett, Tramèr, Tuor, Zindel, Caviezel (Cuira), Mainetti, Nay

Session: 8.12.2004
Vorstoss: rg Auftrag


Resposta da la regenza

En il rom da la missiva concernent l'examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun aveva la regenza proponì al parlament l'onn 2003 las mesiras 22 e 23. Cun questas duas mesiras dueva il gimnasi inferiur a la scola chantunala ed a las scolas medias privatas vegnir manà a moda restrictiva en furma da partiziuns da prestaziun. Empè da questa proposta e cun la voluntad da realisar il volumen da distgargia determinà tras las mesiras 22 e 23 ha il parlament concludì d'incumbensar la regenza da realisar la mesira 332 per il sectur da las scolas medias. Questa mesira pretenda ch'i vegnian admess ils onns 2004 fin 2007 diesch pertschient damain scolaras e scolars al gimnasi inferiur, al gimnasi ed a la scola media da diplom resp. a la scola media commerziala.

Alura ha il cussegl grond fixà ils dumbers d'admissiun per ils onns da scola 2004/05 fin 2007/08 per las singulas partiziuns. Questas cifras sa basan sin ils dumbers da naschientschas da las annadas ch'èn decisivas per l'admissiun en la scolaziun correspundenta. Ellas resguardan quai che resulta cleramain da las cifras las variaziuns annualas pervi da las grondezzas da las annadas.

Sch'ins cumpareglia il svilup da la quota da maturitad dal chantun Grischun cun il svilup svizzer, constateschan ins che la quota da maturitad dal chantun Grischun da 1993 (11.6%) fin 2003 (15.1%) è s'augmentada pli fitg che la media svizra (da 15.7% l'onn 1993 a 19.0% l'onn 2003). Perquai ch'igl han gì lieu l'onn 2003 dus examens da maturitad, sa basa la confederaziun per il Grischun sin las cifras da l'onn 2002. En il chantun Grischun po pia vegnir constatada pli fitg la tendenza da quotas da maturitad pli autas ina tendenza che po vegnir observada en tut la Svizra. Ella è per exempel er pli auta che quella da noss chantun vischin Son Gagl che aveva l'onn 2003 ina quota da maturitad da 14.4%.

En il rom dal pachet da mesiras "examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun" ha il cussegl grond stuì prender decisiuns radicalas e dolurusas en differents secturs per sanar las finanzas dal chantun. La mesira 332 tutga tar quest pachet cumplessiv. La garanzia che las mesiras da spargn concludidas dal cussegl grond possian vegnir realisadas cun success è mo dada, sch'i na vegnan distatgadas naginas mesiras singulas or dal pachet da mesiras. Cun la mesira 332 ha il parlament suenter ina discussiun intensiva ed er approfundada areguard la politica da furmaziun (cf. PCG 2/2003/2004, p. 217 229) concludì cun 108 cunter 9 da spargnar en il champ da furmaziun cun ina varianta limitada areguard il temp, motivada areguard la politica da finanzas e responsabla sin basa da las experientschas da fin uss. Ultra da quai ha il cussegl grond incumbensà la regenza d'elavurar en in rapport propostas da soluziun per la concepziun futura da la scolaziun gimnasiala.

Cunter in'acceptaziun da l'incumbensa pleda plinavant che l'incumbensa na po betg vegnir realisada a temp l'onn 2005, perquai ch'ils examens d'admissiun 2005 han gia gì lieu u vegnan ad avair lieu en curt temp.

Sin basa dals motivs preschentads propona la regenza al cussegl grond da betg acceptar l'incumbensa.

Datum: 4 da mars 2005