Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Cavigelli concernent l'examinaziun da las taxas da l'administraziun dal chantun Grischun

Sessiun: 14.02.2006
Per mintga prestaziun speziala u per mintga act spezial incassescha l'administraziun ina taxa da quella persuna che fa diever da questa prestaziun u che chaschuna quest act. Dal puntg da vista tecnic vegn circumscritta la taxa sco suonda: Ella è l'indemnisaziun per in tschert act uffizial chaschunà da la persuna che sto pajar questa taxa u per l'utilisaziun d'in indriz public e duai cuvrir ils custs ch'èn resultads per la communitad tras l'act uffizial u tras l'utilisaziun da l'indriz. Dar datti principalmain trais sorts da taxas: taxas administrativas, taxas d'utilisaziun e taxas da concessiun resp. taxas da regal.
L'urden da taxas vegn determinà da dus princips decisivs: dal princip da la cuvrida dals custs e dal princip d'equivalenza. Il princip da la cuvrida dals custs vul dir ch'il retgav total da las taxas na dastga betg surpassar ils custs totals da la partiziun administrativa respectiva. Il princip d'equivalenza vul dir che l'autezza da la taxa sto star en il cas singul en ina proporziun raschunaivla cun la valur che la prestaziun dal stadi ha per la persuna che sto pajar la taxa.
Tar la realisaziun da dumondas politicas che han chaschunà revisiuns da leschas è - durant l'ultim temp - a medem temp savens er gist vegnida examinada la basa per dauzar las taxas. Per part èsi vegnì constatà en quest connex che singulas taxas n'èn - en lur existenza u almain en lur rom da taxas - betg legalas u betg adequatas. Da l'ultim temp pon ins numnar ils suandants exempels: las taxas da natiralisaziun ch'ins n'ha betg stuì adattar mo sin basa da la lescha federala davart il dretg da burgais (cf. M 5/2005-2006, p. 475) e las taxas dal regal da chatscha che na duain betg pli confinanziar tschertas expensas en l'interess da la generalitad - gist uschè pauc sco dal rest in augment da las taxas per la patenta da chatscha e da las taxas da prelevaziun (cf. M 14/2005-2006, p. 12, 48). La pratica vertenta actuala, cun la quala las regulaziuns da taxas vegnan examinadas e tras la quala eventualas illegalitads e/u inadequatezzas vegnan alura eliminadas en la legislaziun, è determinada da casualitads. Probablamain èn zuppads blers cas problematics. Vitiers vegn che l'administraziun chantunala incassescha mintga onn taxas en la dimensiun da plirs diesch milliuns francs e che l'urden da taxas è - dal puntg da vista da las burgaisas, dals burgais e da las interpresas che pajan las taxas sco er dal puntg da vista da l'administraziun che incassescha las taxas - impurtant er per quest motiv.
Cun l'uschenumnada essenzialisaziun e flexibilisaziun da la legislaziun e da l'applicaziun dal dretg (EFLAD; M 6/1999-2000) èn vegnidas abolidas regulaziuns nunnecessarias e curregidas nauschas regulaziuns, e quai per augmentar l'effizienza da la legislaziun sco er la proximitad da la legislaziun a las burgaisas ed als burgais. Per quest intent è vegnida suttamessa la legislaziun dal chantun ad ina rectificaziun formala cumplessiva. Tras l'examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun (M 2/2003-2004) han il cussegl grond e la regenza examinà il cuntegn da las structuras e da las incumbensas dal stadi. Il rapport davart la revisiun da la lescha chantunala da taglia (M 7/2005-2006) - principalmain concernent las taglias sin famiglias, sin interpresas e sin il relasch - ha examinà en il rom d'ina vista cumplessiva, tge contribuziun che las differentas persunas ed interpresas che ston pajar taglia han da prestar tras las taglias, ed ha fatg ina nova valitaziun politica sin basa da quai.
In urden da preschentaziun concernent l'incassament da taxas en il chantun Grischun è la consequenza directa dals projects numnads qua survart ed è oz inditgà. El vegn a mussar, sche las bleras taxas che vegnan incassadas e sch'ils blers roms da taxas existents existan cun raschun e/u èn adequats e sch'i vegnan eventualmain reducids a favur da las burgaisas, dals burgais e da las interpresas u sch'i ston - en cas che quai è necessari sin basa dals dus princips numnads qua survart - vegnir augmentads a favur da la cassa chantunala.
Sin basa da questa situaziun da partenza incumbenseschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza
- d'examinar cumplessivamain l'urden d'incassar taxas en la legislaziun chantunala e da rapportar en chaussa per mauns dal cussegl grond.
Cuira, ils 14 da favrer 2006

Name: Cavigelli, Hess, Vetsch, Augustin, Bachmann, Bleiker, Brunold, Bundi, Cahannes, Casanova (Vignogn), Casty, Cavegn-Kaiser, Caviezel (Pitasch), Conrad, Crapp, Demarmels, Dermont, Dudli, Fallet, Farrér, Federspiel, Hardegger, Jeker, Jenny, Joos, Kessler, Kleis-Kümin, Lemm, Loepfe, Luzio, Maissen, Mani-Heldstab, Marti, Meyer-Grass, Mengotti, Möhr, Montalta, Noi-Togni, Parolini, Pfister, Plozza, Portner, Rizzi, Sax, Schmid, Stiffler, Tomaschett, Tremp, Wettstein, Zanetti, Nay, Janett, Bernhard

Session: 14.02.2006
Vorstoss: rg Auftrag


Resposta da la regenza

Cun l'incumbensa vegn la regenza incaricada d'examinar cumplessivamain l'urden d'incassar taxas en la legislaziun chantunala areguard eventualas illegalitads e/u inadequatezzas e da rapportar en chaussa per mauns dal cussegl grond. Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders supponan ch'i pudessan esser zuppads blers cas problematics en ils differents urdens da taxas.

L'administraziun chantunala incassescha taxas per tschertas prestaziuns, e quai en ils secturs ils pli differents. Correspundentamain cuntegnan numerus relaschs chantunals regulaziuns da taxas. In'examinaziun sistematica e cumplessiva da tut questas regulaziuns fiss perquai cumbinada cun in bun pau lavur. En spezial stuess vegnir examinà per mintga taxa, sch'ils princips che determineschan l'urden da taxas, numnadamain il princip da la cuvrida dals custs ed il princip d'equivalenza, vegnissan observads. Ils dus princips protegian las burgaisas ed ils burgais da taxas statalas memia autas. Il princip da la cuvrida dals custs vul dir ch'il retgav total da las taxas na dastga betg surpassar ils custs totals da la partiziun administrativa respectiva. E tenor il princip d'equivalenza sto l'autezza da la taxa star en il cas singul en ina proporziun raschunaivla cun la valur che la prestaziun dal stadi ha per la persuna che sto pajar la taxa. Tras l'examinaziun pretendida stuess pia vegnir fatga per mintga singula taxa ina calculaziun dals custs cumplessiva e detagliada per la partiziun administrativa respectiva. Plinavant stuess ins examinar la valur respectivamain il niz da la prestaziun statala en mintga cas singul. Da l'autra vart èsi er enconuschent che bleras resursas da persunal da l'administraziun chantunala n'èn betg disponiblas il proxim temp pervi da differents projects gronds e pervi da differentas lavurs da realisaziun. A quai ha la regenza gia fatg attent detagliadamain en sia resposta a l'incumbensa da la cumissiun da gestiun dal cussegl grond concernent il rapport davart la strategia, davart la commembranza e davart las pussaivladads da prender influenza sco er davart ils fatgs da rapport e da controlla tar participaziuns dal chantun, tar instituziuns independentas e tar autras organisaziuns cun incumbensas "publicas" (CR dals 7 da mars 2006, prot. nr. 252). En quest senn sto vegnir menziunà che las capacitads da persunal necessarias n'èn actualmain betg avant maun en l'administraziun chantunala per realisar l'urden da preschentaziun cumplessiv che vegn pretendì. En il cas qua avant maun vegn vitiers che la regenza na po betg enconuscher in basegn d'agir effectiv per ina tala examinaziun. I na dat dentant en mintga cas indizis concrets per ils cas problematics che las incumbensadras e ch'ils incumbensaders supponan en il senn ch'i vegnian incassadas taxas memia autas u memia bassas en numerus cas u en cas che chaschunan propi gronds custs. En connex cun revisiuns da leschas vegnan examinadas e - sche necessari - adattadas gia oz cuntinuadamain las regulaziuns da taxas. Cas problematics pli gravants pon la finala vegnir exclus per fitg gronda part, perquai che la protecziun giuridica è fitg buna en il sectur da las taxas. Sche eventualas taxas vegnan incassadas senza dretg, han las persunas pertutgadas la pussaivladad da prender en il cas singul la via giudiziala entaifer e/u ordaifer l'administraziun. Plinavant pon regulaziuns da taxas er vegnir suttamessas da tut temp ad ina controlla abstracta da las normas tras in recurs constituziunal tar la dretgira administrativa (cf. art. 55 al. 3 da la constituziun chantunala). Sut questas circumstanzas na vesa la regenza nagina necessitad per ina examinaziun cumplessiva dals urdens da taxas. Natiralmain duai dentant vegnir cuntinuà cun l'examinaziun en il cas singul che vegn gia pratitgada oz.

Per tut quests motivs propona la regenza da refusar l'incumbensa qua avant maun.

Datum: 2. Mai 2006