Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 02.09.2006
L'uffizi forestal dal Grischun ha fixà en il rapport "Strategias per cumbatter neofits invasivs 2006/2007" il suandant:

"En Svizra datti circa 350 neofits. Neofits èn spezias da plantas importadas en Svizra suenter l'onn 1500. Da quellas plantas èn 10% invasivas, q.v.d. ellas creschan en fitg spert, sa derasan effizientamain e chaschunan u han il potenzial da chaschunar donns en il sectur da la biodiversitad, da la sanadad ed/u da l'economia. Ils neofits invasivs pretendan tut tenor las caracteristicas specificas da la spezia, tenor ils lieus da derasaziun, tenor l'abundanza locala e tenor ils donns ch'els pon chaschunar differentas metodas per als reducir.

L'ambrosia artemisiifolia sco er la darsvenna giganta èn neofits invasivs ch'existan er en il Grischun. Domaduas plantas èn spezialmain privlusas tant dal puntg da vista ecologic sco er sanitar.

Las experientschas ch'èn vegnidas fatgas en la vischnanca da San Vittore mussan ch'il factur il pli grond areguard la derasaziun da quests neofits è il transport ed il deposit da terra contaminada cun sems d'ambrosia (humus, material da stgavament).

Cun questas enconuschientschas tschentain nus las suandantas dumondas a la regenza:

1. Tge mesiras concretas ha il chantun realisà u vegn il chantun a realisar cunter la derasaziun da l'ambrosia e cunter la darsvenna giganta?

2. La derasaziun da l'ambrosia è anc restrenschida a tschertas regiuns. Tge ha la regenza en vista da far per schanegiar las regiuns dal chantun che n'èn anc betg pertutgadas?

3. È la regenza er da l'opiniun ch'il cumbat da l'ambrosia duai vegnir coordinà dal chantun? Damai ch'i sa tracta d'in problem da la sanadad, na duai il cumbat da l'ambrosia betg vegnir surlaschà a las vischnancas.

4. Tge meds finanzials stattan a disposiziun per cumbatter l'ambrosia? Tanschan quests meds?

5. Tge mesiras vegn il chantun a prender per impedir la derasaziun da l'ambrosia tras transports da material da stgavament che deriva da lieus infectads? È la basa legala suffizienta per scumandar tals transports?

6. È la regenza da l'opiniun che la strategia per cumbatter neofits invasivs stuess vegnir applitgada er per auters neofits sco p.ex. per il bostg da tschiel (ailanthus altissima) e per la chaglia da badalestg giapunais ? E co po vegnir impedida lur derasaziun cuntinuanta da talas plantas?

Cuira, il 1. da settember 2006

Toschini, Valär, Augustin, Barandun, Baselgia-Brunner, Berther (Sedrun), Bezzola (Samedan), Bondolfi, Bucher-Brini, Buchli, Casparis-Nigg, Casty, Caviezel (Pitasch) Caviezel-Sutter (Tusaun), Christoffel-Casty, Darms-Landolt, Dudli, Fasani, Frigg-Walt, Giovanoli, Hartmann (Cuira), Jaag, Jäger, Jenny, Keller, Koch, Krättli-Lori, Kunz, Marti, Menge, Mengotti, Meyer Persili (Cuira), Meyer-Grass (Claustra), Nick, Noi-Togni, Parolini, Pedrini, Peer, Pfäffli, Pfenninger, Plozza, Ragettli, Rathgeb, Righetti, Stiffler, Tenchio, Thomann, Thöny, Thurner-Steier, Trepp, Troncana-Sauer, Tuor, Vetsch (Pragg-Jenaz), Wettstein, Zanetti, Engler, Furrer

Session: 02.09.2006
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

1. En stretga collavuraziun cun l'uffizi per la natira e l'ambient sco er cun il center da furmaziun e cussegliaziun agricula Plantahof ha l'uffizi forestal dal Grischun elavurà la primavaira 2006 strategias per cumbatter neofits invasivs. Sco mesiras concretas è fin ussa vegnida organisada la stad 2006 in'occurrenza d'infurmaziun a Grono e vegnì realisà in cumbat sin l'entira surfatscha dals areals infectads a San Vittore ed a Lostallo. En l'avegnir duai vegnir incità in cumbat sistematic sin plaun communal, e quai cun spezialistas e cun spezialists scolads. Medemamain vegn examinada la pussaivladad d'endrizzar ina banca da datas sin il sistem d'infurmaziun geografic (SIG) dal Grischun.

2. En il Grischun dal nord, nua ch'ins chatta mo paucas singulas plantas d'ambrosia n'èsi betg necessari da prender mesiras da sanaziun spezialas. En la Val Mesauc percunter han ins chattà plirs lieus cun gronds effectivs d'ambrosia. Quests effectivs d'ambrosia èn vegnids derasads tras dischlocaziuns dal terren or da territoris infectads (cunzunt da deponias). Per il cumbat sin l'entira surfatscha sto vegnir elavurà e realisà in concept che prevesa mesiras economicas a lunga vista. Parallelamain a quellas sto la publicitad vegnir sensibilisada ed infurmada adequatamain per evitar che l'uman derasia l'ambrosia tras material da plantas e da stgavament.

3. La coordinaziun dal chantun è impurtanta. Perquai sto vegnir garantida ina collavuraziun interdisciplinara dals uffizis. Ma er la cooperaziun da las vischnancas è stringentamain necessaria (annunziar l'existenza d'ambrosias, contact cun las possessuras e cun ils possessurs da terren). Las vischnancas pon esser pertutgadas sezzas sco proprietarias da bains immobigliars u sco autoritads da construcziun.

4. Tenor l'ordinaziun davart la protecziun da las plantas sa participescha la confederaziun en connex cun l'ambrosia per 50 % a las mesiras da cumbat tras l'agricultura. Il problem duai vegnir reglà en l'avegnir pli detagliadamain en l'ordinaziun davart l'utilisaziun d'organissems en l'ambient. Quella sa chatta dentant anc en il stadi da consultaziun e na prevesa nagin engaschament finanzial da la confederaziun. Davart la legislaziun generala da la protecziun da l'ambient na pon ins er betg far quint cun contribuziuns federalas, perquai che la finanziaziun succeda qua en general tenor il princip da la chaschunadra u dal chaschunader. Gist tar ils neofits n'èn dentant las chaschunadras ed ils chaschunaders per regla betg enconuschents. Er la lescha dal guaud e la lescha per promover la protecziun da la natira e da la patria na porschan qua naginas pussaivladads. Il cumbat per propi sto da princip vegnir fatg da la proprietaria u dal proprietari da bains immobigliars pertutgà. Per incumbensas executivas areguard la segirezza biologica stat a disposiziun sin champ chantunal a l'uffizi per la natira e l'ambient per il mument mo in import per la basa e per la cussegliaziun.

5. La derasaziun da l'ambrosia vegn almain en la part sut da la Mesolcina chaschunada spezialmain tras transports da material da stgavament. Las prescripziuns legalas (ordinaziun federala davart l'utilisaziun d'organissems en l'ambient ed ordinaziun federala davart la protecziun da las plantas) tanschan tenor l'avis da la regenza per l'execuziun en il chantun. Per propi impedir transports da material da stgavament sto finalmain dentant la derasaziun da l'ambrosia esser enconuschenta, e quai en moda fidada.

6. Er la regenza è da l'avis ch'il problem da l'ambrosia e d'auters neofits invasivs stoppia succeder cumplessivamain, per che las sinergias dal cumbat possian vegnir tratgas a niz. Er sch'ils donns tras neofits èn per il mument mo anc locals, èsi probabel ch'els vegnian a s'augmentar en il proxim temp. Perquai ston ins prender immediatamain mesiras da cumbat coordinadas, però er metter a disposiziun ils meds finanzials correspundents. Tenor ils scleriments preliminars ch'èn vegnids fatgs entaifer il chantun duai tenor il giudicament da la regenza pudair vegnir elavurà spert in program d'acziun.

Datum: 30 d'october 2006