Dumonda Gartmann-Albin concernent purschidas d'internet dal chantun Grischun senza barrieras
Sessiun: 04.12.2006
A persunas cun impediments porscha l'internet bleras schanzas e pussaivladads. Cun ils agids correspundents survegnan ellas in access pli facil ad infurmaziuns ed a prestaziuns da servetsch. Uschia prevesa er la lescha federala davart l'egualitad dals impedids (en vigur dapi l'onn 2004) che purschidas d'internet da la confederaziun possian vegnir utilisadas da persunas cun impediments, e quai senza barrieras che pon vegnir evitadas. En il fratemp è la confederaziun vegnida activa ed ha en collavuraziun cun las organisaziuns da persunas impedidas deliberà tranter auter directivas per concepir sia purschida d'internet senza barrieras. Quai ch'è ina obligaziun per la confederaziun, duess er esser in duair per il chantun Grischun.
Igl è allegraivel che l'access senza barrieras procura er en il Grischun per innovaziuns (tranter auter en la Südostschweiz dals 2 d'avust). Uschia resguarda il design d'internet d'ina interpresa da la Surselva ils basegns spezials d'umans cun impediments da la vesida e da l'udida u d'umans cun handicaps motorics. Qua pon las paginas d'internet per exempel vegnir transfurmadas cun agid d'ina tastatura da Braille en la scrittira da puncts, pon vegnir tadladas sco text pledà u pon en cas da deblezza da la vesida vegnir contempladas en ina preschentaziun bler pli gronda. Per persunas cun impediments da l'udida èsi impurtant da renunziar ad infurmaziuns puramain acusticas; a persunas cun impediments motorics na dastgan betg vegnir fatgas pretensiuns memia grondas areguard la navigaziun cun la mieur.
La tecnologia gida ad eliminar barrieras. Per quests motivs dumandain nus la regenza:
1. È la regenza da l'avis ch'ins duess pussibilitar er a conumans cun impediments in access a l'internet senza barrieras?
2. È la regenza pronta d'examinar sias atgnas paginas d'internet areguard in design senza barrieras e da pussibilitar l'access ad umans cun impediments da la vesida e da l'udida sco er ad umans cun handicaps motorics? En quest connex po l'access vegnir extendì pass per pass tenor ils stgalims da confurmitad.
3. Entaifer tge spazi da temp po la regenza s'imaginar ch'il chantun Grischun dispona d'eventualas purschidas d'internet senza barrieras?
Cuira, 4 da december 2006
Name: Gartmann-Albin, Frigg-Walt, Arquint, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Jaag, Jäger, Menge, Meyer Persili (Cuira), Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Thöny, Trepp, Locher Benguerel
Session: 04.12.2006
Vorstoss: rg Anfrage
Resposta da la regenza
Per blers umans è l'internet ina via impurtant a l'infurmaziun ed a la communicaziun. Quai vala en spezial per umans cun impediments. Ad els po l'internet pussibilitar dapli independenza e dapli autodeterminaziun. Quai è dentant mo il cas, sch'i vegnan resguardads ils basegns spezials dals umans cun impediments tar la concepziun da las paginas d'internet. En l'Europa èn accessiblas oz senza barrieras pir 3% da las paginas d'internet publicas.
La lescha davart l'egualitad dals impedids ch'è en vigur dapi il 1. da schaner 2004 ha l'intent d'impedir u da reducir ils dischavantatgs d'umans cun impediments sco er da facilitar tras l'adattaziun da las cundiziuns generalas socialas la participaziun dals umans cun impediments a la vita sociala. Correspundentamain prevesa ella er l'eliminaziun e l'omissiun da dischavantatgs tar il diever da prestaziuns da servetsch. Sche questas prestaziuns da servetsch ston vegnir attribuidas al stadi, vala in scumond da discriminaziun. L'obligaziun dal stadi da tralaschar dischavantatgs vala cunzunt er per prestaziuns da servetsch da las communitads en l'internet (confederaziun, chantuns, vischnancas). Il dretg sin in'eliminaziun d'in dischavantatg vala dentant cun resalva da la proporziunalitad. Il princip da proporziunalitad permetta da betg eliminar immediatamain in dischavantatg, mabain en in rom ch'è adequat a las adattaziuns necessarias.
Sut quest aspect ston vegnir respundidas las dumondas sco suonda:
Dumonda 1:
La regenza sustegna la finamira d'in access a l'internet senza barrieras. Ella è da l'avis ch'in tal access stoppia vegnir realisà er per las paginas d'internet dal chantun.
Dumonda 2:
Ils portals chantunals vegnan examinads periodicamain areguard lur abilitad per persunas impedidas, e quai tras la fundaziun svizra independenta "Access per tuts". L'examinaziun dal portal da www.gr.ch ha gì lieu l'ultima giada l'onn 2004. Ensemen cun 18 auters chantuns ha www.gr.ch survegnì il predicat "suffizientamain accessibel". Premissas impurtantas per il predicat èn stadas ch'il menu dal portal possia vegnir utilisà cun la tastatura e che la tschertga tenor chavazzins saja pussaivla per umans cun impediments, e quai cun programs ch'èn vegnids sviluppads spezialmain per leger al monitur. Puncts impurtants ch'èn vegnids valitads en moda negativa sco la mancanza d'ina tasta da tschertga en il champ da tschertga èn vegnids curregids. La seria da tests vegn repetida previsiblamain durant l'onn current. Las paginas d'internet dals singuls posts da servetsch n'èn betg vegnidas controlladas fin ussa areguard lur abilitad per persunas impedidas. L'uffizi d'informatica ha dentant obligà ils purschiders da las paginas d'internet gia la mesadad da l'onn 2005 da resguardar las directivas las pli impurtantas areguard "paginas d'internet senza barrieras", sch'els sviluppeschan da nov lur paginas d'internet. Tar projects e tar novas concepziuns ston uschia vegnir resguardads ils standards internaziunals da l'uschenumnà "world wide web consortium" (W3C) ed en spezial las directivas d'accessibladad tenor las "web content accessibility guidelines 1.0" (WCAG). Plinavant èn ils singuls posts da servetsch vegnids infurmads davart la lescha davart l'egualitad dals impedids ed èn vegnids sensibilisads per la concepziun da purschidas d'internet ch'èn accessiblas publicamain.
Dumonda 3:
Il december 2006 ha la regenza prendì enconuschientscha dal concept dal "e-government en il chantun Grischun". Quel cuntegna la realisaziun pratica da las recumandaziuns d'agir strategicas decisivas. En quest connex ha la regenza dà l'incumbensa da garantir "paginas d'internet senza barrieras". Per quest intent sa basa ella sin las directivas generalas da la lescha davart l'egualitad dals impedids, sin las directivas spezialas da la confederaziun per concepir paginas d'internet senza barrieras sco er sin ils standards internaziunals decisivs. Igl è previs da repassar las paginas d'internet dals posts da servetsch fin la mesadad da l'onn 2009. Suenter duain las paginas d'internet dal chantun Grischun satisfar almain al stgalim da confurmitad mesaun "AA" da las directivas da la WCAG. Quai correspunda al stgalim da confurmitad che er la confederaziun ha fixà sco finamira per paginas d'internet che vegnan sviluppadas da nov.
Datum: 5 da mars 2007