Incumbensa da fracziun da la PS Thöny concernent la promoziun d'uffants cun duns extraordinaris
Sessiun: 05.12.2006
Sin basa da las numerusas discussiuns per promover uffants cun duns extraordinaris en las facultads intellectualas, artisticas u sportivas èsi necessari da crear purschidas correspundentas ed ina clera basa legala. Suenter il project da pilot per promover uffants cun duns spezials e cun duns extraordinaris na vegn betg pli cuntinuà, na datti pli nagina purschida sin quest champ.
Las sutsegnadas ed ils sutsegnads envidan la regenza da far ils pass necessaris entaifer in termin adequat. Per quest intent ston vegnir resguardadas las experientschas dal project da pilot surmenziunà.
Cuira, ils 5 da december 2006
Name: Thöny, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Arquint, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Menge, Meyer-Persili (Cuira), Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Trepp, Locher Benguerel
Session: 05.12.2006
Vorstoss: rg Auftrag
Resposta da la regenza
En il chantun Grischun ha lieu dapi in pèr onns ina discussiun intensiva davart la tematica dals duns extraordinaris. En il center da questas discussiuns stattan las capacitads intellectualas ch'èn extraordinariamain bunas tar singulas scolaras e tar singuls scolars. A medem temp sa tracti dentant sco ch'igl è vegnì menziunà en l'incumbensa er da promover adina puspè ils duns extraordinaris en il sectur da
l'art e dal sport.
En l'artitgel 26 alinea 2 da la lescha davart las scolas popularas dal chantun Grischun (lescha da scola) hai num tranter auter: "Per promover las scolaras ed ils scolars cun (…) talents extraordinaris vegnan prendidas mesiras adattadas en scola primara, reala e secundara." En il concept dal chantun Grischun per promover uffants cun duns spezials e cun duns extraordinaris, dal qual la regenza ha prendì enconuschientscha il fanadur 2000, prevesan las directivas strategicas (p. 15, nr. 13) da promover uffants cun duns extraordinaris en ils secturs da la musica, dal furmar creativ, dal sport e.u.v. Ma la regenza ha menziunà che la realisaziun da quest punct na duaja betg chaschunar custs supplementars per il chantun (CR nr. 358 dals 6 da mars 2001). La contribuziun da las scolas per promover ils duns extraordinaris en il sectur da l'art e dal sport sa concentrescha perquai primarmain sin il fatg da pussibilitar e da levgiar la participaziun a programs da promoziun individuals che han lieu ordaifer la scola (instrucziun da musica, trenament dad ir cun skis, trenament da patinadi artistic, trenament da ballape e.u.v.), e quai cun crear las cundiziuns da basa correspundentas (planisaziun da l'urari, dispensaziuns parzialas e.u.v.).
Suenter che la realisaziun da la mesira 21 dal concept chantunal menziunà (promoziun tras in center da promoziun) è daventada in'unfrenda da las mesiras da spargn da l'onn 2003, sa concentreschan las stentas sin la realisaziun da las mesiras 1-20 dal concept, q.v.d. sin la promoziun dals uffants cun duns spezials e cun duns extraordinaris entaifer la scola regulara ed entaifer la classa regulara (promoziun integrativa). Per realisar la differenziaziun interna en l'instrucziun èsi impurtant en quest connex d'endrizzar chantuns e stanzas da resursas, d'intermediar material da promoziun adattà (valischas da promoziun) sco er da porscher ina scolaziun ed ina furmaziun supplementara a las persunas d'instrucziun. L'uffizi per la scola populara ed il sport cusseglia ils geniturs, las autoritads da scola e las persunas d'instrucziun, sch'i sa tracta da realisar mesiras da promoziun per uffants cun duns spezials e cun duns extraordinaris.
En il rom da la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns (NGF) vegn actualmain elavurà in "concept grischun da pedagogia speziala" tar l'uffizi per la scola populara ed il sport. En questa basa ch'è orientada fermamain a l'integraziun vegni medemamain tegnì quint da la promoziun dals uffants cun duns spezials e cun duns extraordinaris. Sch'i duessan resultar adattaziuns da la lescha pervia da questa lavur da concept ch'è en curs, vegnan quellas fatgas a chaschun da la proxima revisiun da la lescha da scola.
La regenza è pronta d'acceptar l'incumbensa en il senn da questas ponderaziuns.
Datum: 9 da favrer 2007