Blers indizis mussan ch'i pudess puspè dar ils proxims onns ina mancanza pli gronda da persunas d'instrucziun en il sectur da la scola populara en Svizra. Ad ina dumonda correspundenta or dal cussegl grond turitgais ha la regenza dal chantun Turitg respundì tranter auter (dumonda Fahrni, Reinhard, Ritschard; resposta dals 13 da favrer 2008): "Per ils proxims onns sa mussa ina mancanza da persunas d'instrucziun en la scola populara. Cun excepziun da la scolina vegn quella a sa fa valair sin tut ils stgalims, cunzunt sin il stgalim secundar." Pervia da differentas midadas en il sectur da la furmaziun da Turitg fa la regenza turitgaisa quint ch'i duvrass plinavant 300 plazzas supplementaras en cumparegliaziun cun oz.
En il Grischun ston differentas instituziuns ch'èn responsablas per la scola bain stritgar per il mument plazzas pervia da la reducziun dals dumbers da scolaras e da scolars. Cunzunt sin il stgalim secundar I ed en il sectur da las persunas d'instrucziun cun ina scolaziun en pedagogia curativa n'èsi dentant gia oz strusch pussaivel per las instituziuns ch'èn responsablas per la scola, d'occupar actualmain las plazzas libras cun persunas d'instrucziun che han ina scolaziun correspundenta. Er sin ils auters stgalims vegn ina mancanza da persunas d'instrucziun en il rest da la Svizra ad avair – almain a vista mesauna – consequenzas considerablas per il Grischun. Ad ina segunda dumonda ha la regenza turitgaisa dal rest respundì ch'i vegnian engaschadas en las partiziuns da scola secundara B e C dal chantun Turitg gia dapi intgin temp persunas d'instrucziun che na sajan betg scoladas per quest stgalim. Da las passa 900 persunas d'instrucziun en las duas partiziuns numnadas dal stgalim secundar I hajan stgars 11 % sulettamain ina patenta per la scola primara, 4,5 % n'hajan insumma betg in diplom d'instrucziun ed 1 % haja in diplom ester.
En la sessiun da december 2007 ha il cussegl grond tractà la "dumonda Florin-Caluori concernent las consequenzas da las midadas futuras en las scolas grischunas per la professiun da la persuna d'instrucziun". Latiers ha la regenza menziunà en sia resposta che la societad haja "in grond interess d'avair oz ed en l'avegnir persunas d'instrucziun bunas e motivadas sin tut ils stgalims da scola dal chantun Grischun". Plinavant èsi vegnì menziunà che la qualitad da la professiun da la magistra u dal magister vegnia influenzada tranter auter dals suandants facturs: scolaziun, relaziuns da lavur concretas, pussaivladads da frequentar furmaziuns supplementaras, salari, reputaziun sociala, situaziun generala sin il martgà da lavur. A medem temp ha la regenza confermà ch'ils salaris da las persunas d'instrucziun da la scola populara grischuna sa chattian – en la cumparegliaziun interchantunala (CDEP-ost) – en la part sut da la scala.
La regenza vegn supplitgada da respunder las suandantas dumondas:
1. Quantas persunas d'instrucziun sin ils differents stgalims da la scola populara (incl. pedagogas curativas e pedagogs curativs) instrueschan actualmain en il Grischun cun ina qualificaziun d'in auter stgalim, cun in diplom ester u schizunt senza diplom d'instrucziun?
2. Tge consequenzas vegn la mancanza da persunas d'instrucziun, che vegn prognostitgada per l'entira Svizra, ad avair per la scola populara grischuna?
3. Planisescha la regenza cuntramesiras, sco la meglieraziun da las cundiziuns concretas d'engaschament e da salari (en spezial er il dumber da las lecziuns obligatoricas)?
4. Èn planisadas – ultra da las qualificaziuns cumplementaras currentas per persunas d'instrucziun en il Grischun – anc autras qualificaziuns sumegliantas?
5. Tge mesiras supplementaras vegnan examinadas actualmain? Tranter auter sa tracti qua er d'analisar exactamain la tendenza, tenor la quala persunas d'instrucziun pli giuvnas bandunan lur professiun, suenter ch'ellas han instruì mo paucs onns.
Cuira, ils 21 d'avrigl 2008
Name: Jäger, Florin-Caluori, Furrer-Cabalzar, Arquint, Baselgia-Brunner, Berni, Bezzola (Samedan), Brandenburger, Bucher-Brini, Butzerin, Christoffel-Casty, Dermont, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Koch, Märchy-Michel, Menge, Mengotti, Niederer, Noi-Togni, Parolini, Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Thöny, Trepp, Troncana-Sauer, Vetsch (Pragg-Jenaz), Locher Benguerel, Michel (Cuira)
Session: 21.04.2008
Vorstoss: rg Anfrage