Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Peyer concernent la collavuraziun da las organisaziuns dal mund da lavur per rinforzar il Grischun sco plazza economica

Sessiun: 16.06.2009
La crisa economica actuala mussa danovamain ch'ils interess da las acturas e dals acturs en la politica economica respectivamain che las ideas, co che questa crisa duess vegnir dumagnada, divergeschan per part fermamain. Quai è fitg deplorabel, tant pli, perquai ch'ils interess da las organisaziuns da las patrunas e dals patruns sco er quels da las organisaziuns da las lavurantas e dals lavurants sa cuvran almain en tscherts secturs (per exempel en il sectur dal cumbat cunter la lavur illegala, da l'activitad da controlla, dals programs d'investiziuns sco er en auters secturs).

Dapi onns èsi dentant uschia che la politica economica dal Grischun vegn influenzada oravant tut da l'organisaziun da tetg da l'economia grischuna e da sias associaziuns commembras respectivas. Er il forum economic dal Grischun, che vegn occupà – malgrà ils meds finanzials dal stadi – en moda unilaterala da la vart da las patrunas e dals patruns, ha ina gronda influenza.

L'exempel il pli actual è il monitoring d'economia ch'è vegnì endrizzà da la regenza grischuna. Malgrà che quest instrument vegn bain beneventà, sa tracti er qua cleramain d'in gremi che stat datiers a las federaziuns economicas sco er a las patrunas ed als patruns. Quai è inacceptabel, perquai che per exempel ils sindicats sco "barometers da conjunctura" disponan da blera experientscha e d'in fin sensori. L'ultima reducziun da plazzas tar la Ems Chemie è per exempel vegnida tematisada en ils circuls dals sindicats bler pli baud che quai che la regenza è vegnida infurmada en chaussa. Igl è inexplitgabel, pertge ch'il monitoring d'economia (monitoring da conjunctura) da l'uffizi per economia e turissem, che vegn finanzià cun daners da taglia, vegn mess a disposiziun evidentamain mo a las federaziuns economicas. Uschia na figureschan ni l'uniun purila grischuna, ni ulteriuras organisaziuns da las lavurantas e dals lavurants e gnanc sindicats sin la glista da distribuziun.

En auters chantuns è la collavuraziun tranter il chantun, las patrunas ed ils patruns / federaziuns economicas d'ina vart e las organisaziuns da las lavurantas e dals lavurants / sindicats da l'autra vart sviluppada ed instituziunalisada bler meglier. Il chantun Berna dispona dapi l'onn 1993 da l'uschenumnada "cumissiun d'economia publica". Quest gremi sa cumpona da federaziuns economicas, d'uniuns purilas, da represchentantas e da represchentants dals sindicats sco er da federaziuns professiunalas e da l'ambient e cusseglia il departament d'economia publica en tut las dumondas d'impurtanza economica. Il chantun Berna ha fatg bunas experientschas cun quest gremi.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders supplitgeschan perquai la regenza da respunder las suandantas dumondas:

1. Co giuditgescha la regenza la cumposiziun dals gremis chantunals che prendan posiziun davart dumondas da la politica economica e che survegnan meds finanzials da promoziun dal stadi?

2. Co giuditgescha la regenza l'efficacitad d'in gremi cun ina basa pli vasta per il chantun Grischun, il qual è cumponì en moda sumeglianta a la cumissiun d'economia publica bernaisa?

Puschlav, ils 16 da zercladur 2009

Peyer, Marti, Christoffel-Casty, Augustin, Brandenburger, Casutt (Falera), Jaag, Keller, Mengotti, Nigg, Peer, Troncana-Sauer, Zurfluh

Session: 16.06.2009
Vorstoss: rg Anfrage

Resposta da la regenza

La collavuraziun da las acturas e dals acturs, che prendan posiziun davart dumondas da la politica economica, ha pudì vegnir meglierada cleramain ils onns passads. L'exempel dal monitoring per dumondas da la conjunctura mussa ch'ina buna collavuraziun gida a far indicaziuns qualitativas e quantitativas segiras davart il stadi actual da l'economia. Quest monitoring cuntegna er indicaziuns actualas davart il svilup dal martgà da lavur. Quellas sa basan sin fatgs e sin premissas da l'uffizi chantunal per industria, mastergn e lavur (UCIML). Il monitoring per dumondas da la conjunctura vegn mintgamai actualisà periodicamain e sch'igl èn avant maun datas pli novas u pli cumplessivas. L'actualisaziun ha lieu mintga mais u mintga quartal. La versiun actuala vegn publitgada. Tut las versiuns dal monitoring per dumondas da la conjunctura pon ultra da quai vegnir consultadas publicamain sin la pagina d'internet dal chantun.

Ils gremis chantunals che prendan posiziun davart dumondas da la politica economica èn per regla instituziuns independentas che fixeschan sezzas lur cumposiziun. L'instituziun ch'è responsabla per il forum economic e che ha ina incarica da prestaziun cun il chantun Grischun ha per exempel integrà las lavurantas ed ils lavurants en ses cussegl da fundaziun.

1. Per la regenza ha la cumposiziun dals gremis chantunals che prendan posiziun davart dumondas da la politica economica e che survegnan meds finanzials da promoziun dal stadi ina vasta basa.

2. Dumondas politicas ch'èn relevantas per l'economia vegnan tractadas en il program da la regenza, discussiunadas en las cumissiuns predeliberantas e tractadas en il cussegl grond. Quest proceder graduà è sa cumprovà ils ultims onns. La regenza è da l'avis ch'in sustegn pli vast per ils gremis n'influenzass betg considerablamain la qualitad da las dumondas ed il tractament da talas. Ella è ultra da quai da l'avis ch'i na saja betg necessari d'installar ina cumissiun d'economia publica sco tala.

3 da settember 2009