Tenor la lescha davart l'assicuranza da malsauns ston ils ospitals ed ils assicuraders concluder cuminaivlamain ina tariffa per tractar pazients assicurads en la partiziun generala. Quai n'è dentant betg reussì a las partidas fin la fin da 1997, malgrà lungas tractativas e diversas emprovas da mediaziun dal departament da giustia, polizia e sanitad. Per quest motiv ha la regenza stuì fixar las pauschalas dal di per las partiziuns generalas dals ospitals grischuns sa basond sin sias atgnas calculaziuns. Las tariffas èn ligiantas tant per ils ospitals sco er per ils assicuraders. Avant ch'ellas èn vegnidas fixadas han ins tadlà la federaziun chantunala dals assicuraders grischuns da malsauns, la federaziun dals ospitals grischuns ed il survegliader federal dals pretschs. Las posiziuns da quels èn vegnidas integradas en las ponderaziuns. Retroactivamain a partir dal schaner 1998 vegnan fixadas las suandantas tariffas:

ospital chantunal e regiunal Cuira: fin uss 325 francs / nov 335 francs
ospital Engiadin'ota, Samedan: 205.-/212.-
ospital da la Crusch Cuira: 297.-/318.-
ospital regiunal Surselva, Glion: 231.-/280.-
ospital Tavau: 271.-/334.-
ospital regiunal Schiers: 225.-/246.-
ospital Tusaun: 206.-/247.-
ospital Engiadina bassa, Scuol: 213.-/250.-
ospital da la Bergiaglia, Promontogno: 226.-/227.-
ospital cirquital Surses, Savognin: 189.-/184.-
ospital Val Müstair, Santa Maria: 172.-/172.-
ospital chantunal da dunnas Fontana, Cuira: 229.-/354.-

Las novas taxas cumpiglian er ils custs da tgira per ils novnaschids sauns; per quels na vegn betg pli incassada ina taxa separada da poppins. Quest fatg ha ina gronda muntada spezialmain per la pauschala dal di a l'ospital da dunnas Fontana.
L'augment envers las tariffas fixadas 1996 chaschuna totalmain custs supplementars per ils assicuraders da mo ca. 1.2 pertschient. Quai na vegn strusch ad avair consequenzas sin las premias, perquai ch'ina part da las pauschalas dal di pli autas vegn cumpensada tras ils pli paucs dis da tgira en ils ospitals. Ils davos onns è la durada media en ils ospitals sa reducida currentamain.
Las pauschalas dal di ch'ils assicuraders han da bunifitgar als ospitals cuvran mo ina part dals custs effectivs, en media var 39 pertschient. La differenza vegn purtada dal maun public tras il deficit respectiv da l'ospital. Qua na vegnan las investiziuns betg anc resguardadas. Quellas vegnan finanziadas separadamain tras ils purtaders respectivs da l'ospital e tras il chantun.
Dals custs effectivs dals ospitals vegnan fatgas tschertas reducziuns per calcular las tariffas da las cassas da malsauns. Uschia tranter auter per la scolaziun dal persunal medical, per la perscrutaziun, per las surcapacitads existentas (talas datti, cur che l'utilisaziun dals ospitals è sut 85 pertschient) u per ina transparenza insuffizienta en la preschentaziun dals custs (spezialmain sch'ils custs da las partiziuns privatas e generalas na vegnan betg registrads e cumprovads separadamain). Tenor la lescha n'èn questas parts dals custs betg da pajar tras las assicuranzas u tras las premias. Plinavant prescriva la lescha ch'ils assicuraders han da purtar maximal 50 pertschient dals custs imputabels eruids. Il rest sco er tut las investiziuns èn da finanziar tras il maun public. Uschia vulan ins impedir che la premia da la cassa da malsauns daventia ina grevezza smesirada per la populaziun. Quest fatg declera alur er ils gronds deficits ch'ils ospitals mussan mintg'onn: Quai èn parts da la finanziaziun principala tras il maun public ch'il legislatur ha vulì per il provediment da basa medicinal staziunar.
Sche pazients grischuns ston vegnir tractads staziunariamain en ina partiziun generala d'in ospital public da noss chantun, alur na resultan per els nagins custs medicinals supplementars. Els han da pajar a l'assicuranza mo la franschisa tenor lur tscherna individuala (230 fin 1500 francs per onn) e la resalva persunala da diesch pertschient dal quint da l'ospital. L'ospital fa giu quint directamain cun l'assicuranza da malsauns (almain tenor il contract da fin uss), schebain che la lescha fixescha ch'il pazient saja il debitur primar. Igl è da sperar ch'il rendaquint direct tranter ils furniturs da prestaziuns ed ils assicuraders sa mantegnia malgrà il relasch da la regenza.

Infurmaturs:

Claudio Candinas, secretari dal departament da sanitad, tel. 081-257 25 12 (avantmezdi)
Tino Morell, manader da l'uffizi da sanadad, tel. 081-257 26 41

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun