La Regenza ha decis ch'il chantun Grischun suttamettia in'iniziativa
dal chantun a l'assamblea federala. L'intervenziun intenziunescha
d'evitar augments da premias nungiustifitgai sin il sectur da las cassas
da malsauns.
En connex cun la retratga da l'assicuranza da malsauns Visana or da
differents chantuns, tranter auter er or dal Grischun, è sa mussada ina
mancanza da sistem da la lescha federala davart l'assicuranza da
malsauns (LAM). Sche persunas assicuradas midan numnadamain la cassa da
malsauns, restan las parts da las retenziuns e premias ch'ellas han
gidà a finanziar tar l'assicuranza da fin uss. L'assicuranza nova sto
finanziar da nov questas retenziuns e reservas. Quai ha l'effect che las
premias daventan pli autas. Sumegliantas consequenzas nungiavischadas sa
resultan tar la midada facultativa da l'assicuranza e tar la midada ad
in'autra furma d'assicuranza entaifer la medema cassa. Tant tar la
midada da l'assicuranza sco er tar la midada da la furma d'assicuranza
chaschuna la LAM gudogns da mutaziuns en disfavur da la persuna
assicurada. A la regenza pari necessari da proponer a l'assamblea
federala cun in'iniziativa dal chantun d'introducir en il rom da la
revisiun currenta da la LAM in nov artitgel 60a. Quest duai porscher ina
soluziun confurma al sistem da questa problematica e tuna sco suonda:
Alinea 1: En cas da midada da l'assicurader transpona l'assicurader
d'enfin uss la part da las reservas e la part da las retenziuns che la
persuna assicurada che vul midar ha betg pretendì a l'assicurader nov.
Alinea 2: En cas da midada da la persuna assicurada ad in'autra
furma d'assicuranza tar il medem assicurader transpona l'assicurader las
parts da las reservas e las parts da las retenziuns che la persuna
assicurada che vul midar n'ha betg pretendì sin la nova furma
d'assicuranza.
Alinea 3: Quest artitgel va en vigur retroactiva sin igl 1. da
fanadur 1998.
Amnestia da taglia vegn sustegnida per part
La regenza beneventa en princip la proposta da la confederaziun
d'introducir in'amnestia individuala da taglia en il senn
d'in'autodenunzia senza chasti. La responsabladad dals ertavels per
defraudaziuns da taglias dal testader na dastgia dentant betg vegnir
abrogada.
Tenor il sboz preliminar da la confederaziun duain persunas
natiralas avair ina giada en la vita, persunas giuridicas mintga 30 onns
la pussaivladad d'inditgar sez lur delicts da taglia. La cumissiun per
dumondas da dretg dal cussegl dals chantuns propona da midar
correspundentamain la lescha federala davart la taglia federala directa
e la lescha davart l'armonisaziun da las taglias directas dals chantuns
e da las vischnancas. L'amnestia da taglia cumpigliass sulettamain las
taglias penalas, taglias supplementaras ed ils tschains da retard fissan
da pajar. Tenor l'opiniun da la regenza grischuna duai la pussaivladad
da l'autodenunzia senza chasti sulettamain esser pussaivla en cas da
defraudaziun da taglia, dentant betg en cas d'engion fiscal. Ultra da
quai vegni formulà en la posiziun per mauns da la confederaziun
ch'in'amnestia da taglia possia be vegnir prendida en mira, sch'ella
chaschunia ina decleraziun uschè cumpletta sco pussaivel da las valurs
da taglia defraudadas. En quai che reguarda la dumonda, sch'i duai
vegnir abrogada mintga responsabladad dals ertavels per defraudaziuns
commessas dal testader/da la testadra, vuless la regenza mantegnair la
responsabladad dals ertavels per multas fixadas legalmain.
Scola media commerziala d'informatica, ina nova purschida da
furmaziun
Il Grischun sa participescha al project da pilot "Scola media
commerziala d'informatica". Quest è in novum sin il sectur da la
furmaziun e duai vegnir realisà a las scolas chantunalas a Cuira,
Winterthur e Frauenfeld. A partir da l'onn da scola 2000/01 vegnan
stgaffidas plazzas d'instrucziun ad interim durant quatter onns sin il
sectur da l'informatica d'applicaziun en connex cun ina furmaziun da
basa commerziala. La furmaziun, inclusiv in onn da pratica, vegn a
cuzzar quatter onns. Tgi che vul far la furmaziun da pilot sto absolver
in examen d'admissiun a la scola media commerziala ed in test da
qualificaziun. Il studi vegn terminà cun la maturitad professiunala
commerziala ed il certificat federal per informaticher/informaticra. En
il Grischun collavuran trais partenaris en il project da pilot: la scola
media commerziala da la scola chantunala (furmaziun da basa
commerziala), la scola professiunala (furmaziun d'informatica) e la
Swisscom (curs d'introducziun). La part pratica sin il sectur da
l'informatica succeda en in'interpresa tenor atgna tscherna.
Pass dal Flüela vegn serrà durant l'enviern
Suenter ch'il Partenz e l'Engiadina bassa èn colliads tras la "via
rodlanta" dal tunnel dal Vereina, vegn la via sur il pass dal Flüela en
il futur a restar serrada durant l'enviern. Ella resta be averta uschè
ditg che l'aura e la segirtad dal traffic permettan quai. Tenor la
reglamentaziun analoga restan plinavant serrads ils sequents pass
durant la stagiun d'enviern: Alvra, Forcola di Livigno, Lucmagn, Alpsu,
San Bernardino, Spleia ed Umbrail. Al pass dal Bernina vegn il servetsch
d'enviern ad interim betg fatg dal chantun sez, mabain da terzas
persunas cunter bunificaziun dals custs.
Or da las regiuns e vischnancas
Per pudair eliminar uschè svelt sco pussaivel ils donns chaschunads
tras lavinas e malauras en il temp da favrer fin zercladur 1999 sco er
il settember 1999 vegn approvada la segunda etappa da credit dal project
global per reparaturas forestalas en l'import total da 4.3 milliuns
francs. Particularmain pertutgadas èn las regiuns Partenz/Tavau,
Scanvetg, Grischun central ed Engiadina bassa.
Las revisiuns parzialas da las planisaziuns localas d'Ardez
(concernent la fracziun Bos-cha) e da Farschno vegnan approvadas cun
resalvas.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun