Venderdi, ils 25 da zercladur 1999, sa radunan ils schefs da las
regenzas dals 11 pajais da la Arge Alp a Lugano per lur 30avla
conferenza annuala.
Ins spetga ca. 100 persunas ord ils sequents pajais, provinzas e
chantuns: Baden-Württemberg, Baviera, Tirol dal sid/Alto Adige,
Grischun, Lumbardia, Salzburg, S. Gagl, Tirol, Tessin, Trentino e
Vorarlberg. Las delegaziuns vegnan ad arrivar la gievgia suentermiezdi,
ils 24 da zercladur. La saira stat ina tschaina communabla sin il
program. La conferenza sco tala ha lieu il venderdi avantmezdi e vegn
concludida cun ina conferenza da medias.
Il sequent urden dal di infurmescha davart las singulas tractandas
da la conferenza:
Urden dal di
-
Avertura
-
Perspectivas politicas e strategias da la Arge Alp en il process
d'integraziun europeic
-
Tema directiv: protecziun cunter catastrofas en il territori alpin
-
Project d'agid per il Kosovo
-
Resultats da la conferenza da giuventetgna Arge Alp
-
Concessiun dal premi d'ambient Arge Alp
-
Cultura e societad (rapports e propostas tar divers projects, tr.
a. program da sport, dietas spezialas, forum da giuventetgna, premi da
film)
-
Ambient, urden dal territori ed agricultura (rapports e propostas,
tr. a. project da perscrutaziun bovas e lavinas,dieta d'economia e
territoris da protecziun)
-
Economia e lavur (rapports e propostas, tr. a. emprendists d'euro,
vischnancas conscientas da l'energia, program da barat per
emprendist(a)s e scolar(a)s)
-
Traffic (rapports e propostas, tr. a. traffic da martganzia e da
persunas sin ils binaris, traffic cumbinà, dumbraziuns da traffic)
-
Reoccupaziun dals presidis da las cumissiuns
-
Conclusiun e conferenza da medias
Dapli paisa politica
Ils pajais commembers da la Arge Alp vulan persequitar lur interess
specific da las Alps oravant tut visavi las instituziuns da l'UE cun pli
gronda insistenza. Per quest intent dovri tant discussiuns strategicas
sco er ina stretga collavuraziun cun ils politichers e las politicras da
l'Europa dals pajais commembers. Ultra da quella rait duai la Arge Alp
er preschentar ses puncts da vista a la collavuraziun tranter ils stadis
en Europa. Per sia funcziun sco portavusch da las regiuns da las Alps
sto la Arge Alp dar dapli paisa politica a sia moda da lavurar. Ils
singuls pajais commembers vulan s'obliar da deliberar mintg'onn in tema
directiv politic. Tar las regenzas centralas e tar las instituziuns
europeicas duai ins empruar da cuntanscher che la Arge Alp vegnia
renconuschida instituziunalmain sco factur da pussanza politica. Ultra
da quai vuless ins cuntanscher che las regiuns e lur organisaziuns
hajan la pussaivladad da concluder contracts liants da dretg
internaziunal.
Project d'agid per il Kosovo
La Arge Alp vul sustegnair in project da reconstrucziun a vista
mesauna u lunga d'in'organisaziun che lavura en la regiun da conflicts e
deliberescha per quest intent in emprim import da 120'000 francs.
Protecziun encunter catastrofas en il territori da las Alps
La Arge Alp sa stenta cun insistenza per che affirmaziuns liantas ed
obligaziuns da prestar agid vicendaivel en cas da catastrofas vegnian
garantidas tras contracts correspundents tranter ils stadis.
Premi d'ambient: terz rang per project grischun
Il project "Auf den Spuren des Klimawandels - Ein Erlebnis-Lehrpfad
im Oberengadin" da la societad per la perscrutaziun da la natira da
l'Engiadina e dal WWF Svizra, Samedan, obtegna il terz premi en il rom
da la premiaziun d'iniziativas decisivas en favur da l'ambient. Questa
emprima senda da clima en Europa emprova da documentar ils effects da la
midada dal clima en las Alps a maun da fastizis en la cuntrada
muntagnarda da l'Engiadin'auta. Il project furnescha ina contribuziun
exemplarica per sensibilisar la populaziun per in dals pli gronds
problems da l'umanitad e per la protecziun dal clima. Ils dus emprims
premis van a Vorarlberg ("Sonnen-Schein-Kampagne" da l'institut
d'energia Vorarlberg a Dornbirn concernent la fotovoltaica) e Salzburg
(project "Wohnanlage Ölzlbündt" da l'architect Hermann Kaufmann,
Schwarzach; in model en la problematica da construcziun d'edifizis
d'abitar cun contribuziuns decisivas per la protecziun da l'ambient).
Il Grischun duai presidiar ina cumissiun
Il chantun Grischun duai surprender il presidi da la cumissiun
cultura e societad. Sco president è previs cusseglier guvernativ Claudio
Lardi.
Gremi: Arge Alp
Funtauna: rg Chanzlia chantunala dal Grischun