Ils supplements da famiglia èn ina pitga centrala da la politica da
famiglia. La legislaziun actuala però na basta betg. Cun la revisiun
totala da la lescha davart ils supplements da famiglia vul la regenza
eliminar diversas cuntradicziuns. Il termin da la consultaziun dura fin
ils 28 da favrer 2003.
Il sistem actual d'assicuranza sociala parta da la furma familiara
tradiziunala e da la lavur a temp cumplain. Quai èn duas premissas che
na correspundan savens pli a la realitad dad oz. Areguard ils
supplements da famiglia na cuntentan betg pli tant la situaziun da
persunas che lavuran a temp parzial, cunzunt da persunas che educheschan
sulettas, sco er la participaziun facultativa da persunas cun gudogn
independent. Il medem vala per la gulivaziun da las grevezzas tranter
las cassas da las organisaziuns che manca.
Quatter pucts centrals per la revisiun
La regenza grischuna ha ussa tramess en consultaziun la revisiun
totala da la lescha davart ils supplements da famiglia (LSF) e
l'ordinaziun executiva dal cussegl grond tar la LSF. La revisiun totala
da LSF po eliminar per gronda part ils problems principals da la
regulaziun actuala, perquai che
- tut las persunas cun gudogn independent duain vegnir suttamessas a
LSF
- persunas che lavuran a temp parzial duain survegnir il supplement
per uffants plain gia a partir d'in pensum da lavur da 20 pertschient
- resguardadas vegnan las relaziuns famigliaras effectivas da tut
ils uffants, per il mategniment dals quals i vegn procurà (tgira,
educaziun e pajaments en daners)
- tranter las cassas da cumpensaziun per famiglias (CCF) duai vegnir
creà in sistem per la gulivaziun da las grevezzas senza che novas cassas
privatas da cumpensaziun per famiglias duajan vegnir avertas.
Perioda d'emprova per las tariffas coordinadas Claustra-Tavau
Il chantun Grischun sa participescha als custs da las tariffas
coordinadas Claustra-Tavau cun ina contribuziun annuala da 625'000.--
francs. Quai ha decidì la regenza grischuna. La soluziun nova è limitada
als onns 2003 - 2005. Ils custs totals da radund 2,9 milliuns francs
vegnan repartids sin la Viafier retica, las vischnancas da Tavau,
Claustra e Saas sco er sin las telefericas Tavau-Claustra.
Program da correcziun acustica per Silvaplauna
La regenza ha approvà in program da correcziun acustica en la regiun
da la vischnanca da Silvaplauna. Quel prevesa da cuvrir ina lunghezza
totala da radund 2,2 kilometers (via dal Güglia A3a, via da Malögia A3b,
via engiadinaisa A27 e via veglia engiadinaisa) cun in asfalt che
absorbescha meglier la canera. Ultra da quai duain vegnir montadas tar
diversas chasas fanestras isoladas cunter canera.
Modernisaziun da las staziuns per mesirar l'aria
Ils chantuns Grischun, Turitg e Son Gagl sco er la citad da Turitg
cumpran ensemen uschenumnadas registraziuns da datas per las staziuns
per mesirar immissiuns. Las registraziuns da datas actualas ch'èn var
diesch onns veglias, na vegnan betg pli sustegnidas dals sistems
operativs currents. La regenza ha deliberà la part chantunala da radund
280'000.-- francs ch'è necessaria. Questa summa va per part anc a cust
dal quint 2003. En la sessiun da november sto il cussegl grond approvar
il preventiv correspundent.
Contribuziuns chantunalas a diversas instituziuns
- La regenza ha approvà ina contribuziun da construcziun da
maximalmain radund 745'000.-- francs per il fabricat d'engrondiment sin
l'areal da la fundaziun Hosang Plankis Cuira. Ils custs totals per il
stabiliment nov vegnan calculads cun radund 1,5 milliuns francs.
- Per in nov vehichel d'acziun per medis d'urgenza dal servetsch da
salvament Servizio Ambulanza del Moesano a Grono ha la regenza deliberà
ina contribuziun chantunala da radund 45'000.-- francs.
- En il rom d'ina nova cunvegna davart l'agid d'investiziun ha la
regenza garantì a la Viafier retica ina contribuziun chantunala da
666'000.-- francs. Ils custs totals per la sanaziun da donns da bovas e
dal trassé Mühlitobel sin il traject Saas-Serneus vegnan stimads sin 3,7
milliuns francs. 82 pertschient da quels surpiglia la confederaziun.
- Cun 6000.-- francs da la lottaria naziunala interchantunala
sustegna la regenza l'ediziun da l'Almanacco Mesolcina-Calanca.
Da vischnancas e regiuns
- La regenza ha approvà la revisiun parziala da la constituziun
communala da Jenins. I na vegnan elegids pli nagins suppleants per la
suprastanza communala. Da nov vegn introducida tranter auter ina perioda
d'uffizi da quatter onns per commembers da la suprastanza communala e da
dus onns per il president communal e ses substitut. A la fin vegn reducì
il cussegl da scola da fin ussa set a tschintg commembers. El n'ha pli
nagins remplazzants.
- Er approvà ha la regenza la revisiun parziala da la constituziun
communala da Calantgil. Temas da la revisiun eran tranter auter las
cumpetenzas da la radunanza communala e l'organisaziun dals fatgs da
scola.
- La vischnanca da Farera è sa dada ina nova constituziun communala
ed ha reglà cun quella las elecziuns cumplementaras da titulars d'in
uffizi e la constituziun da la suprastanza communala. La regenza ha
approvà quests midaments.
Projects da vias
Per ina galaria da fugia parallela al tunnel dal Crap da Flem e per
lavurs d'impressari tar la via da Malögia tranter Löbbia e Crot ha la
regenza deliberà totalmain 480'000.-- francs.
Fatgs persunals
Martin Jenal è vegnì elegì sco manader da la secziun tecnica da
l'uffizi da construcziun bassa. El stat a Summaprada ed entra en plazza
il 1. da december.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun