La regenza metta en vigur la lescha chantunala davart la protecziun
da las datas l'entschatta matg 2002. Il zercladur 2001 ha il pievel
grischun acceptà questa lescha cun gronda maioritad. Sco incumbensà per
la protecziun da datas vegn nominà il giurist e deputà da Cuira Thomas
Casanova.
Cun la lescha davart la protecziun da datas vegn creada ina norma
legala per elavurar las datas da persunas tras las administraziuns da
tut ils nivels statals (chantun, districts, circuls e vischnancas). Dal
cuntegn vegnan surpigliadas per gronda part las disposiziuns da la
lescha federala analoga. In impurtant element da la nova lescha è il
post da surveglianza chantunal per la protecziun da datas. Ella ha da
survegliar sco instanza da controlla independenta la realisaziun da la
protecziun da datas e stat a disposiziun sco post da consultaziun e
d'infurmaziun tant a persunas privatas sco a l'administraziun. Il nov
incumbensà per la protecziun da datas è Thomas Casanova, naschì 1957, da
Cuira e domicilià a Cuira. El cumenza sia lavur l'entschatta matg.
Consultaziuns a la confederaziun
La regenza prenda posiziun davart trais projects per novs decrets
federals.
Per ch'ils carburants senza zulper possian fitgar pe sin la fiera
vul la confederaziun promover cun impuls finanzials l'adiever da
carburants senza zulper a partir da l'onn 2004. Sin benzin ed ieli da
diesel cun in cuntegn da zulper da dapli che 0.001 pertschient (10 ppm)
duai vegnir incassada ina taxa directiva. Ella duai importar maximal 5
raps per liter. La regenza grischuna beneventa fitg la finamira da
promover ils carburants senza zulper. Quels sbassan marcantamain la
grevezza per l'ambient e furman cundiziuns da basa optimalas per
l'applicaziun da tecnicas innovativas en ils motors. La grevezza
planisada dals carburants cun zulper è ina cuntinuaziun consequenta da
la politica da l'ambient sin la basa da las taxas directivas. Ella
cumpletta cunzunt la taxa introducida l'onn 1997 sin cumbinaziuns
organicas svapurantas e sin ieli da stgaudar "spezialmain lev" cun in
cuntegn da zulper da 0.1 pertschient. I na vegn dentant betg dal tut
chapì pertge che la taxa vegn introducida pir a l'entschatta 2004,
essend ch'ils carburants senza zulper èn gia sin la fiera (p.ex.
l'uschenumnà "diesel d'enviern", sco quai ch'el vegn duvrà tranter auter
per ils vehichels da pista).
En ina lescha federala correspundenta duai vegnir creada ina furma
giuridica sumeglianta a la lètg per pèrs homosexuals, l'uschenumnà
partenadi registrà. Ella duai pussibilitar als pèrs homosexuals da
segirar legalmain lur relaziun. Da l'adopziun e da la medischina da
reproducziun èn els er exclus en l'avegnir. La legalisaziun statala dals
pèrs homosexuals duai contribuir a terminar discriminaziuns ed a
diminuir ils pregiudizis. La regenza è da princip d'accord cun il sboz
provisori.
Diversas plantas da suspidaunas (l'entira spezia da cotoneaster sco
las duas sorts photinia resp. stranvaesia davidiana e photinia nussia)
duain vegnir recepidas en il catalog da l'ordinaziun davart las plantas
scumandadas per qua tras pudair retegnair u almain limitar la derasaziun
dal mal nair da pumers. Il scumond cumpiglia la producziun, la messa en
circulaziun e l'import da questas plantas che pon esser "purtadras" dal
mal nair da pumers. Il mal nair da plantas è ina malsogna da bacterias
privlusa ed infectusa e ch'è difficila da cumbatter. Ella attatga
cunzunt puma da puegl ed insaqunta bostgaglia da la famiglia da plantas
da rosas. La regenza beneventa grondamain questa mesira.
Fatgs dal persunal
- Sco successur da Ruedi Schäfli che va la fin da matg en pensiun
vegn elegì Eugen Arpagaus, naschì 1962, da Suraua, domicilià a Zizers,
sco manader da l'uffizi per economia e turissem. El surpiglia
l'entschatta zercladur la direcziun da l'uffizi.
- Enrico Kopatz, naschì 1967, da Castaneda, domicilià a Panaduz,
daventa nov incumbensà d'infurmaziun tar la chanzlia chantunala. El
cumenza sia lavur l'entschatta matg.
Chanzlia chantunala grischuna
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala grischuna