La revisiun parziala da la lescha davart la scol'auta professiunala
da pedagogia (LSAP), la nova lescha davart la scol'auta da tecnica ed
economia e la revisiun parziala correspundenta da l'ordinaziun dal
persunal èn vegnidas dadas libras da la regenza per la consultaziun. Cun
transferir la SAP e la SATE en instituts autonoms dal dretg public
chantunal duain vegnir adattadas lur organisaziun, direcziun e
finanziaziun a las pretensiuns naziunalas ed internaziunalas.
Ils sbozs da consultaziun èn il resultat da duas mesiras dal project
da la "examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las
finanzas dal chantun" da l'onn 2003.
la scola chantunala po il franzos vegnir elegì sco rom da
maturitad
La regenza ha revedì ils uraris gimnasials ed ils plans
d'instrucziun da la scola chantunala grischuna; qua tras vegn la valur
dal franzos augmentada. Roms obligatoris al stgalim superiur da la scola
populara èn dapi l'onn da scola 2002/2003 ina lingua chantunala e
l'englais - empè da franzos sco dapi l'onn 1999. L'onn da scola proxim
vegnan pia scolaras e scolars al gimnasi, che han bain
enconuschientschas preliminaras d'ina lingua chantunala e da l'englais,
dentant betg dal franzos. A partir da l'onn da scola 2004/2005 han las
scolaras ed ils scolars la pussaivladad d'eleger sco rom da maturitad
ubain ina segunda lingua chantunala ubain il franzos.
Nova ordinaziun davart la construcziun da scolas: l'obligaziun da
rembursament resta
En il futur vegnan utilisads adina dapli chasas e stabiliments da
scola per auters intents. En tals cas pretenda l'ordinaziun davart la
construcziun da scolas che eventualas contribuziuns chantunalas vegnian
pajadas enavos proporziunalmain: mintga onn diesch pertschient da la
valur cudeschada restanta (princip d'amortisaziun degressiv). La regenza
ha uss revedì l'ordinaziun davart la construcziun da scolas. Edifizis
subvenziunads vegnan da nov amortisads cumplettamain entaifer ventg
onns, pia cun tschintg pertschient per onn (amortisaziun lineara). Ultra
da quai po la regenza desister d'ina pretensiun da rembursament en cas
excepziunals. Il princip da l'obligaziun da rembursament vegn dentant
mantegnì.
Motivs per la midada d'utilisaziun da stabiliments ed edifizis da
scola èn ils dumbers da naschientschas che sa reduceschan e la nova
politica da subvenziun dal chantun. Perquai decidan las vischnancas pli
savens da fusiunar lur scolas popularas sin plaun regiunal. La revisiun
parziala entra en vigur retroactivamain per il 1. d'avrigl 2004.
La realisaziun da la constituziun chantunala s'avanza a moda
speditiva
Suenter che las votantas ed ils votants dal Grischun han approvà la
nova constituziun chantunala 2003, lavuran ils departaments e la
chanzlia chantunala vi da la realisaziun da quella. Var in quart dals
550 relaschs examinads sto vegnir adattà formalmain e materialmain a las
disposiziuns da la nova constituziun chantunala; 43 da quels fin la fin
da l'onn 2006. In basegn d'adattaziun exista cunzunt en ils secturs
"linguas chantunalas ed uffizialas", "dretgs politics", "organisaziun
giudiziala", "taglias" e "collavuraziun locala e regiunala".
Nagin asil, nagina assistenza d'asil - il chantun stgaffescha
persuenter structuras d'agid d'urgenza
Persunas che na survegnan betg asil en Svizra èn exclusas da
l'assistenza d'asil. Quai han concludì las chombras federalas il
december 2003 en il rom dal program da distgargia 2003. Ils chantuns
ston uss stgaffir fin mez avrigl 2004 ina structura d'agid d'urgenza en
in institut chantunal per persunas cun ina decisiun d'asil negativa. La
regenza ha delegà questa incumbensa al departament da giustia, polizia e
sanitad.
Consultaziuns a la confederaziun
- Uffizi federal da traffic: La regenza propona da renunziar al
relasch d'ina "basa legala per il traffic coordinà sin plaun federal".
La pli gronda part dals disturbis dal traffic vegn schliada tras ils
furniturs da prestaziuns en il sectur da traffic, tras las autoritads
chantunalas e tras las vischnancas. Ina coordinaziun tras la
confederaziun n'è betg necessaria, il relasch er betg.
- Departament federal da finanzas: La regenza sustegna da princip la
revisiun da la "lescha federala davart la bursa ed il commerzi cun
valurs" e la midada da la "disposiziun davart l'assistenza
administrativa internaziunala".
- Departament federal da giustia e polizia: La regenza sustegna da
princip ina revisiun parziala dal "dretg d'obligaziuns" e da la "lescha
federala davart la concurrenza illoiala" che vul meglierar la protecziun
da consumentas e consuments. Cun il project "dretgs d'utilisar
parzialmain immobiglias" duain vegnir protegids cunzunt consumentas e
consuments che vegnan surmanads en las vacanzas u tar chaschuns
sumegliantas da far uschenumnads contracts da "time-sharing".
- Chanzlia federala: La regenza dat en general in giudicament
positiv davart il sboz tar la revisiun parziala da la "lescha davart
l'organisaziun da la regenza e da l'administraziun". Contracts dals
chantuns tranter els u cun l'exteriur na ston betg pli vegnir approvads
da la confederaziun. Ils chantuns che fan in contract èn uss obligads
d'infurmar la confederaziun.
Da vischnancas e regiuns
- Puschlav: La revisiun parziala da la lescha davart las taxas da
cura è vegnida approvada. Ella entra en vigur retroactivamain per il 1.
da november 2003.
- Says: La revisiun totala da la lescha communala da taglia è
vegnida approvada. La taglia sin immobiglias dad 1,5 promils fixada qua
sa lascha mantegnair mo cun las premissas che domineschan actualmain.
Sche quellas na vegnan betg pli ademplidas, sto la vischnanca reducir la
taglia sin immobiglias ad in promil. La revisiun totala entra en vigur
retroactivamain per il 1. da schaner 2004.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Promoziun da la cultura: Per differentas ovras ed occurrenzas
culturalas ha la regenza deliberà garanzias da deficit e contribuziuns
da producziun da var 150'000 francs. Resguardas èn vegnidas 21 dumondas
da contribuziuns. Ulteriurs 56'000 francs èn vegnids approvads totalmain
per l'anteriura societad dals picturs, sculpturs ed architects svizzers
- uss "visarte.grischun" - e per l'anteriura cuminanza da lavur
grischuna da cudeschs per la giuventetgna - uss "leger.GR".
Projects da vias
- Pratval: A la via da la Tumleastga po vegnir construida la fermada
da duas varts per il traffic public. La regenza ha approvà il project e
concedì ina contribuziun da var 47'000 francs.
- Küblis: La regenza ha approvà il project per la construcziun nova
da la via da Cunter (da Küblis entaifer il vitg fin a la punt da la
Landquart). Il traject vegl inclusiv il spartavias en direcziun da Saas
ceda il chantun a la vischnanca. La construcziun nova custa totalmain
var 2,9 milliuns francs.
- Var 3,9 milliuns francs ha la regenza approvà totalmain per
differentas lavurs da construcziun vi da trajects da vias e punts da la
rait da vias dal Grischun:
- A 13: plazza da controlla per il traffic da camiuns pesants
Unterrealta;
- via da Val S. Pieder: Glion-Val S. Pieder tranter Bucarischauna e
Val S. Pieder;
- via da Samignun: punt da Schergenbach, Ravaisch, e punt da la val
Maisas, Samignun;
- via dal Güglia: correcziun en il vitg da Tinizong e traject
Natons-punt da Giüstia.
chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun