La regenza ha concludì d'adattar las structuras da l'administraziun chantunala en tschintg secturs prioritars. Uschia tegna ella quint da novs basegns en ils secturs "segirezza" e "protecziun da la populaziun", "economia", "lavur" e "fatgs socials" sco er "finanzas" e "vischnancas". Cun ina cumpetenza cumplessiva per la politica da traffic vegn a medem temp accentuada sia impurtanza per il chantun Grischun. Cun la nova attribuziun dal post da stab per dumondas d'egualitad vegnan avertas perspectivas supplementaras. Creond l'uffizi per la furmaziun superiura vegn rinforzà il Grischun sco lieu da furmaziun.
Tras la nova constituziun chantunala (CC) vegn rinforzada la cumpetenza d'organisaziun e da direcziun da la regenza. Da nov po la regenza reglar ils champs d'incumbensa dals departaments tras ordinaziun. Avant era questa cumpetenza en mauns dal cussegl grond. La nova situaziun giuridica è ina chaschun impurtanta per examinar l'attribuziun actuala dals champs d'incumbensas als departaments. Ultra da quai hai dà cunzunt l'ultim temp grondas midadas tar l'activitad administrativa. Uschia na sa ferman las midadas socialas, economicas e tecnologicas betg davant las instituziuns politicas. La dimensiun e la sveltezza da las midadas fan grondas pretensiuns - per part dal tuttafatg novas - als umans ed a las instituziuns. L'ultima refurma cun consequenzas pli grondas per ils champs d'incumbensas dals departaments datescha da l'onn 1987.
Tschintg secturs predomineschan
La regenza ha examinà differents scenaris e formulà directivas e criteris per furmar ed attribuir incumbensas. En quest connex è ella sa decidida per in proceder pragmatic. Cun las finamiras d'ina meglra utilisaziun da las resursas e d'ina organisaziun pli effizienta tar in pensum da lavur equilibrà e tar in'equivalenza politica dals departaments è in basegn d'agir sa mussà en emprima lingia en ils suandants secturs:
Fusiun dals secturs "segirezza" e "protecziun da la populaziun"
La segirezza en fatscha a la violenza ed ad acziuns criminalas sco er la protecziun en cas d'eveniments extraordinaris èn basegns impurtants per las burgaisas e per ils burgais. Resursas persunalas e finanzialas stgarsas cuntegnan il privel da largias pertutgant l'adempliment da las incumbensas. Engrevgiant è er il fatg ch'ils champs d'incumbensas e ch'ils posts da servetsch ch'èn cumpetents per quels champs èn repartids oz sin differents uffizis e sur ils cunfins departamentals or. I sa mussa ch'ina fusiun dals secturs da segirezza, e tras quai ina collavuraziun simplifitgada tranter ils posts da servetsch pertutgads, è necessaria.
Concentraziun dals secturs "economia", "lavur" e "fatgs socials"
Il process da lavur sto vegnir contemplà pli fitg dal puntg da vista da l'economia publica. Quai premetta da concentrar e d'attribuir las instituziuns las pli impurtantas dal sectur economic e social en il medem departament e da las avischinar a medem temp a l'economia. Ultra da la garanzia materiala da l'existenza daventa l'incumbensa d'integraziun da l'agid social pli e pli impurtanta. La reintegraziun da persunas dischoccupadas, impedidas e basegnusas è la finamira communabla da l'assicuranza cunter la dischoccupaziun, da l'assicuranza d'invaliditad e da l'agid social. La collavuraziun pli intensiva ch'è gia vegnida instradada tranter questas instituziuns sa lascha optimar supplementarmain, sche l'uffizi dal servetsch social e l'institut d'assicuranza sociala vegnan plazzads en il medem departament sco ils secturs "economia" e "lavur". Sch'il champ specific è cumpact, po vegnir promovida la soluziun da dumondas centralas en il process da lavur.
Fusiun e rinforzament dals secturs "finanzas" e "vischnancas"
Dals basegns da las vischnancas d'ina assistenza cumplessiva en reguard finanzial, fiscal e giuridic duai vegnir tegnì quint pli fitg. Latiers tutga cunzunt er l'aspect da la gulivaziun da finanzas indirecta. La fusiun da la surveglianza da las vischnancas e da l'inspecturat da vischnancas cun il sectur da finanzas va en questa direcziun. Al sectur da finanzas duain er vegnir attribuidas las stimaziuns che han ina stretga relaziun cun dumondas fiscalas.
Cumpetenza cumplessiva per la politica da traffic
Per il chantun Grischun cun sia gronda surfatscha han il traffic individual, il traffic da transit ed il traffic public ina impurtanza fundamentala. Tras ina concentraziun dals champs d'incumbensas ils pli impurtants e tras ina cumpetenza cumplessiva per la politica da traffic en in departament duai vegnir tegnì quint anc meglier dals interess e basegns dal chantun.
Furmaziun, cultura ed egualitad
Il Grischun sco lieu da furmaziun duai vegnir rinforzà. Per il 1. da schaner 2006 sto vegnir furmà per quest intent in uffizi per la furmaziun superiura cun fusiunar ils secturs "scolas medias" e "furmaziun terziara". Blers basegns ed interess da l'egualitad da dunna ed um han savens in connex direct cun il champ d'incumbensas da la politica da furmaziun e da l'educaziun. La fusiun da l'egualitad cun il sectur da furmaziun e da cultura tegna quint da quests interess ed avra a medem temp novas perspectivas per ils interess da l'egualitad.
L'administraziun vegn pli effizienta
La nova attribuziun da las incumbensas tegna quint da las relaziuns midadas sco er da furmas e da basegns funcziunals da la collavuraziun. Tenor il princip "las structuras suondan las incumbensas" vegnan resguardads novs svilups uschenavant sco pussaivel cun attribuir ils champs d'incumbensas als departaments; per l'assistenza optimala da novs champs d'incumbensas vegn creà in ambient adattà. Tranter ils departaments vegn a medem temp mantegnì l'equiliber areguard dumondas dal fatg, da la lavur e da la politica. Ils custs ed il niz stattan en ina relaziun favuraivla. Dal puntg da vista da la commembra e dals commembers da la regenza vegn meglierada la dirigibladad. L'efficacitad da l'adempliment da las incumbensas vegn rinforzada en secturs centrals e la rentabilitad da la realisaziun da la prestaziun vegn augmentada. Structuras optimadas sustegnan plinavant considerablamain l'intenziun da la regenza da sa posiziunar pli fitg en secturs strategicamain impurtants. Cun excepziun da midadas pli pitschnas vegnan las mesiras messas en vigur il 1. da schaner 2007.
Agiuntas per chargiar da l'internet:
- survista da las mesiras
- curta descripziun da las mesiras
- organigram da l'administraziun chantunala per il 1. da schaner 2007
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun