En la cuminanza da lavur da las regiuns alpinas ARGE ALP vegn fatga
la dumonda da refurmas da princip. A chaschun da la conferenza da las
scheffas e dals schefs da la regenza dals 24 da zercladur 2005 a Trento
vegn la cumissiun da direcziun a preschentar a las scheffas ed als
schefs da la regenza differentas propostas da refurma per la discussiun.
Quellas pertutgan tant la politica sco er las structuras da la ARGE ALP.
Rinforzar la conferenza da las scheffas e dals schefs da la regenza
A la conferenza da las scheffas e dals schefs da la regenza da la
ARGE ALP da l'onn passà ha la provinza autonoma da Trento surpiglià il
presidi da la cuminanza da lavur per dus onns. Sut ses presidi sto la
proxima conferenza da las scheffas e dals schefs da la regenza prender
decisiuns da refurma impurtantas e progressivas. Tschertgada vegn en
emprima lingia ina discussiun da princip en tge direcziun ch'il cuntegn
e la politica da la cuminanza da lavur duai ir. Las discussiuns sa basan
sin l'ipotesa giustifitgada che la ARGE ALP saja s'avischinada fermamain
a la UE pervi da la structura da sias commembras e da ses commembers e
che dumondas europeicas determineschian decisivamain er l'agenda da la
ARGE ALP. La direcziun politica da la ARGE ALP duai pervi da quai vegnir
examinada cun la finamira da posiziunar la conferenza da las scheffas e
dals schefs da la regenza anc pli fitg sco organ efficazi da la politica
alpina communabla.
Structuras optimalas per l'avegnir
In rinforz politic da la ARGE ALP premetta il medem mument
structuras effizientas che funcziuneschan bain. Pervi da quai duain
vegnir discutadas en segunda lingia las structuras ch'èn adequatas per
concepir il futur, e quai cun la finamira da garantir la cuntinuitad dal
cuntegn da las activitads da la ARGE ALP.
La regenza dal chantun Grischun ha signalisà cleramain - supponind
ch'i possia vegnir chattada ina soluziun ch'è favuraivla ed il medem
mument er politicamain effizienta per tut las commembras e per tut ils
commembers da la ARGE ALP - da vulair surpigliar ina conresponsabladad
politica e da delegar la commembra ed ils commembers da la regenza en
las gruppaziuns correspundentas. En dumonda vegnan per exempel secturs
d'interess sco la politica regiunala, la prevenziun da vita ed il
traffic.
Blers projects novs
Il preventiv 2006 da la ARGE ALP prevesa expensas totalas da var
500'000 euros. Quels vegnan impundids spezialmain per la lavur da
project en il rom da las quatter cumissiuns. Las dumondas da project èn
avant maun. Ellas cumpiglian:
Cultura e furmaziun
- In program da sport cun 25 occurrenzas che vegnan realisadas da
differentas regiuns da la ARGE ALP.
- L'organisaziun d'in simposi davart il tema "la valur da la
cuntrada - turissem ed architectura en regiuns alpinas".
- Las preparaziuns per la 4. ediziun dal premi da lectura da la ARGE
ALP 2006-2007 cun belletristica tudestga e taliana.
- Dus lavuratoris da la tgira da monuments en ils secturs "segirar
las miraglias da ruinas" e "pignas da maiolica".
- La redacziun e la publicaziun da differents texts davart
l'archeologia alpina en la revista "Passland".
- L'organisaziun d'in festival internaziunal da vuschs natiralas en
il Toggenburg.
- L'elavuraziun d'in studi cumparativ areguard il provediment en cas
d'ina apoplexia.
- La realisaziun d'exposiziuns e d'exposiziuns ambulantas davart
l'istorgia da la medischina (spezialmain da la ginecologia e da
l'assistenza al part).
Planisaziun dal territori, agricultura
- L'analisa e la documentaziun correspundenta en il sectur da la
"promoziun da furmas da construcziun tradiziunalas en cuntradas cun
caracter rural".
- L'elavuraziun da models per utilisar en moda persistenta ils
ladims da l'allevament da muvel en ils pajais da la ARGE ALP.
Economia e lavur
- La cuntinuaziun dal project "x-change" ch'è vegnì lantschà l'onn
2000. Quel prevesa il barat d'emprendistas e d'emprendists, da scolaras
e da scolars sco er da persunas responsablas per la furmaziun.
- La realisaziun da singuls uschenumnads "work packages" sut il
titel dal "alp net" concernent temas centrals en il sectur da
l'innovaziun e da la tecnologia.
Traffic
- La dumbraziun dal traffic sin las axas da traffic principalas da
la ARGE ALP che vegn fatga dapi l'onn 1980 en in ritmus da tschintg
onns.
- La realisaziun dal studi da la SMA davart il traffic transcunfinal
da persunas che van cun il tren.
- La creaziun d'ina matrix da funtaunna/da finamira che eruescha la
dumonda da traffic en ils pajais da la ARGE ALP.
Per la 36avla conferenza da las scheffas e dals schefs da la regenza
da la ARGE ALP dals 24 da zercladur 2005 a Trento vegnan a sa participar
represchentantas e represchentants dals suandants stadis, da las
suandantas provinzas e dals suandants chantuns: Baviera, Bulsaun-Tirol
dal sid, Grischun, Lumbardia, Salzburg, Son Gagl, Tessin, Tirol,
Trentino e Vorarlberg.
Ulteriuras infurmaziuns:
- Ina survista dals projects ils pli impurtants da las quatter
cumissiuns da la ARGE ALP po vegnir chargiada
qua sin l'agen computer.
-
www.argealp.org
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun