En il rom da la nova politica regiunala (NPR) ha la regenza
grischuna prendì enconuschientscha dal "program da realisaziun dal
Grischun 2008-2011" e l'ha inoltrà a la confederaziun entaifer il termin
fixà. Il departament d'economia publica e fatgs socials è vegnì
incumbensà da manar las tractativas detagliadas davart las prestaziuns
da sustegn da la confederaziun. Il punct central dal program da
realisaziun prevesa da sviluppar cun cleras finamiras las branschas
d'export (turissem, industria e servetschs, energia, furmaziun e
sanadad, export da resursas natiralas). A medem temp duai vegnir
rinforzà er il management regiunal. Il chantun ha l'intenziun da far
cunvegnas da prestaziun correspundentas cun las corporaziuns regiunalas
per promover cun cleras finamiras la basa regiunala per il svilup
economic.
En il rom da la NPR ha la confederaziun envidà ils chantuns
d'inoltrar fin ils 31 da fanadur 2007 in program da realisaziun per ils
onns 2008 fin 2011 che definescha las finamiras da la politica
regiunala. La regenza ha prendì enconuschientscha dal "program da
realisaziun dal Grischun 2008-2011" ed ha incumbensà il departament
d'economia publica e fatgs socials da manar cun la confederaziun las
tractativas davart las prestaziuns da sustegn en furma da contribuziuns
à fonds perdu. La confederaziun ha l'intenziun da terminar las
tractativas cun ils chantuns fin mez december 2007.
Program da realisaziun dal Grischun 2008-2011
Il "program da realisaziun dal Grischun 2008-2011" è vegnì elavurà
en collavuraziun cun las corporaziuns regiunalas dal Grischun e cun lur
uniun "Las regiuns GR".
En il chantun Grischun sa mussan difficultads tipicas dal territori
svizzer da muntogna. En il Grischun sa sentan bleras persunas sfurzadas
d'emigrar. Quest fatg dastgass er avair consequenzas negativas per il
bainstar da las abitantas e dals abitants che restan en il Grischun.
Tras ina politica economica cun cleras finamiras duai quest svilup
vegnir cumbattì. Per la creschientscha economica en il chantun Grischun
han cunzunt las branschas d'export ina impurtanza decisiva. Per la
perioda 2008-2011 duain perquai en emprima lingia las branschas d'export
(turissem, industria e servetschs, energia, furmaziun e sanadad, export
da resursas natiralas) vegnir promovidas e sviluppadas cun cleras
finamiras en tut las regiuns dal chantun. Questa finamira vegn
accumpagnada da mesiras per rinforzar la collavuraziun interchantunala
ed internaziunala, d'ina meglra coordinaziun da las politicas
secturialas sco er da l'installaziun d'in management regiunal.
Per ils onns 2008 fin 2011 èn vegnids dumandads tar il secretariat
da stadi per l'economia (SECO) 15 milliuns francs en furma da
contribuziuns à fonds perdu e 36 milliuns francs en furma d'emprests da
daners. Per il chantun Grischun vul quai dir ch'el stoppia impunder sez
5.6 milliuns francs per onn en il svilup regiunal.
Management regiunal
A medem temp sco l'elavuraziun dal "program da realisaziun dal
Grischun 2008-2011" è vegnida iniziada - sco emprima mesira
accumpagnanta - l'installaziun dal management regiunal. En il center
stat ina separaziun consequenta tranter incumbensas administrativas ed
incumbensas dal svilup economic en las corporaziuns regiunalas. Las
contribuziuns chantunalas per la lavur dal secretariat vegnan
remplazzadas tras contribuziuns per promover il svilup economic. Questas
contribuziuns èn colliadas da nov cun servetschs da las regiuns, e quels
vegnan reglads en in contract cun il chantun. En il center stat in model
organisatoric che prevesa d'ina vart ch'il chantun accumpogna
tecnicamain e professiunalmain il management regiunal e da l'autra vart
che las regiuns incumbenseschan persunas ch'èn responsablas per il
svilup economic.
Actualmain vegn quest model concretisà tras l'uffizi per economia e
turissem e tras las corporaziuns regiunalas. Las corporaziuns regiunalas
èn vegnidas envidadas d'inoltrar al chantun fin la fin da settember 2007
propostas davart il cuntegn sin basa dal "program da realisaziun dal
Grischun 2008-2011".
Las tractativas detagliadas davart las cunvegnas da prestaziun per
mintga singula regiun duain avair lieu l'october ed il november 2007. La
finamira: Suenter che las tractativas cun la confederaziun davart il
"program da realisaziun dal Grischun 2008-2011" èn terminadas, duain
vegnir suttascrittas uschè svelt sco pussaivel las cunvegnas da
prestaziun per mintga singula regiun ed alura prendids per mauns
projects concrets.
Gremi: departament d'economia publica e fatgs socials
Funtauna: rg departament d'economia publica e fatgs socials