La regenza grischuna sustegna la colliaziun regiunala cun il tact da mes'ura ch'è previs a partir da l'onn 2014 sin il traject da las Viafiers federalas Turitg – Cuira. En sia ultima sesida ha ella ultra da quai approvà ina revisiun parziala da l'ordinaziun tar la lescha dal dretg da burgais. Quella ha l'intent da garantir la protecziun da la sfera privata a chaschun da natiralisaziuns. La finala ha la regenza tractà duas consultaziuns a la confederaziun: ina concerna l'ordinaziun davart il CO2, l'autra la lescha federala davart la garanzia dals deposits da banca.

Il Grischun sa prepara per il tact da mes'ura
La regenza grischuna sustegna l'introducziun dal tact da mes'ura ch'è previs a partir da l'onn 2014 per trens IC sin il traject da las Viafiers federalas Turitg – Cuira. Per garantir las colliaziuns regiunalas en il Grischun duai medemamain vegnir introducì a vista mesauna e confurm als basegns in tact da mes'ura sin las lingias principalas da la Viafier retica e sin las lingias las pli impurtantas da l'auto da posta.
Sin basa dal stadi da planisaziun actual pon ins partir dal fatg che las Viafiers federalas introduceschian pass per pass il tact da mes'ura per trens IC a partir da la midada da l'urari l'onn 2014. Per quests trens supplementars da las Viafiers federalas duai la Viafier retica pudair garantir bunas colliaziuns a Landquart ed a Cuira. Medemamain duain er vegnir amplifitgadas las lingias las pli impurtantas da l'auto da posta. En stretga collavuraziun cun la confederaziun, cun las Viafiers federalas e cun il chantun duain las interpresas da transport pertutgadas ussa anc sclerir las dumondas avertas davart la purschida futura e davart la finanziaziun.
Tenor l'avis da la regenza dependa l'attractivitad dal Grischun sco lieu turistic ed economic e sco lieu d'abitar fermamain da la colliaziun cun la rait da viafier naziunala. Perquai s'engascha il chantun dapi onns per colliaziuns da viafier pli sveltas e pli frequentas.

Approvà la revisiun parziala da l'ordinaziun tar la lescha dal dretg da burgais
La regenza grischuna ha concludì ina revisiun parziala da l'ordinaziun tar la lescha dal dretg da burgais dal chantun Grischun ed ha mess en vigur quella per il 1. da schaner 2010. Il motiv principal per la revisiun è ina midada da la lescha federala davart il dretg da burgais. Quella oblighescha ils chantuns da procurar che la sfera privata vegnia observada a chaschun da natiralisaziuns. Uschia na dastgan datas da persunas ch'èn spezialmain degnas da vegnir protegidas e che na stattan betg en connex cun l'examinaziun da la dumonda da natiralisaziun, betg vegnir communitgadas a las votantas ed als votants da la radunanza da la vischnanca burgaisa.
Dal rest cuntegna la revisiun parziala autras adattaziuns redacziunalas e precisaziuns. Tranter auter èsi vegnì fixà concretamain, tge enconuschientschas linguisticas minimalas ch'èn necessarias per ina natiralisaziun.

La regenza è cunter ina midada da l'ordinaziun federala davart il CO2
La regenza grischuna refusa la midada planisada da l'ordinaziun federala davart il CO2. Sco quai ch'ella scriva en sia resposta da consultaziun, va ella cumplainamain d'accord cun il giudicament e cun las propostas da la conferenza da las directuras e dals directurs chantunals d'energia (CDEn). Tras l'adattaziun previsa vegn la revisiun parziala da la lescha davart il CO2, ch'il parlament federal aveva deliberà il zercladur, concretisada en il sectur d'edifizis. Uschia duai ina part da las entradas or da la taxa da CO2 sin carburants vegnir impundida per finanziar en il sectur d'edifizis mesiras che influenzeschan positivamain il CO2. A partir da l'onn 2010 stattan a disposiziun maximalmain 200 milliuns francs per onn per quest intent.
Tenor l'avis da la regenza na dovri naginas modalitads da realisaziun sin il stgalim da l'ordinaziun per pajar quests agids finanzials. Quai duai plitost vegnir fatg en moda colleghiala cun agid da cunvegnas da program tranter la confederaziun ed ils chantuns, sco quai ch'igl è gia previs en la lescha davart il CO2.

La lescha federala davart la garanzia dals deposits da banca duai vegnir repassada
La regenza grischuna pretenda ch'il sboz da la lescha federala davart la garanzia dals deposits da banca vegnia repassà fundamentalmain. Sco quai che la regenza scriva en sia resposta da consultaziun a la confederaziun, saja – pervia da la crisa finanziala – bain stà necessari d'agir svelt en il sectur da la garanzia dals deposits da banca. Tras la revisiun urgenta da la lescha federala davart las bancas e las cassas da spargn, ch'è vegnida concludida ils 19 da december 2008, saja vegnì tegnì quint fitg bain da quest fatg.
La regenza refusa dentant il nov model da garanzia da dus stgalims che vegn proponì cun la lescha federala davart la garanzia dals deposits da banca. Uschia vul il project da lescha transfurmar la garanzia dals deposits da banca, che vegniva purtada fin ussa da la branscha en il rom da l'autoregulaziun, en ina nova instituziun statala. L'opportunitad da quest proceder sto vegnir messa en dumonda. Medemamain refusa la regenza en general las premias previsas – en spezial per las bancas chantunalas. Insumma pretenda ella che las bancas chantunalas cun garanzia chantunala vegnian exceptadas dal sistem da la garanzia dals deposits da banca proponì. Repassond il sboz duai la confederaziun sa basar sin la soluziun da l'onn 2008.

Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns

• Rempar da Brusio: La regenza ha approvà il supplement dal project "Rempar da Brusio" da la Viafier retica. Als custs supplementars en l'autezza dad 1'400'000 francs vegn concedida ina contribuziun dad 1'050'000 francs.
• Fond da sport: La regenza ha repartì la contribuziun pauschala 2009 a las federaziuns da sport ed a las organisaziuns ch'èn affiliadas a l'associaziun grischuna da sport (AGS). Las 45 organisaziuns survegnan tut en tut 800'000 francs.
• Teater da Cuira: Per la stagiun 2009/2010 survegn il teater da Cuira ina contribuziun chantunala en l'autezza da 250'000 francs.
• Tgira da monuments: Il chantun subvenziunescha la restauraziun totala d'ina chasa d'abitar istorica a Sent cun maximalmain 92'000 francs.

Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 950'000 francs per construir e per sanar il suandant traject da via:
- via naziunala A13: lavurs d'impressari, pregalaria, Valragn


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun