Ils examens d'admissiun al gimnasi inferiur vegnan adattads. A
partir d'immediat vegnan tut las scolaras e tut ils scolars examinads e
giuditgads mo pli en lur emprima lingua ed en matematica. Quai ha
concludì la regenza grischuna cun approvar la revisiun parziala
correspundenta da l'ordinaziun davart la procedura d'admissiun a las
scolas medias. Las adattaziuns entran en vigur il 15 da matg 2009.
Ellas vegnan fatgas pervia d'ina sentenzia da la dretgira
administrativa. Quella aveva constatà ils 5 da matg 2009 ch'in examen
d'admissiun, tar il qual ils uffants cun rumantsch u cun talian sco
emprima lingua vegnan examinads er en tudestg, cuntrafetschia a la
prescripziun da l'egualitad giuridica, sche uffants da lingua tudestga
na vegnian betg er examinads en ina segunda lingua chantunala.
Il tractament inegual ch'è vegnì pratitgà fin ussa, tenor il qual
tut las candidatas e tut ils candidats fan in examen en tudestg, ha la
dretgira administrativa qualifitgà sco illegal. D'ina vart, perquai che
las candidatas ed ils candidats da lingua tudestga na vegnan betg er
examinads en ina segunda lingua chantunala, e da l'autra vart, perquai
che las notas da lingua vegnan summadas ad in'unica nota da rom d'examen
per candidatas e per candidats da lingua rumantscha e da lingua taliana.
Cun sia sentenzia ha la dretgira administrativa sclerì ina dumonda
giuridica delicata ch'è d'ina gronda impurtanza er per la politica da
linguas e da furmaziun.
Per tegnair quint da las pretensiuns da la sentenzia giudiziala ha
la regenza gia adattà - en vista als examens d'admissiun dal zercladur
2009 - l'ordinaziun davart la procedura d'admissiun a las scolas medias.
Tut ils uffants vegnan examinads a l'examen d'admissiun a l'emprima
classa dal gimnasi mo en quella lingua ch'els inditgan sco lur emprima
lingua ed en matematica. Questa concepziun vala sco regulaziun
transitorica. La finamira è quella che las scolaras e ch'ils scolars da
scolas primaras tudestgas duain vegnir examinads (ultra en tudestg ed en
matematica) er en rumantsch u en talian a partir da l'onn 2012. A partir
da quest termin duain er scolaras e scolars da lingua rumantscha e
taliana puspè far in examen en tudestg. Uschia duain tut ils uffants
vegnir examinads en la procedura d'admissiun a l'emprima classa dal
gimnasi en duas linguas chantunalas ed en matematica.
Infurmaziuns:
dr. Hans Peter Märchy, manader da l'uffizi per la furmaziun
media-superiura,
tel. 081 254 12 31
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun