En il Grischun duai dastgar vegnir manada ina scola privata
internaziunala en la regiun da Cuira. La regenza grischuna ha prendì
enconuschientscha dal concept correspundent da la Swiss International
Schools SA (SIS). La premissa per la gestiun è il fatg che la scola
resguarda e realisescha las directivas da basa dal plan d'instrucziun e
da l'urari dal chantun. La decisiun da la regenza na vala betg sco
pregiudizi per autras scolas internaziunalas.
En differents chantuns vegnan manadas scolas internaziunalas. En
emprima lingia duain quellas garantir ad uffants da geniturs che
exequeschan ina professiun internaziunala da midar senza problems ad ina
scola internaziunala en in auter pajais. Concretamain è ussa avant maun
en il Grischun ina dumonda da la Swiss International Schools SA per
avrir ina scola internaziunala en la regiun da Cuira. En questa scola
duain l'englais ed il tudestg esser linguas da mintgadi e da lavur
equivalentas. Igl è previs da cumenzar cun il manaschi da scola l'onn da
scola 2010/2011. L'evaluaziun da lieus da scola pussaivels en la regiun
da Cuira n'è anc betg terminada.
Da princip han las scolas privatas en il Grischun las medemas
obligaziuns sco las scolas publicas. Ellas na survegnan dentant naginas
contribuziuns dal chantun. Gist en temps d'ina crisa economica po -
tenor l'avis da la regenza - l'installaziun d'ina scola internaziunala
augmentar l'attractivitad dal Grischun. L'installaziun d'ina tala scola
en la Val dal Rain grischuna correspunda als interess da la promoziun da
l'economia e po er rinforzar il Grischun sco lieu da furmaziun.
Reglà da nov la nominaziun dals vins dal Grischun
A las producentas ed als producents da vin grischun vegni
pussibilità da nov da vender lur vins sut differentas noziuns specificas
per vin. La regenza grischuna ha adattà e mess en vigur l'ordinaziun
davart la viticultura e l'import da vin per il 1. da zercladur 2009.
Cun la revisiun parziala vegnan fixadas las noziuns che pon vegnir
duvradas per vins dal chantun Grischun. Latiers tutgan las noziuns
"selecziun", "vendemia tardiva", "selecziun d'ivas" e "chastè". Las
disposiziuns en l'ordinaziun reglan detagliadamain las premissas, sut
tge noziun ch'ils differents vins dastgan vegnir vendids. Las noziuns èn
vegnidas examinadas dal post spezialisà per viticultura dal center da
furmaziun e cussegliaziun agricula Plantahof ensemen cun la suprastanza
da la federaziun interprofessiunala e cun l'uffizi per la segirezza da
victualias e per la sanadad d'animals.
La regenza beneventa las ordinaziuns dal project federal dal
traffic da rauba
La regenza grischuna beneventa da princip las propostas da revisiun
da las ordinaziuns dal project dal traffic da rauba che vegnan messas en
discussiun da la confederaziun. Quellas cuntegnan adattaziuns che sa
basan sin las leschas federalas ch'èn vegnidas deliberadas da las
chombras federalas il december 2008 en il rom dal project dal traffic da
rauba. Lur intent è en spezial quel da sviluppar vinavant la politica da
spustar il traffic da rauba da la via sin la viafier.
Pli gronda che la proximitad a la clientella saja en las ordinaziuns
sco er pli ferm ch'ellas tegnian quint dals basegns dal martgà e pli
tgunsch ch'ellas adempleschian las finamiras da la politica da traffic
dal legislatur da spustar il traffic da rauba, scriva la regenza en sia
resposta da consultaziun a la confederaziun. La regenza deplorescha però
ch'i na sajan anc betg avant maun las propostas da midar ulteriuras
ordinaziuns ch'èn vegnidas fatgas en il rom da l'audiziun. En spezial la
reordinaziun dals pretschs dals trassés ha ina gronda influenza sin
l'augment da la part da la viafier en il traffic da rauba e sin la
sanaziun dals vaguns da martganzia cunter canera.
Da vischnancas e da regiuns
- Differentas vischnancas: Il project "reparaziun d'ovras da
protecziun 2009", in project collectiv da differentas vischnancas, vegn
approvà. L'object dal project èn en tut 44 objects da reparaziun. Als
custs vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 4'712'000 francs.
- Trin: Il project supplementar tar il project "via da guaud Trin Vitg
- Munt Sura" da la vischnanca da Trin vegn approvà e sustegnì cun ina
contribuziun da maximalmain 475'700 francs.
- Claustra-Serneus: La revisiun parziala da la planisaziun locala
"ennavada da Gotschna" da la vischnanca da Claustra-Serneus vegn
approvada cun las cundiziuns usitadas.
- Samedan: La revisiun parziala da la planisaziun locala da la
vischnanca da Samedan dals 11 da december 2008 vegn approvada.
- Val Müstair: La revisiun parziala da la planisaziun locala
"engrondiment da la zona da mastergn en il territori da Palü Daint" da
la vischnanca da Müstair vegn approvada.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 690'000 francs per construir e per
sanar il suandant traject da via:
- via da Lüen: lavurs d'impressari tranter Starlungs e Lüen
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun