Il quint dal chantun Grischun 2009 è stà in ulteriur resultat positiv, malgrà la crisa finanziala ed economica. Il quint 2009 serra cun in surpli dal retgav ordinari da 127 milliuns francs (onn precedent: 176 milliuns francs). Tras quai vegn anc ina giada rinforzada considerablamain la basa finanziala solida per l'avegnir. Il schef da finanzas, cusseglier guvernativ Martin Schmid, è fitg cuntent cun quest resultat. A medem temp fa el dentant attent sin las perspectivas da las finanzas che vegnan a sa pegiurar considerablamain ils proxims onns. Damai che las entradas stagneschan sto vegnir retardà stringentamain l'augment da las expensas.
Puncts essenzials davart il quint annual 2009:
- Ils custs da persunal importan tut en tut 325 milliuns francs ed èn cleramain sur las valurs budgetadas (-3.7% envers il preventiv da l'onn 2009; +2.2 pertschient envers l'onn 2008).
- Las atgnas contribuziuns a terzas persunas creschan en moda surproporziunala e s'augmentan per betg main che 43 milliuns francs resp. per 6.4 pertschient a 713 milliuns francs envers l'onn precedent.
- Las entradas fiscalas èn cun 676 milliuns francs per 91 milliuns francs pli bassas che quellas da l'onn precedent e per 26 milliuns francs pli autas ch'en il preventiv.
- Las investiziuns nettas importan 197 milliuns francs (2008: 195 milliuns francs).
- Il quint da las vias serra cun in surpli dal retgav da 7,3 milliuns francs. Il dabun da las vias s'augmenta a 55 milliuns francs.
- Per il quint 2010 dastga medemamain vegnir fatg quint cun in meglier resultat ch'en il preventiv (planisà è in deficit da 40.7 milliuns francs).
Ina gronda disciplina en quai che concerna las expensas da la regenza e da l'administraziun, entradas fiscalas pli autas che spetgà ed auters retgavs supplementars sajan ils motivs principals per quest bun resultat, ha ditg il cusseglier guvernativ Martin Schmid a las medias pertutgant las valurs da basa dal quint da l'onn 2009. La crisa finanziala ed economica globala n'ha betg gì in effect uschè grond sco temì l'onn 2009. Quai mussan er ils resultats dal tuttafatg positivs dal quint da la confederaziun 2009 e dals quints dad auters chantuns 2009.
Cun 2'375 milliuns francs èn las expensas tant pli bassas che l'onn precedent sco er pli bassas ch'en il preventiv. Il retgav cumprovà da 2'687 milliuns francs cuntegna in retgav finanzial extraordinari sco effect spezial. Cun converter in chapital da dotaziun da 25 milliuns francs da la banca chantunala grischuna (BCG) en chapital da certificats da participaziun (chapital da CP) èn vegnids bilantschads ils certificats da participaziun reservads per l'emprest convertibel da la BCG en la facultad finanziala. Da la valitaziun da quels resulta in gudogn da contabilitad da 195 milliuns francs. Igl è mo ina transacziun da la contabilitad per observar las prescripziuns legalas. Ella na chaschuna nagin augment dals meds finanzials resp. nagina affluenza da daners e na mida nagut vi da la situaziun effectiva da la facultad dal chantun.
En il quint d'investiziun sa scuntran expensas da 401 milliuns francs ed entradas da 224 milliuns francs. Da quai resultan investiziuns nettas da 177 milliuns francs. Senza resguardar expensas ed entradas extraordinarias importan las investiziuns nettas cumparegliablas 197.7 milliuns francs. Ellas surpassan la valur da l'onn precedent per var 2 milliuns francs.
Las ulteriuras valurs da basa dal budget èn medemamain positivas: L'atgna finanziaziun è cun 310.5 milliuns francs cleramain pli auta che budgetada. Tras quai han pudì vegnir finanziadas las investiziuns nettas ed ultra da quai è resultà in surpli da 112.8 milliuns francs. Il grad d'atgna finanziaziun importa 157%. Grazia a l'effect spezial da la BCG cuntanscha l'agen chapital bunamain il cunfin d'ina milliarda.
Malgrà il resultat annual positiv na po il schef da finanzas Martin Schmid betg communitgar la fin d'alarm. El parta bain dal fatg ch'il quint 2010 serra en moda pli favuraivla che budgetada. Gia l'onn 2011 vegnia dentant a daventar fitg dir, ha el ditg, renviond a la planisaziun actualisada da las finanzas. Quella quinta cun deficits per ils onns 2011 fin 2014 che surpassan cleramain las prescripziuns dal cussegl grond areguard la politica da finanzas e basegna perquai en mintga cas ina rectificaziun. I sa tracta cunzunt da limitar l'augment da las expensas ad ina dimensiun supportabla.
Il cussegl grond vegn a tractar il quint dal chantun 2009 en la sessiun da zercladur.
Ulteriuras infurmaziuns davart il quint dal chantun 2009 dattan:
- cusseglier guvernativ dr. Martin Schmid, schef dal departament da finanzas e vischnancas, tel. 081 257 32 01
- Andrea Seifert, manader da l'administraziun da finanzas, tel. 081 257 33 01
Gremi: departement da finanzas e vischnancas
Funtauna: rg departement da finanzas e vischnancas