Ils purs grischuns duain pudair profitar a partir da l'onn 2014 da novas contribuziuns federalas a favur da la qualitad da la cuntrada. Sin iniziativa dal chantun e da l'uniun purila grischuna vegnan elavurads projects regiunals per mantegnair e promover las cuntradas cultivadas. Ils projects vegnan accumpagnads d'ina gruppa directiva ch'è vegnida nominada da la regenza.
Cun la politica agrara 2014 – 2017 vegn sviluppà vinavant il sistem dals pajaments directs da la confederaziun. Prendids en mira vegnan in pli grond effect ed ina pli gronda efficacitad. I vegnan stgaffids instruments da pajaments directs che pon vegnir duvrads cun cleras finamiras e prestaziuns. In nov instrument per mantegnair, promover e sviluppar vinavant las cuntradas cultivadas multifaras èn contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada. Latiers tutgan per exempel cuntradas da terrassas, chastagners, curtins da pumera u sistems da sauar. Il chantun Grischun ha collavurà tar l'elavuraziun da quest nov instrument sin plaun federal e prepara ussa la via, uschia ch'ils purs grischuns pon profitar gia dal cumenzament da contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada.
La regenza ha approvà in concept per realisar la mesira da la qualitad da la cuntrada en il Grischun. La finamira è d'elavurar quest onn projects regiunals che pon vegnir inoltrads il cumenzament da l'onn 2014 a la confederaziun per la permissiun. Cunquai ch'i sa tracta tar las contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada d'ina mesira dal pajament direct regiunalisada, sto quella vegnir planisada e realisada tras instituziuns responsablas regiunalas. Il concept persequitescha in princip d'organisaziun cun plirs stgalims ch'è francà en las regiuns.
Las lavurs en las regiuns vegnan accumpagnadas e coordinadas d'ina gruppa directiva dal chantun sut la direcziun da l'uffizi d'agricultura e da geoinfurmaziun. La gruppa directiva è responsabla per las lavurs preliminaras, nua ch'i vegnan fundadas gruppas da project. Quellas vegnan da lur vart subordinadas a las instituziuns responsablas regiunalas che pon per exempel consister da represchentants d'uniuns purilas, da parcs e da corporaziuns regiunalas. Cun las puras ed ils purs vegnan las prestaziuns la finala regladas en contracts ed indemnisadas tras contribuziuns a favur da la qualitad da la cuntrada a partir da la fin da l'onn 2014.
Var 12 milliuns francs per onn
Per il cumenzament da la mesira da la qualitad da la cuntrada en il Grischun ha la regenza deliberà ina contribuziun chantunala da 474 000 francs. La confederaziun sa participescha cun 790 000 francs. Las contribuziuns futuras als manaschis purils per la qualitad da la cuntrada vegnan surpigliadas a 90 pertschient da la confederaziun ed a 10 pertschient dal chantun. I vegn quintà cun ina summa da contribuziuns annuala a favur da l'agricultura grischuna da tut en tut var 12 milliuns francs.
Tras ils projects vegnan mantegnidas e promovidas las cuntradas cultivadas multifaras cun lur particularitads regiunalas specificas en il chantun. Ils projects vegnan lantschads en las regiuns cun la cooperaziun democratica da tut las persunas pertutgadas. Puras e purs, la populaziun sco er represchentantas e represchentants da secturs locals impurtants (guaud, chatscha e pestga, planisaziun dal territori, turissem e.u.v.) vegnan integrads en l'elavuraziun. Il concept general sur l'entir chantun promova la finala il barat tranter las regiuns ed il niz da sinergias.
Infurmaziuns:
president da la regenza Hansjörg Trachsel, schef dal departament d'economia publica e fatgs socials, tel. 081 257 23 01, e-mail:
Hansjoerg.Trachsel@dvs.gr.ch
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun