La regenza ha deliberà per la consultaziun il sboz per ina revisiun parziala da la lescha davart ils dretgs politics en il chantun Grischun (LDPC). Cun questa revisiun duain vegnir stgaffidas las basas giuridicas chantunalas necessarias per pudair introducir il e-voting sco terz chanal da votaziun ordinari per tut las votantas ed ils votants e sin tut ils plauns statals dal chantun.

Gia da l'onn 2010 fin il zercladur 2015 aveva il chantun Grischun mess a disposiziun cun success – en il rom d'in consorzi cun 8 ulteriurs chantuns – il e-voting a sias Svizras ed a ses Svizzers a l'exteriur per 18 votaziuns federalas e chantunalas e per las elecziuns dal cussegl naziunal e dal cussegl dals chantuns l'onn 2011. Il consorzi è vegnì schlià la fin da l'onn 2015, suenter ch'il cussegl federal aveva scumandà als chantuns da duvrar il sistem dal consorzi per las elecziuns dal cussegl naziunal 2015. Dapi lura ha la regenza confermà repetidamain, uschia er en il program da la regenza 2017–2020, ch'ella saja vinavant interessada d'introducir il e-voting sut cundiziuns acceptablas. Studis actuals demussan cleramain las aspectativas da pudair votar sin via electronica, spezialmain da las persunas cun dretg da votar pli giuvnas.

Sin fundament da las experientschas ch'èn vegnidas fatgas fin ussa duai il nov project per introducir il e-voting vegnir concepì tenor ils suandants princips:

• acquisiziun d'in sistem dad e-voting ch'è certifitgà per 100 pertschient da las votantas e dals votants
• extensiun svelta da la votaziun electronica sin 100 pertschient da l'electorat
• applicaziun dad e-voting cun pauc palpiri per in temp transitoric e dad e-voting senza palpiri sco intent final
• relaziun giustifitgabla dals custs e dal niz per il chantun e per las vischnancas

Tar il e-voting cun pauc palpiri survegnan las persunas cun dretg da votar ch'èn sa decididas per questa furma da votar, l'attest da votar per posta, ils auters documents però sin via electronica. Il e-voting senza palpiri vegn fatg en moda cumplettamain automatisada. L'attest da votar ed ils ulteriurs documents vegnan consegnads sin via electronica a la persuna cun dretg da votar registrada. Impurtant èsi che la persuna cun dretg da votar saja libra da tscherner il chanal da votaziun: per correspundenza, a l'urna u sin via electronica.

L'introducziun concreta duai vegnir realisada en ils suandants pass:

• adattar las basas giuridicas chantunalas fin la fin da l'onn 2017
• cumprar il sistem dad e-voting fin la fin da l'onn 2018
• preparar l'introducziun l'onn 2019
• introducir il e-voting en vischnancas da pilot sin il 1. da schaner 2020
• introducir il e-voting en tut las vischnancas sin il 1. da schaner 2021

Sco elements centrals cuntegna la revisiun parziala da la lescha davart ils dretgs politics ina procedura d'annunzia generala per las votantas ed ils votants che vulan duvrar il e-voting sco er ina procedura d'annunzia per tut las elecziuns d'autoritads en la procedura da maiorz, uschenavant che quellas han lieu a l'urna. Essenzial è ultra da quai che las regiuns e las vischnancas che han ina votaziun a l'urna acceptian la votaziun electronica, sche las votaziuns regiunalas resp. communalas han lieu a medem temp sco votaziuns federalas u chantunalas. Uschia valan las medemas reglas per tut ils plauns statals.

La nova basa giuridica permetta da porscher en il chantun Grischun in e-voting simpel, transparent e segir a custs raschunaivels. La preparaziun e l'introducziun dal e-voting duain vegnir fatgas en stretga collavuraziun dal chantun cun las vischnancas. Uschia èsi garantì che las enconuschientschas spezialas e ch'ils basegns da las vischnancas vegnan integrads en la configuraziun dal sistem.

La lescha duai entrar en vigur il 1. da schaner 2020. La consultaziun dura fin ils 24 da zercladur 2017. Ils documents respectivs pon vegnir consultads en l'internet sut www.gr.ch / Consultaziuns currentas.


Infurmaziuns:
chancelier Claudio Riesen, chanzlia chantunala dal Grischun, tel. 081 257 22 23, e-mail Claudio.Riesen@staka.gr.ch 


Gremi: regenza
Funtauna: chanzlia chantunala dal Grischun