La regenza ha prendì enconuschientscha da l'analisa dal potenzial dal lieu per il center da scola auta planisà. Ultra da quai ha ella obligà trais societads d'ovras electricas d'eliminar differenzas dal nivel da l'aua en il Rain posteriur ed en l'Alvra.

L'analisa dal potenzial dal lieu per in center da scola auta è avant maun
La regenza ha prendì enconuschientscha dal rapport concernent l'analisa dal potenzial dals lieus Pulvermühle e Neumühle a Cuira per in center da scola auta da la SATE Cuira.
Il resultat da l'analisa è quel che ni il lieu Pulvermühle ni il lieu Neumühle n'han – sut las cundiziuns actualas dal dretg da planisaziun e resguardond las surfatschas che stattan actualmain a disposiziun – il potenzial per realisar in nov center da scola auta. Il lieu Pulvermühle ha las premissas las pli favuraivlas en quai che concerna las cundiziuns dal dretg da planisaziun e la disponibladad actuala e potenziala da surfatscha. Percunter è la colliaziun cun il traffic public mendra che quella al lieu Neumühle. Ina strategia da dus lieus cun Neumühle sco lieu principal e Pulvermühle sco lieu supplementar ha – tenor il rapport – tut en tut il pli grond potenzial (disponibladad, paucas ristgas da procedura) per pudair realisar bainbaud in nov center da scola auta. Sch'i duai vegnir persequitada a lunga vista ina strategia d'in lieu, duessan vegnir sclerids la disponibladad dal lieu Kettweg ed ils custs correspundents per eventualmain acquistar il terren.
Sin basa dals resultats da la "analisa dal potenzial" na po anc betg vegnir prendida ina decisiun definitiva concernent il lieu dal nov center da scola auta. La scola auta da tecnica ed economia Cuira (SATE Cuira) metta a disposiziun fin la fin da mars 2018 las basas scolasticas per in giudicament definitiv dals differents lieus. Ultra da quai vegnan – sut la direcziun da l'uffizi da construcziun auta – eruidas las basas necessarias per il lieu Kettweg e fatgs scleriments, per ch'il potenzial dal lieu possia vegnir cumpareglià cun ils lieus gia examinads Pulvermühle e Neumühle. Ils resultats vegnan resumads en in rapport e preschentads a la regenza fin mez avust 2018. Suenter suttametta la regenza bainprest al cussegl grond ina missiva davart la realisaziun dal center da scola auta a Cuira, per che quel possia prender posiziun tar puncts relevants e prender ina decisiun strategica correspundenta.

 

Immobiglia Pulvermühle (a sanestra) ed immobiglia Neumühle (a dretga)
©Uffizi federal da topografia

Ils chantuns duain decider independentamain davart lur proceduras electoralas
La regenza ha prendì posiziun tar il project da consultaziun da la cumissiun d'instituziuns politicas (CIP) davart la midada da la constituziun federala per restabilir la suveranitad dals chantuns en dumondas electoralas. La midada constituziunala proponida resulta perquai che tscherts chantuns èn da l'avis ch'il tribunal federal fetschia prescripziuns memia severas concernent las proceduras electoralas chantunalas. Da nov duai vegnir fixà ch'ils chantuns èn libers da concepir las proceduras per eleger lur autoritads. Er duai vegnir precisà ch'il tribunal federal na dastga betg pli far prescripziuns davart la grondezza dals circuls electorals.
La regenza grischuna beneventa il conclus federal proponì davart la suveranitad dals chantuns en dumondas electoralas. La dumonda davart la procedura electorala "correcta" per ils parlaments chantunals duai pudair vegnir respundida sco dumonda politica en proceduras democraticas tras ils chantuns.

L'uffizi da stimaziun daventa l'uffizi per la valitaziun d'immobiglias
La regenza ha mess en vigur la lescha davart las valitaziuns uffizialas d'immobiglias per il 1. da schaner 2018 e relaschà l'ordinaziun correspundenta. A medem temp ha ella er mess en vigur la lescha davart l'assicuranza d'edifizis per il 1. da schaner 2018 e concludì la revisiun parziala da l'ordinaziun correspundenta.
La finamira da las midadas da lescha è quella da simplifitgar ils process e la collavuraziun tranter l'uffizi da stimaziun e l'assicuranza d'edifizis dal Grischun. A partir dal 1. da schaner 2018 vegn l'uffizi da stimaziun ad avair num uffizi per la valitaziun d'immobiglias.

Glion survegn ina nova residenza da vegliadetgna e da sanadad
La regenza ha approvà ina revisiun parziala da la planisaziun locala ch'era vegnida concludida da la vischnanca da Glion ils 21 da matg 2017. Sin l'areal da l'anteriura scola professiunala da tgira sper l'ospital regiunal a Glion duai vegnir construida ina residenza da vegliadetgna e da sanadad. Per quest intent duain vegnir tratgas a niz sinergias cun l'ospital regiunal. Damai che la residenza duai vegnir sviluppada e manada d'in investider privat, e quai en moda organisatoricamain e giuridicamain independenta da l'ospital, è necessaria ina relaschada or da la zona per edifizis e per stabiliments publics. L'areal vegn attribuì a la nova "zona centrala quartier d'ospital". Pervia da l'impurtanza architectonica-istorica dals edifizis e pervia da la concepziun dals conturns vegn dada in'attenziun speziala sin il tractament da la substanza istorica.

©Comet Photoshopping ScRL / Dieter Enz

Glisch verda per novs stabiliments a la plazza da sport a Laax
La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Laax ils 8 d'avrigl 2017, vegn approvada. Laax vuless construir in edifizi da temp liber permanent che po vegnir duvrà er l'enviern en il sectur dal provisori actual al Lag Grond. La chasa da bogn existenta a la plazza da sport n'è betg adattada per l'enviern e na po perquai betg vegnir utilisada durant l'entir onn. Cun in edifizi nov pudessan vegnir optimads ils differents stabiliments e dievers existents.

©Comet Photoshopping ScRL / Dieter Enz

Societads d'ovras electricas ston eliminar las consequenzas da l'utilisaziun da la forza idraulica
En ils territoris da la Mantogna e da la Tumleastga mainan l'Ovra electrica da la citad da Turitg (ewz) mintgamai in'ovra electrica a Seglias ed a Giuvaulta, las Ovras electricas dal Rain posteriur SA in'ovra a Seglias e las Ovras electricas Zervreila SA duas ovras electricas a Giuvaulta. Questas ovras chaschunan ensemen differenzas dal nivel da l'aua en il Rain posteriur ed en l'Alvra. Pertutgadas concretamain èn las zonas umidas dal Rain a Razén ch'èn d'impurtanza naziunala. Chaschunadas vegnan questas differenzas tras midadas da la deflussiun da l'aua en il sectur sut la restituziun da l'aua respectiva da las ovras electricas.
La regenza ha obligà las societads d'ovras electricas numnadas da prender mesiras per evitar u per eliminar questas pregiudicaziuns. Las mesiras da sanaziun concretas ston vegnir definidas en il rom d'ina ulteriura projectaziun.

©Uffizi federal da topografia

La tschiffada da l'Aua da Vau en Val Müstair po vegnir sanada
La regenza ha approvà il project "Sanaziun da la tschiffada da l'Aua da Vau" dal Provediment electric Val Müstair (PEM) cun intginas cundiziuns e pretensiuns. Las permissiuns ch'èn necessarias per realisar il project vegnan dadas.
La stad 2015 è la tschiffada da l'Aua da Vau vegnida inundada d'ina bova. Sin quai èsi stà pussaivel da metter en funcziun la tschiffada pir suenter avair fatg in stgavament d'urgenza e las reparaturas las pli urgentas. Cun il project en discussiun che prevesa ina nova tschiffada, duai la situaziun a la tschiffada d'aua vegnir meglierada en moda duraivla. En quest connex duai l'implant da tschiffada plinavant vegnir adattà meglier a las pretensiuns da la cuntrada e da l'ecologia da las auas.

Contribuziun chantunala per il Di dal sport grischun
La regenza ha concedì ina contribuziun da maximalmain 125 000 francs dal fond da sport per realisar il "Di dal sport grischun". L'associaziun grischuna da sport organisescha quest di ensemen cun las uniuns e las federaziuns da sport dal Grischun e cun graubündenSPORT. Il "Di dal sport grischun" duai mussar la multifariadad dal mund da las uniuns da sport dal Grischun, augmentar l'enconuschientscha da las uniuns localas e las gidar a chattar novs commembers. La populaziun grischuna duai pudair empruvar differentas disciplinas da sport e vegnir animada da sa participar.

Sustegn per il giubileum dal maraton da passlung da l'Engiadina
Il giubileum da "50 onns maraton da passlung da l'Engiadina" vegn sustegnì dal chantun cun ina contribuziun unica da 40 000 francs or dal fond da la lottaria naziunala. Il maraton da passlung da l'Engiadina è l'occurrenza la pli gronda da passlung en Svizra ed in dals eveniments ils pli impurtants dal sport da massa dal pajais. Dapi l'emprima realisaziun l'onn 1969 èn il resun internaziunal e la popularitad da l'occurrenza s'augmentads fermamain.

© ENGADIN St. Moritz swiss-image.ch

Contribuziuns per renovar mirs sitgs
Per l'onn 2017 ha la regenza concedì ina contribuziun chantunala da maximalmain 632 238 francs dal fond da la lottaria naziunala per renovar mirs sitgs. Ils mirs sitgs, sco mirs da cunfin e da sustegn, èn en bleras regiuns dal Grischun perditgas impurtantas d'ina cultivaziun tradiziunala. Ultra da quai èn mirs sitgs savens spazis da viver impurtants per reptils. Els n'han betg mo ina gronda impurtanza per l'istorgia culturala, mabain er per l'ecologia e per la cuntrada. Sch'els na vegnan betg mantegnids, van blers da quests mirs en decadenza.

Renovaziun d'in mir sitg a Sumvitg, © Parc Adula

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun