La Regenza ha prendì posiziun tar in project da consultaziun da la Confederaziun per ina cuntraproposta indirecta a l'Iniziativa federala dal pievel «Per l'avegnir da nossa natira e da nossa cuntrada (Iniziativa da la biodiversitad)». Il project dal Departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun (DATEC) cumpiglia ina revisiun da la Lescha federala davart la protecziun da la natira e da la patria (LPNP) per stgaffir avunda surfatschas per la protecziun da la natira en Svizra. Il Cussegl federal fa questa cuntraproposta indirecta, perquai che l'Iniziativa da la biodiversitad va memia lunsch per el.

La Regenza grischuna beneventa da princip il project per la revisiun da la LPNP. Ella pretenda dentant che la Confederaziun sa participeschia cun bler dapli daners a la finanziaziun. Tenor il project duai la Confederaziun impunder supplementarmain var 100 milliuns francs per onn. Ils chantuns e las vischnancas percunter stuessan surpigliar custs supplementars da tut en tut circa 150 milliuns francs per onn (chantuns: 140 miu. francs, vischnancas: 10 miu. francs). En vista a las prescripziuns strictas da la Confederaziun na pari betg chapaivel che la Confederaziun surpiglia la part pli pitschna dals custs. Particularmain il chantun Grischun che ha ina gronda part da las surfatschas naziunalas da territoris protegids, stuess surpigliar quasi 10 pertschient resp. var 14 milliuns francs dals custs totals. Quests custs supplementars n'èn resguardads en nagina planisaziun da finanzas e perquai betg supportabels en questa dimensiun.

Plinavant è il chantun Grischun pertutgà fermamain da la determinaziun dals spazis d'auas e da lur cultivaziun extensiva, perquai che las auas pli grondas en las vals alpinas mainan savens tras las planiras las pli fritgaivlas da las surfatschas agriculas utilisadas. Perquai propona la Regenza da quintar cumplainamain ils spazis d'auas per cuntanscher la finamira areguard las surfatschas da protecziun. Medemamain stoi vegnir garantì che tut las surfatschas da biodiversitad actualas dal stgalim da qualitad II e tut ils reservats da guaud vegnian mess a quint per calcular la finamira areguard las surfatschas. Ultra da quai ha la Regenza menziunà ch'i na dovra betg mo eventualas surfatschas supplementaras, mabain er ina colliaziun tranter quellas per mantegnair la biodiversitad. La finamira sto esser ina structura che funcziuna e che cumpiglia territoris centrals ed elements da colliaziun ch'èn repartids egualmain en tut la Svizra. La pura finamira da surfatschas na basta betg e sto vegnir determinada en moda lianta cun aspects qualitativs areguard la posiziun ed areguard la qualitad da las surfatschas.

Documents da consultaziun DATEC

La Regenza ha concedì a la «Fundaziun per la renovaziun da la caserna da la Guardia svizra papala en il Vatican» ina contribuziun maximala da 200 000 francs or da la finanziaziun speziala da la lottaria naziunala per renovar la caserna da la Guardia svizra papala. Durant ils ultims 10 onns han gardists dal chantun Grischun prestà tut en tut circa 86 onns da servetsch per la Guardia svizra papala. Il Grischun è pia in dals pli impurtants chantuns da derivanza dals gardists.

Dapi l'onn 1506 protegia la Guardia svizra papala il papa e contribuescha uschia a la reputaziun da la Svizra sin il mund. La Guardia svizra papala abitescha e viva en il Vatican en ina veglia caserna cun edifizis che derivan per gronda part dal 19avel tschientaner. La renovaziun è indispensabla per procurar per il spazi d'abitar necessari per ils gardists e per lur famiglias sco er per avair a medem temp in stadi sanitar actual. La finanziaziun da la renovaziun vegn organisada da la fundaziun ch'è vegnida installada aposta per quest intent. Tenor la dumonda custa il project (incl. provisori) tut en tut 50 milliuns francs.

©Guardia svizra papala / Jessica Krämer

La Regenza ha fixà che la scolaziun a la Scola spezialisada superiura da tgira (SSS-tgira) vegn a sa basar a partir da l'atun 2023 sin il princip dal lieu d'emprendissadi. Ensemen cun las gruppas d'interess relevantas ha ella examinà differents models, per che manaschis grischuns possian porscher en l'avegnir avunda plazzas da scolaziun e da praticum per studentas e students en quest sectur.

L'onn 2019 ha il Cussegl grond incumbensà la Regenza da procurar per in dumber suffizient da plazzas da scolaziun e da praticum per studentas e students en il sectur da la Scola spezialisada superiura da tgira (SSS-tgira). Per in dumber maximal da persunas ch'èn interessadas da far in studi SSS-tgira e che adempleschan ils criteris d'admissiun per il studi duain star a disposiziun avunda plazzas en manaschis grischuns.

Per giuditgar ils effects dals differents models (princip dal lieu da scola, princip dal lieu d'emprendissadi, model maschadà) ha il Departament da giustia, segirezza e sanadad nominà ina gruppa da lavur cun tut las gruppas d'interess relevantas. Il cumenzament da l'onn 2021 ha la gruppa da lavur deliberà ses rapport cun recumandaziuns per decider davart il model, per flexibilisar la planisaziun dals praticums e da la scolaziun en ils manaschis e per prender las mesiras da realisaziun en cas d'ina midada dal sistem. La Regenza ha prendì enconuschientscha da quest rapport ed ha concludì ina midada al sistem cun il princip dal lieu d'emprendissadi tenor il plan da basa da la gruppa da lavur (chapitel 4 dal rapport).