Disfatgas e renovaziuns chaschunan grondas quantitads da ruments da construcziun. Actualmain na vegnan memia blers da quests ruments da construcziun minerals betg pli elavurads a products equivalents u schizunt depositads sin deponias. Il chantun Grischun e la Federaziun grischuna da l'industria da betun e da glera (FGBG) vulan midar quai cuminaivlamain. En l'avegnir vulan els sustegnair meglier sviluppadras e sviluppaders da projects sco er patrunas e patruns da construcziun a duvrar products reciclads d'auta qualitad.
Ina gronda part dals ruments èn ruments da construcziun minerals. Per onn vegnan furnids var 250 000 meters cubic ruments da construcziun minerals a las 42 plazzas d'elavuraziun en il chantun Grischun. Quai correspunda ad in volumen da circa 1300 chasas d'ina famiglia. Ils ruments che vegnan furnids cumpiglian per exempel material da demoliziun da betun, material da demoliziun maschadà u cuvridas da vias. Il material da demoliziun da betun vegn gia oz reciclà bain e reutilisà en novas construcziuns da betun. Il material da demoliziun maschadà e las cuvridas da vias percunter na vegnan savens betg propi reciclads en products equivalents, mabain duvrads en furma libra per fundaments u schizunt depositads sin deponias ed uschia betg reutilisads. Quai n'è betg raschunaivel tant ord vista ecologica sco er ord vista economica, perquai che las resursas materialas explotablas sco er il volumen da las deponias daventan pli e pli stgars.
Material da construcziun reciclà è persistent
Tuts discurran actualmain da persistenza e da Green Deal. Savens vegni emblidà che betg mo carburants e combustibels fossils produceschan CO2, mabain che er materials da construcziun èn engrevgiads cun CO2. Il material da construcziun che deriva da materialias recicladas è main engrevgià cun CO2. Cun producir tal material da construcziun reciclà vegnan ultra da quai schanegiads resursas betg regenerablas e spazis da deposit. Per quest motiv prevesa er la missiva che la Regenza ha deliberà en connex cun il plan d'acziun Green Deal mesiras per serrar las largias dals ciclus da material sco er per augmentar la producziun da material da construcziun reciclà.
Products minerals reciclads d'auta qualitad èn avant maun
Sin la plazza d'elavuraziun vegn l'emprim zavrà il rument da construcziun furnì. A medem temp vegn allontanà il rument che disturba, sco lain u plastic. Suenter il process da zavrada vegnan las differentas parts mineralas dal rument da construcziun elavuradas a granulats reciclads. Or da quels pon ins puspè producir nov material da construcziun. Item: savens manca dentant la dumonda per quest material da construcziun reciclà. Bleras giadas dumondan las projectadras ed ils projectaders per disa material da construcziun or da material primar. Quai vulan il chantun e la FGBG ussa midar. Per quest intent han l'Uffizi per la natira e l'ambient (gestiun da las resursas), l'Uffizi da construcziun auta e l'Uffizi da construcziun bassa (surdadas da lavurs) sco er la Federaziun da l'industria da betun e da glera structurà lur pretensiuns e lur experientschas. Da questa collavuraziun è resultada ina broschura per sviluppadras e sviluppaders da projects sco er per patrunas e patruns da construcziun.
Reciclar na funcziuna betg na datti betg!
La broschura ch'è vegnida elavurada dal chantun en collavuraziun cun la FGBG mussa tge products reciclads che pon vegnir duvrads per tut las applicaziuns imaginablas en la construcziun auta e bassa. Ils products reciclads adempleschan las medemas pretensiuns per tut las applicaziuns admessas e custan er circa tuttina bler sco products da material primar. Er tar products reciclads ha la qualitad oramai ses pretsch. La plivalur en cas da l'utilisaziun da products reciclads è l'utilisaziun persistenta da resursas. Tras l'utilisaziun sistematica da material da construcziun reciclà pon dal rest er vegnir concepidas opticamain surfatschas attractivas.
Agiuntas:
Broschura «Material da construcziun mineral reciclà»
Charta «Stabiliments per l'elavuraziun da rument da construcziun en il chantun Grischun»
Fotografia agiuntada:
En il nov center administrativ Sinergia èn ils palantschieus sura e las paraids vegnids construids or da betun reciclà.
© Foto Sinergia: Ingo Rasp, Cuira
Infurmaziuns:
- Recusseglier guvernativ dr. Jon Domenic Parolini, schef dal Departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient, tel. +41 81 257 27 01, e‑mail Jondomenic.Parolini@ekud.gr.ch
- Gian-Paolo Pozzy, president da la Federaziun grischuna da l'industria da betun e da glera (FGBG), tel. +41 81 307 47 00, e‑mail info@vbbk.ch
Responsabladad: Departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient