Las Grischunas ed ils Grischuns stiman il guaud en il chantun sco spazi da viver per ils animals e per las plantas. Ellas ed els sa sentan infurmads bain fin fitg bain davart las differentas funcziuns dal guaud. A questa conclusiun vegnan duas enquistas ch'èn vegnidas realisadas ils ultims dus onns.

L'enquista «Monitoring sociocultural dal guaud» u en furma curta «WaMos» è la terza enquista en l'entira Svizra suenter ils onns 1997 e 2010. Questa perscrutaziun d'opiniun da la Confederaziun eruescha la tenuta da la populaziun envers il guaud. Sin quai sa basa la politica da guaud da la Confederaziun. Per l'emprima giada èn avant maun er ils resultats per il chantun Grischun.

Il guaud impurtant en l'uffanza
Il guaud occupa en l'uffanza ina rolla impurtanta. Quasi 90 pertschient da las persunas interrogadas en il Grischun inditgeschan ch'il guaud haja giugà ina rolla impurtanta en lur uffanza. Dus terzs da las Grischunas e dals Grischuns giuditgeschan ultra da quai ch'ellas ed els sajan infurmads bain u fitg bain davart il guaud. Omaduas valurs èn cleramain sur las valurs registradas per l'entira Svizra. Fitg bain infurmads sa sentan las Grischunas ed ils Grischuns davart ils temas «protecziun dal guaud cunter privels da la natira», «guaud sco territori da recreaziun» e «reglas da cumportament en il guaud». Il nivel d'infurmaziun è il pli bass tar ils temas «stadi dal guaud sin l'entir mund» sco er «occurrenzas en ils guauds locals».

Il guaud ademplescha differentas incumbensas
Sco prestaziun la pli impurtanta dal guaud vegn numnà tant en il Grischun sco er en l'entira Svizra il spazi da viver per la flora e la fauna, gist suandà da la funcziun da protecziun cunter privels da la natira e da las prestaziuns da clima. La producziun da laina – ch'è stada durant in lung temp la funcziun la pli impurtanta dal guaud grischun – suonda sin il tschintgavel plaz, la funcziun da recreaziun sin il sisavel plaz.

La tgira duai augmentar la protecziun
La gronda maioritad da las persunas interrogadas en il Grischun èn cuntentas cun la cultivaziun dal guaud. L'intent principal da la tgira dal guaud duai esser la protecziun da l'uman cunter privels da la natira. Uschia è ina maioritad da las persunas interrogadas da l'avis che contribuziuns a la cultivaziun dal guaud sajan fitg giustifitgadas. 95 pertschient da las persunas interrogadas manegian ch'il sustegn finanzial duai vegnir dal maun public e betg da las giudidras e dals giudiders directs da la cultivaziun dal guaud. Il sistem da contribuziun actual en il chantun Grischun vegn uschia sustegnì tras ils resultats da la retschertga.

Il turissem en il focus
La segunda enquista «Guaud e turissem – studi da cas Grischun» è vegnida realisada da l'institut per cuntrada e per spazi liber da la Scola auta spezialisada da la Svizra Orientala Rapperswil. Ella illustrescha l'utilisaziun dal guaud ord vista turistica. Las enquistas èn vegnidas fatgas en las vischnancas da Bravuogn, da Flem-Laax, da Puntraschigna, da Scuol e da Spleia. Il resultat mussa ch'il guaud n'è betg la grondezza decisiva tar la schelta dal lieu da vacanzas. Sco part impurtanta da la cuntrada furnescha il guaud dentant ina contribuziun decisiva a l'attractivitad d'ina destinaziun turistica. Las turistas ed ils turists visitan durant las vacanzas fitg savens il guaud e pli ditg ch'ils indigens, en la media sur duas uras per di. Ina rolla decisiva giogan latiers l'attractivitad dal guaud e l'accessibladad.

Realisaziun concreta a Flem
Las duas enquistas porschan enconuschientschas preziusas davart la relaziun d'indigens e da giasts envers il guaud grischun. La vischnanca da Flem vul sa posiziunar sco lieu da vita e da temp liber progressiv e s'occupa perquai intensivamain cun la valur da sia cuntrada e da ses ambient. Sin fundament dal Plan per il svilup dal guaud PSG2018+ da l'Uffizi da guaud e privels vul la vischnanca promover la biodiversitad forestala, per exempel cun endrizzar reservats da guaud per la protecziun da las spezias. Tras ina buna direcziun da las visitadras e dals visitaders duain ultra da quai vegnir stgaffidas zonas da paus per animals sensibels per disturbis (cots e giaglinas da taus).

Ulteriuras infurmaziuns davart il tema èn publitgadas sin las paginas d'internet da l'Uffizi da guaud e privels da la natira, da l'Uffizi federal d'ambient sco er da la vischnanca da Flem.

Agiuntas:

Enquista «Monitoring sociocultural dal guaud»

Enquista «Guaud e turissem – studi da cas Grischun»

Infurmaziuns:

• Urban Maissen, selvicultur chantunal/manader da l'uffizi, Uffizi da guaud e privels da la natira, tel. +41 81 257 38 51, e‑mail Urban.Maissen@awn.gr.ch (cuntanschibel da las 13.30 fin las 15.30)
• Riet Gordon, manader dal sectur Planisaziun dal guaud e reviers forestals, Uffizi da guaud e privels da la natira, tel. +41 81 257 38 55, e‑mail Riet.Gordon@awn.gr.ch (cuntanschibel da las 13.30 fin las 15.30)
• Jürg Caprez, schef dal Departament d'ambient e da cuntrada da Flem, tel. +41 79 681 50 44, e‑mail juerg.caprez@bks-campus.ch (cuntanschibel da las 13.30 fin las 15.00)

Responsabladad: Uffizi da guaud e privels da la natira