La Regenza ha decidì da promover vinavant il sport da naiv ed ha garantì in sustegn finanzial a la Fundaziun Pro Claustra Son Jon a Müstair per restaurar la claustra Son Jon. Ultra da quai ha ella approvà mesiras finanzialas d'urgenza per rinforzar la protecziun da muntaneras durant la stad 2022.
La Regenza vul promover vinavant il sport da naiv
La
Regenza ha prendì enconuschientscha dal studi da realisabladad per in center da
sport d'enviern en il Grischun. Quest center è concepì per la scolaziun e per
la furmaziun supplementara sco er per champs da gruppas e per champs da
classas. Il studi da realisabladad examinescha differentas variantas da
realisaziun ed è la basa per respunder a l'incumbensa da la fracziun da la PS concernent il
Center naziunal da sports da naiv Lai. En il fratemp è vegnì publitgà il rapport dal Cussegl federal davart «trais fin quatter
centers da sports da naiv decentrals empè d'in center naziunal da sports da
naiv». Ils resultats dal
studi da realisabladad chantunal correspundan a quest rapport en quel reguard
che tuts dus documents constateschan che la purschida surpassa cleramain la
dumonda e che la stimulaziun da la dumonda na dastga betg vegnir fatga
dependenta da la construcziun d'ina nova infrastructura centrala. Purschidas
futuras duain cumplettar purschidas existentas confurm als basegns e betg
concurrenzar u schizunt remplazzar quellas. Tant il studi da realisabladad
chantunal sco er il rapport dal Cussegl federal vegnan a la conclusiun ch'igl è
necessari per ils proxims pass da definir finamiras strategicas e d'integrar
quellas en las strategias da svilup regiunalas. Cumplementarmain recumondan
tuts dus unanimamain da trair en consideraziun er programs da promoziun per
stimular la dumonda.
Perquai ha la Regenza incumbensà l'Uffizi per la scola
populara ed il sport da stgaffir ensemen cun l'Uffizi per economia e turissem
las basas per in project da pilot e da proponer mesiras da promoziun
chantunalas efficazias che rinforzan la relaziun da las scolaras e dals scolars
grischuns cun il sport da naiv.
La Regenza ha prendì enconuschientscha dal studi
da realisabladad per in center da sport d'enviern en il Grischun.
Mesiras d'urgenza per rinforzar la protecziun da muntaneras durant la stad 2022
La
Regenza finanziescha la part chantunala da 20 pertschient als custs da las
mesiras d'urgenza per la protecziun da muntaneras durant la stagiun d'alp 2022.
Il parlament federal ha mess a disposiziun a l'Uffizi federal d'ambient (UFAM)
in credit posteriur da 5,7 milliuns francs per rinforzar las mesiras da
protecziun tenor l'agid d'execuziun Protecziun da muntaneras. La Confederaziun surpiglia 80 pertschient dals custs, premess ch'il chantun surpiglia 20 pertschient. Grazia
al conclus da la Regenza pon ils manaschis d'alp vegnir distgargiads
temporarmain durant la stad e profitar d'effects positivs en reguard finanzial.
Ultra da quai vegn la protecziun da muntaneras sustegnida supplementarmain e
rinforzada a curta vista. Actualmain hai var 150 lufs ed almain 15 trieps
en Svizra. Almain sis da quests trieps vivan en il chantun Grischun. Il dumber
crescha vinavant ed ins sto far quint ch'i sa furmian ulteriurs trieps questa
stad en il chantun Grischun. Pervia da
l'augment svelt dal dumber da lufs è l'agricultura dumandada da prender e da
realisar ulteriuras mesiras per la protecziun da las muntaneras da muvel
manidel. Senza la protecziun da las muntaneras n'èsi betg pli pussaivel da
cultivar las surfatschas en il territori da muntogna ed en spezial sin las
alps. Perquai ha il chantun Grischun prendì gia baud mesiras per extender la
protecziun da muntaneras e per sustegnair las persunas pertutgadas.
Pervia dal grond dumber da lufs e pervia dal cumportament savens problematic
dals lufs na bastan las mesiras per la protecziun da muntaneras però betg pli,
er betg cun questas extensiuns. Or da l'optica dal chantun èsi e resti
urgentamain necessari che la regulaziun preventiva dal dumber da lufs (er sco
part da la protecziun da muntaneras) survegnia svelt ina basa legala, per ch'ina
coexistenza daventia insumma pussaivla.
La Regenza finanziescha la part chantunala da 20 pertschient als custs da las mesiras d'urgenza per la protecziun da muntaneras durant la stagiun d'alp 2022.
Contribuziun chantunala per restaurar la claustra Son Jon a Müstair
Per
l'etappa 2022 da la restauraziun da la claustra Son Jon ha la Regenza garantì
ina contribuziun chantunala da maximalmain 148 200 francs a la Fundaziun
Pro Claustra Son Jon a Müstair. Pervia da l'impurtanza da quest cumplex
d'edifizis en il context naziunal vegn vitiers ina contribuziun federala da la
medema autezza. Ils custs totals da l'etappa 2022 importan var
3,1 milliuns francs. La claustra Son Jon a Müstair è in dals monuments
culturals ils pli prezius da la Svizra ch'è menziunà sin la glista da la
UNESCO. La restauraziun da l'entir cumplex ha lieu cuntinuadamain e sa drizza –
areguard sia dimensiun – tenor ils meds finanzials disponibels. Dapi l'onn 2006
vegnan ils projects definids en etappas annualas. A chaschun da l'etappa
annuala 2022 ha la Fundaziun Pro Claustra Son Jon l'intenziun da cuntinuar cun
las lavurs da nettegiament e da documentaziun en l'apsida centrala da la baselgia
claustrala. Ils frescos vegnan deliberads da polluziuns, la colla da gip
nuschaivla vegn remplazzada ed ils spazis vids vegnan examinads e documentads. Er la nova concepziun dal
museum chaschuna lavurs da restauraziun. Plinavant han lieu vastas lavurs preventivas
en il rom dal mantegniment a lunga vista.
Per l'etappa 2022 da la restauraziun da la claustra Son Jon ha la Regenza garantì ina contribuziun chantunala da maximalmain 148 200 francs a la Fundaziun Pro Claustra Son Jon a Müstair.
Approvà mesiras per augmentar la segirezza sin la via d'Engiadina a Zernez
La
Regenza ha approvà il project «Siglientada da lavinas Val Punia» da l'Uffizi da
construcziun bassa a Zernez ed ha deliberà ina contribuziun chantunala da
195 000 francs per quest intent.
Sin il
traject a l'ost da Lavin è la via d'Engiadina periclitada tras ils laviners da
la zona da distatga al Piz Chapisun. Pervia da pliras lavinas è il perimeter
vegnì segirà a partir da l'onn 2001 fin l'onn 2010 cun tut en tut otg pitgas
per siglientar lavinas en il rom dal project general «Siglientada da lavinas
Gonda». La zona da distatga da la lavina en la Val Punia è situada directamain
al vest dal perimeter dal project «Siglientada da lavinas Gonda» e n'è betg
vegnida surbajegiada cun rempars quella giada. Questa lavina sa distatga in pau
pli darar, ma n'è betg main privlusa. La protecziun cunter lavinas è vegnida
meglierada cleramain tras la construcziun da pitgas fixas per siglientar
lavinas en l'ulteriur territori. Grazia a quai e grazia a las experientschas
fatgas ils ultims 20 onns è la Val Punia ussa l'ultim lieu da privel da lavinas
impurtant per lung da la via sin il traject Lavin – Scuol. La finamira da quest
project è pia er quella da garantir la protecziun da la via d'Engiadina. Per
quest intent vegn il territori segirà cun ina pitga per siglientar lavinas. Cun
realisar quest project pon las ristgas existentas vegnir reducidas
considerablamain. La reducziun dal privel da lavinas augmenta la segirezza da
la via d'Engiadina. Igl è previs da realisar las mesiras l'onn 2022.
La Regenza ha approvà il project «Siglientada da lavinas Val Punia» da l'Uffizi da construcziun bassa a Zernez ed ha deliberà ina contribuziun chantunala da 195 000 francs per quest intent.
Glisch verda per la renovaziun dal rempar da lavinas Albanas a Zuoz
La
Regenza ha approvà il project «Renovaziun dal rempar da lavinas Albanas, 2. etappa» a Zuoz. Per quest intent ha ella deliberà ina contribuziun chantunala
da maximalmain 1,3 milliuns francs.
Il rempar
da lavinas Albanas sa chatta sur il vitg da Zuoz e protegia il territori
d'abitadi. Var 65 pertschient dals paralavinas èn implants da betun ch'èn
vegnids construids ils onns 1950 e 1960. Ils paralavinas pli novs èn implants
d'atschal. Gia dapi in temp pli lung èn vegnids constatads en il rom da las
inspecziuns annualas donns vi dals implants da betun. Ils ultims onns èn quests
donns s'augmentads uschè fitg, ch'i vegn ad esser necessari da remplazzar ils
implants da betun ils proxims onns. En in'emprima etappa èn vegnids construids
paralavinas d'atschal da passa 1600 meters e 10 parascuflads. En il rom da
questa segunda etappa duain ussa vegnir remplazzads ulteriurs implants da betun
defects e serradas largias.
La Regenza ha approvà il project «Renovaziun dal rempar da lavinas Albanas, 2. etappa» a Zuoz. Per quest intent ha ella deliberà ina contribuziun chantunala da maximalmain 1,3 milliuns francs.