Co ston infrastructuras ed abitadis esser planisads e concepids, per ch'els sajan accessibels a tut ils umans? Il Post da stab per l'egualitad da las schanzas envida ils 25 d'october 2023, a las 17.30, a l'occurrenza publica «StadTraum» en la Biblioteca da la citad da Cuira, per reflectar e discutar davart questa ed ulteriuras dumondas. Cun in referat d'impuls, cun ina spassegiada tras la citad e cun ina discussiun al podium daventa il tema perceptibel.

Il planisar e construir tenor ils basegns dals genders e dal mintgadi s'occupa da dumondas da l'accessibladad e da la segirezza en la concepziun urbana, en la planisaziun d'abitadis ed en la realisaziun architectonica. Spazis, infrastructuras ed edifizis duain vegnir concepids e realisads da maniera attractiva e segira per tut ils umans. Cun l'occurrenza «StadTraum» dals 25 d'october 2023 en la Biblioteca da la citad da Cuira metta il Post da stab per l'egualitad da las schanzas in focus sin il svilup urban e sin ils process da planisaziun. Quai cun il sustegn da Lares, la rait per planisaziun e construcziun tenor ils basegns dals genders e dal mintgadi, sco er da ProjektForum, l'agentura per participaziun ed accumpagnament da process.

«Il maun public sco incumbensader, ma er las planisadras ed ils architects han l'incarica da resguardar ils basegns da las differentas gruppas da persunas en il process da planisaziun e da construcziun», di Elke Schimmel, co-presidenta da Lares. I va per dumondas sco: Nua sa chattan per exempel las fermadas dal traffic public? Per tge gruppas da persunas è il lieu ideal, per tge gruppas betg – per exempel uffants? Con vegnan illuminadas las vias, ils sutpassadis e las plazzas publicas? Correspunda quai per exempel als basegns da segirezza d'umans vulnerabels ed a las pretensiuns da persunas cun impediments?

Las sfidas duain daventar visiblas e perceptiblas
Per exempel sa movan mattas e dunnas savens anc adina en autras realitads da vita che umens. Bleras dunnas lavuran a temp parzial, perquai ch'ellas prestan anc adina la gronda part da la lavur da tgira nunpajada, sco quai che numerus studis cumprovan. Quai haja er in effect sin lur mobilitad, sco quai che Barbara Wülser, manadra dal Post da stab per l'egualitad da las schanzas, explitgescha: «Lur mintgadi è dividì en activitads multifaras: pendular a la lavur, far las cumissiuns, ir cun ils uffants a la canorta, visitar senioras e seniors.» Ellas hajan per exempel autras pretensiuns a las infrastructuras da traffic che lavurantas e lavurants che van la damaun davent da chasa directamain a la lavur e turnan la saira puspè directamain a chasa.

La participaziun è la basa d'ina planisaziun e d'ina concepziun d'infrastructuras e da spazis publics che correspundan als basegns: Uschè bleras gruppas d'utilisadras ed utilisaders sco pussaivel duain vegnir tadladas; cunzunt er persunas e gruppas, per las qualas la participaziun è per differents motivs plitost difficila e las qualas n'èn – tenor l'experientscha – strusch involvidas en process da participaziun. Quai èn per exempel uffants e giuvenils, persunas attempadas, umans cun impediments, glieud cun ina biografia da migraziun u dunnas. «Sin l'entir mund vivan passa duas milliardas dunnas en citads. Bleras da questas citads èn vegnidas planisadas cunzunt dad umens», di Delia Imboden da ProjektForum. Ed ella agiuntescha: «La cooperaziun na dastga betg daventar rutina». Ina participaziun che resguarda ils genders ed ils basegns sa distinguia tras novas vias d'infurmaziun e da communicaziun e tras formats da participaziun creativs. «Per pussibilitar ina participaziun multifara stuain nus porscher en ils process da planisaziun e da concepziun pussaivladads multifaras da sa far valair». Tras l'integraziun da differentas perspectivas en il svilup urban daventia ina citad meglra per tuts.

Spazi per midadas
Cun in pau exercizi pon decisiuns da planisaziun vegnir identifitgadas bain en ils conturns construids. A chaschun da «StadTraum» ha lieu ina spassegiada tras la citad sut l'instrucziun da Lares, per uschia render visiblas e perceptiblas decisiuns da planisaziun a Cuira. Nua stattan il chantun Grischun e la citad da Cuira areguard las decisiuns da planisaziun che resguardan ils basegns? Nua sa chattan las lingias da conflict e nua las schanzas, sche differentas gruppas d'interess vegnan involvidas, e co vesa ora in exempel gartegià? La scienziada da cultura Delia Imboden da ProjektForum vegn a discutar questa ed ulteriuras dumondas cun ils giasts al podium. Al podium discutan Richard Atzmüller, manader da l'Uffizi per il svilup dal territori dal Grischun, Anne Brandl, manadra dal Svilup urban da Cuira, Yvonne Michel Conrad, architecta e represchentanta da la rait «Chur mitgestalten», sco er Samuel Gilgen, expert per la participaziun da giuvenils. Suenter la discussiun al podium offrescha il Post da stab per l'egualitad da las schanzas in apero. L'occurrenza cumenza a las 17.30. Per motivs organisatorics vegni supplitgà da s'annunziar sut www.gr.ch/va-stagl.li.

Agiunta:

Flyer da l'occurrenza: StadTraum – planisar e construir tenor ils basegns dals genders e dal mintgadi

Fotografia agiuntada:

Plazza dal teater Cuira: In lieu per scuntradas multifaras?
© Photo Elke Schimmel, Lares

Infurmaziuns:

Miriam Erni, manadra dal project Egualitad, Post da stab per l'egualitad da las schanzas, tel. +41 81 257 35 73, e‑mail Miriam.Erni@stagl.gr.ch

Responsabladad: Post da stab per l'egualitad da las schanzas da dunna ed um