La Regenza ha approvà il project d'exposiziun per la correcziun da la via dal Bernina (H29), che cumpiglia la correcziun dal traject tranter Montebello e Bernina Suot sco er la revitalisaziun da l'Ova da Bernina. En il rom dal project da via vegn la plazza da glera actuala en il sectur da la storta da Montebello transfurmada da la vischnanca en ina plazza panoramica attractiva. Ils custs totals dal project importan circa 20,44 milliuns francs.

Il traject da via tranter Morteratsch e Poschiavo è vegnì schlargià il cumenzament dals onns 1970 ad ina ladezza da 6meters. Dapi lura èn vegnidas fatgas mo pli lavurs da mantegniment. Oz na correspunda il traject tranter Montebello e Bernina Suot betg pli al standard. En il rom dal project duai il traject perquai vegnir schlargià al profil traversal regular da 7 meters. Sin la part sut pli stippa da Montebello fin Plattas è planisà – a l'ur da la vart amunt – in vial da velo dad 1,5 meters ladezza. Il vial cunfinant per ils autos vegn reducì ad ina ladezza da 3 meters sin quest traject. Per il project da via èn budgetads custs da tut en tut circa 19,84 milliuns francs. Da quels van var 17,14 milliuns francs a quint dal chantun. Ils custs restants vegnan surpigliads da la vischnanca da Puntraschigna (transfurmaziun da la storta da Montebello), da la Viafier retica sco er da differents proprietaris dals stabiliments.

Per il project da via vegnan per part duvrads spazis da viver ch'èn degns da vegnir protegids tenor la Lescha davart la protecziun da la natira e da la patria e che ston perquai vegnir cumpensads en cas d'ina utilisaziun. En dus lieus tanghescha la construcziun da la via fermamain il curs actual da l'aual. Sco mesira da cumpensaziun vegn il letg actual da l'Ova da Bernina perquai spustà en direcziun laterala en quests dus lieus. Ultra dal spustament dal letg (part 1) duai l'Ova da Bernina vegnir revitalisada cumplettamain tranter Plattas e Bernina Suot sin ina lunghezza da circa 1,5 kilometers. Eda nov duai l'aual survegnir la ladezza necessaria cumplaina per sa sviluppar en moda dinamica (part 2). Per quest intent vegnan trajects pli lungs dal letg schlargiads cun agid da maschinas, e per l'aual vegn concepida ina morfologia scumpartida. Tut ils rempars da riva existents che n'èn betg necessaris vegnan allontanads. Ils custs per revitalisar l'Ova da Bernina importan circa 2,6 milliuns francs. Da questa summa pertutgan 605 000 francs la part1 e circa 2 milliuns francs la part 2. La revitalisaziun da l'Ova da Bernina (part 2) è – sco mesira da cumpensaziun per il project da via – ina premissa da permissiun tenor il dretg federal. Pervia da quai ston ils custs da quest project parzial vegnir mess a quint al project da via. Correspundentamain èn els er cuntegnids en ils custs totals (19,84 milliuns francs).

 

La Regenza ha approvà la revisiun totala da la planisaziun locala d'Urmagn, che la vischnanca aveva concludì ils 23 da schaner 2023. Il motiv decisiv per la nova planisaziun è stà particularmain quel da resguardar las prescripziuns dal dretg da planisaziun surordinà. L'emprima etappa da la revisiun dal dretg davart la planisaziun dal territori (LPT1) ha principalmain la finamira da franar l'extensiun da las zonas da construcziun en il terren cultivà e da diriger il svilup dals abitadis vers anen.

Sin basa da la LPT1 e dal nov Plan directiv chantunal en il sectur da l'abitadi (PDChant-A) ha la vischnanca d'Urmagn perquai examinà ed adattà las zonas da construcziun areguard la grondezza, la dimensiun e l'utilisaziun. Tut en tut ha ella reducì sia zona d'abitar, maschadada e dal center (ZAMC) per circa 27 607 meters quadrat (la zona d'abitar per ca. 18 268 m2 e la zona dal center per ca. 9339 m2). La finala è l'entir project da planisaziun vegnì accordà cun ils pli novs plans da la mesiraziun funsila e cun las prescripziuns da la digitalisaziun.

© Viamala Tourismus

La Regenza ha approvà il project «Sanaziun da la via d'alp Jenins» da la vischnanca da Jenins ed ha garantì ina contribuziun chantunala da maximalmain 1,35 milliuns francs per quest intent.

La via d'alp da Jenins ha ina gronda impurtanza per la tgira dal guaud da protecziun sur Jenins sco er per la cultivaziun da prads da segar e per l'access a las vastas alps da Jenins, da Fläsch e da Maiavilla. Il project qua avant maun cuntegna la reparaziun da la via davent dal Schwibödeli fin al spartavias Laschier. Sin ils emprims 1600 meters e sin la part sura sin ina lunghezza da var 600 meters en il sectur da la funtauna Putz sco er sin las plazzas da volver duai la via vegnir francada cun vials da betun u cun plattas da betun respectivamain cun ina cuvrida d'asfalt. Sin ils ulteriurs trajects vegn renovada la cuvrida da glera. La ladezza dal vial resta a 3 meters sco fin ussa. Ultra da quai vegnan reparadas scarpas, drenaschas, punts e mirs da sustegn. Cumplementarmain vegn il sectur sura da la via existenta «Stig» transfurmà sin ina lunghezza da 470 meters en ina via da maschinas. La realisaziun dal project dura 6onns e duai custar tut en tut 1,9 milliuns francs.