Cunvegnas e recumandaziuns d'integraziun en il chantun Grischun
La lescha federala davart las persunas estras (LEst; CS 142.20) ch'è entrada en vigur il 1. da schaner 2008 dat ina gronda paisa a l'integraziun da las persunas estras. Sa basond sin l'art. 54 LEst e sin l'art. 5 da l'ordinaziun davart l'integraziun da persunas estras (OIEst; CS 142.208) han ils chantuns la pussaivladad da cumbinar la concessiun u la prolungaziun da la permissiun da dimora cun la cundiziun da frequentar in curs da lingua u d'integraziun. Questa cundiziun po vegnir fixada en ina cunvegna d'integraziun.
La finamira da la cunvegna d'integraziun è cunzunt quella da promover l'acquisiziun da la lingua naziunala discurrida al lieu da domicil sco er l'acquisiziun d'enconuschientschas da las relaziuns socialas e da las cundiziuns da viver en Svizra.
Las cunvegnas d'integraziun dal dretg federal na vegnan betg applitgadas tar persunas estras che han in dretg da dimora en Svizra. Tar quellas persunas tutgan particularmain persunas dal spazi da la UE/AECL u confamigliaras e confamigliars esters da Svizras e Svizzers. Per che er questas persunas observian – en cas da deficits d'integraziun en il sectur da la lingua e da l'orientaziun en il mintgadi – las pretensiuns existentas, las po vegnir consegnada en il rom d'in discurs persunal ina recumandaziun d'integraziun en scrit che cusseglia da frequentar in curs da lingua u d'integraziun, analogamain a la cunvegna d'integraziun.
Las persunas da questas gruppas en mira vegnan envidadadas ad in discurs persunal dal post spezialisà per l'integraziun. La finamira da quest discurs è quella da motivar la persuna novarrivada per il process d'integraziun e da la mussar pertge che l'acquisiziun da la lingua e las infurmaziuns davart il mintgadi èn impurtantas per viver en Svizra. Medemamain duai vegnir profità dal discurs per dar infurmaziuns orientadas al basegn per exempel davart las purschidas d'integraziun, davart la vita e la lavur en Svizra, davart il sistem da furmaziun, davart la promoziun linguistica tempriva e davart la plurilinguitad e per respunder eventualas dumondas da la persuna pertutgada resp. per renviar ella als posts cumpetents. Per regla vegni sa cunvegnì – resguardond la situaziun persunala, famigliara e professiunala – ch'i vegn cuntanschì in nivel linguistic che permetta la communicaziun quotidiana e/u ch'i vegn frequentà in curs d'integraziun.
Per garantir la chapientscha en ils discurs vegn purschida en cas da basegn ina translaziun interculturala. Sche la persuna citada dumogna ina da las linguas chantunalas sin in nivel che permetta la communicaziun quotidiana, vegni per regla desistì da far ina cunvegna u ina recumandaziun d'integraziun.
Las mesiras d'integraziun dal dretg federal na stattan betg en connex cun las mesiras e cun las disposiziuns da la polizia d'esters.
En il chantun Grischun vegnan applitgadas dapi la primavaira 2012 cunvegnas resp. recumandaziuns d'integraziun. Questas vegnan realisadas dal post spezialisà per l'integraziun. Lur focus è drizzà sin las suandantas gruppas en mira:
Cunvegnas d'integraziun
- Persunas novarrivadas or da terzs stadis cun in dretg da dimora a pli lunga vista, inclusiv giuvenils sur 15 onns en la reuniun da la famiglia che arrivan en Svizra suenter il temp da scola obligatoric e senza scolaziun professiunala
- Persunas d'assistenza religiusa e persunas d'instrucziun per l'instrucziun da la lingua e da la cultura dal pajais d'origin (art. 7 OIEst)
Recumandaziuns d'integraziun
- Giuvenils e persunas giuvnas tranter 15 e 19 onns or da pajais da la UE/AECL che arrivan en Svizra suenter il temp da scola obligatoric e senza scolaziun professiunala
- Persunas appartegnentas a terzs stadis che prendan dimora en il chantun pervia da lur maridaglia cun ina burgaisa svizra u cun in burgais svizzer