La surveglianza da las finanzas da la Controlla da finanzas cumpiglia la controlla da la regularitad, da la legalitad, da la rentabilitad, da l'utilitad, da la spargnusadad e da l'effizienza da la gestiun da las finanzas. Quests criteris n'èn betg tuts tuttina pretensius per la Controlla da finanzas. Che ella è activa en ils secturs da la regularitad e dal dretg da finanzas vegn acceptà en general. Uschespert ch'i vegnan dentant tractads en las controllas la rentabilitad e la spargnusadad, vegn tschentada en moda pli u main clera la dumonda, sche quests dus secturs tutgan insumma en il champ da controlla da la Controlla da finanzas. Anc pli accentuada è la situaziun tar las controllas da l'utilitad e da l'effizienza. Pervia da las prescripziuns reglamentaras pauc precisas han talas controllas però mo success, sche las persunas che vegnan controlladas percorschan la stima per lur lavur da vart da la Controlla da finanzas. Cas cuntrari vegnan questas recumandaziuns e quests cussegls chapids sco "intervenziuns da sabiuts" e betg sco inputs d'ina perspectiva externa critica constructiva.

La Lescha davart la surveglianza da las finanzas regla en 21 artitgels las activitads da la Controlla da finanzas. Ils artitgels ils pli impurtants èn:

Art. 1 Incumbensa ed organisaziun
1 La Controlla da finanzas è l'organ suprem da la surveglianza da las finanzas. Ella sustegna:
a) il Cussegl grond e sia Cumissiun da gestiun exequind la surveglianza da las finanzas sur da l'administraziun, sur da la dretgira chantunala e sur da la dretgira administrativa sco er sur dals instituts autonoms da dretg public;
b) la Regenza ed ils Departaments exequind la surveglianza da las finanzas sur da l'administraziun;
c) la Dretgira chantunala e la Dretgira administrativa en connex cun ils aspects finanzials da la surveglianza da la giustia.

2 La Controlla da finanzas è professiunalmain independenta ed è autonoma. En sia activitad da controlla è ella obligada mo a la constituziun ed a la lescha. Ella fixescha annualmain ses program da controlla ed al suttametta a la cumissiun da gestiun dal Cussegl grond, a la Regenza ed – en extracts – a la Dretgira chantunala ed a la Dretgira administrativa per laschar prender enconuschientscha.

3 La Regenza e la Cumissiun da gestiun concludan ina cunvegna da finamiras e da prestaziun cun la Controlla da finanzas.

4 La Controlla da finanzas è suttamessa administrativamain al Departament da finanzas e vischnancas.

Art. 2 Champ da surveglianza

1 A la surveglianza da las finanzas tras la Controlla da finanzas èn suttamess – cun resalva d'ina regula-ziun divergenta en leschas spezialas:
a) la contabilitad dal Cussegl grond;
b) l'administraziun chantunala;
c) l'administraziun da las Dretgiras e da las autoritads da mediaziun;
d) ils instituts da dretg public dal chantun;
e) las organisaziuns e las persunas ordaifer l'administraziun chantunala, a las qualas il chantun surdat incumbensas publicas;
f) organisaziuns e persunas che survegnan contribuziuns chantunalas considerablas.

2 La Controlla da finanzas surveglia las finanzas er là, nua ch'igl è vegnì endrizzà in agen post da revisiun u da controlla tenor la lescha u tenor ils statuts. Ella coordinescha sia activitad cun auters organs che han incumbensas da controlla.

3 L'activitad da surveglianza tenor l'alinea 1 literas d ed e sa restrenscha da princip al rapport da gestiun, al quint annual ed al rapport da revisiun. Ulteriuras controllas pon vegnir fatgas da la Controlla da finanzas mo per incumbensa da la Cumissiun da gestiun u da la Regenza.

4 L'activitad da surveglianza tenor l'alinea 1 litera f vegn fatga en coordinaziun cun il Departament ch'è cumpetent per la surveglianza.