Tempo 30 è ina veritabla istorgia da success en il Grischun. En las zonas da tempo 30 ch'èn vegnidas introducidas fin ussa è il dumber d'accidents sa sminuì per circa la mesadad. La canera dal traffic è sa reducida cleramain e la qualitad d'abitar è s'augmentada correspundentamain. E quai senza dischavantatgs da num per las automobilistas e per ils automobilists, cunquai che la perdita da temp, che resulta pervia dal tempo 30, è minimala.
L'introducziun da tempo 30 è reglada sin plaun federal en spezial en l'ordinaziun davart la signalisaziun da las vias ed en l'ordinaziun davart las zonas da tempo 30 e las zonas d'inscunter. Tenor quests relaschs èsi da princip adina pussaivel d'introducir tempo 30 sin vias lateralas entaifer il vitg. Sin vias principalas signalisadas po tempo 30 vegnir introducì en cas excepziunals per sminuir privels spezials, per reducir las contaminaziuns da l'ambient e per meglierar la circulaziun dal traffic. Per l'introducziun da tempo 30 stoi vegnir resguardà en il chantun Grischun – ultra dal dretg federal – er anc la directiva chantunala "Quietar il traffic entaifer il vitg".
Pervia dals criteris che figureschan en questa directiva e pervia dal fatg che la cumissiun cumpetenta per sveltezzas maximalas differenziadas interpretescha per part en moda restrictiva quests criteris, èn dumondas da tempo 30 da vischnancas vegnidas refusadas parzialmain u totalmain ils ultims onns, e quai er sche la dumonda era vegnida deliberada da l'autoritad communala cumpetenta e/u da la radunanza communala e sch'ella correspundeva al dretg federal.
Dumondas:
1. È er la regenza da l'avis che l'opiniun dals organs communals cumpetents (suprastanza communala u radunanza communala) duess vegnir resguardada meglier en cas da vias entaifer il vitg e da vias lateralas che vegnan duvradas principalmain da las vischinas e dals vischins?
2. È er la regenza da l'opiniun che la cumissiun per sveltezzas maximalas differenziadas duess avair ina cumposiziun pli equilibrada, consultond ulteriurs represchentants dals interess da las vischnancas e dals participants da traffic ils pli flaivels, dals peduns e dals ciclists?
Cuira, ils 18 d'avrigl 2012
Michel (Tavau Monstein), Baselgia-Brunner, Buchli-Mannhart (Stussavgia Plaz), Casanova-Maron, Casutt, Clalüna, Fontana, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Hartmann (Champfèr), Holzinger-Loretz, Jaag, Jenny, Kappeler, Krättli-Lori, Kunz (Cuira), Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Meyer-Grass, Noi-Togni, Papa, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Rosa, Thöny, Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Wieland, Deplazes, Fravi, Michel (Igis)
Resposta da la regenza
Tras la revisiun da l'ordinaziun davart la signalisaziun da las vias (OSV) e tras il relasch da l'ordinaziun dals 28 da settember 2001 davart las zonas da tempo 30 e las zonas d'inscunter ha la confederaziun simplifitgà l'introducziun da zonas da tempo 30. Signalisaziuns da zonas èn admessas entaifer il vitg sin vias lateralas cun in caracter pli u main egual. En cas da circumstanzas spezialas, p.ex. en centers da vitgs u en citads veglias, po excepziunalmain er in traject da la via principala vegnir integrà en ina zona da tempo 30, sche las premissas da l'art. 108 OSV per reducir la sveltezza maximala èn ademplidas (art. 2a al. 2, 5 e 6 OSV).
Sin quai è il dumber da dumondas s'augmentà fermamain, uschia ch'il departament da giustia, segirezza e sanadad ha incumbensà la cumissiun per sveltezzas maximalas differenziadas (numnada qua sutvart "cumissiun") d'elavurar ina directiva per zonas da charrar plaun (directiva "Quietar il traffic entaifer il vitg", approvada da la regenza ils 15 da mars 2005, actualisada ils 23 da settember 2009). La directiva serva sco basa en la procedura da decisiun e sco mussavia per las vischnancas, ed ella duai gidar a garantir in tractament giuridicamain uschè egual sco pussaivel.
Tut en tut ha la cumissiun tractà 105 dumondas da vischnancas per zonas da tempo 30. Sin proposta da la cumissiun han pudì vegnir approvadas 90 dumondas, sis dumondas ha la regenza respectivamain il departament stuì refusar dal tuttafatg. Tar sis dumondas ha la cumissiun adattà il sectur da la zona e tar trais dumondas ha la cumissiun giuditgà en moda negativa in engrondiment da la zona existenta.
Tras l'introducziun da las zonas da tempo 30 èn sa reducids ils accidents. Cuntrari a las explicaziuns en la dumonda hai dà 22 % damain accidents. Dapi l'introducziun da tempo 30 è plinavant il dumber da persunas blessadas sa reducì per 14 % en cumparegliaziun cun l'urden da traffic anteriur ("limita generala 50"). Ma en ina zona da tempo 30 è displaschaivlamain er morta ina persuna.
1. Divergenzas da las sveltezzas maximalas generalas pon vegnir ordinadas, en cas che las premissas da l'art. 108 al. 2 OSV èn ademplidas ed en cas ch'igl è vegnì sclerì cun agid d'ina expertisa (art. 32 al. 3 LTV, art. 108 al. 4 OSV), sche la mesira è necessaria, cunvegnenta e proporziunala u sch'ins sto preferir autras mesiras. L'impuls per introducir ina zona da tempo 30 deriva per regla da la suprastanza communala u da la radunanza communala. Uschia vegnan l'opiniun ed il giavisch dals organs communals gia resguardads considerablamain tras la procedura da decisiun interna. La basa per introducir ina zona da tempo 30 na po la finala dentant betg esser l'opiniun dals organs communals cumpetents, mabain l'adempliment da las premissas legalas pretendidas tras l'art. 108 al. 2 OSV.
2. L'equiliber da la cumissiun è garantì tras mintgamai ina represchentanta u in represchentant da l'Automobil club da la Svizra (ACS), dal Touring club da la Svizra (TCS) e da l'Associaziun traffic ed ambient (ATA) sco er da l'uffizi da construcziun bassa (manader dal post chantunal spezialisà per il traffic betg motorisà) e dal schef da la polizia da traffic. Ultra da quai vegn la cumissiun sustegnida d'in spezialist da la tecnica da traffic da la polizia chantunala. Sin basa da la funcziun consultativa da la cumissiun e sin fundament da la pratica vertenta ch'è – er en cumparegliaziun cun ils ulteriurs chantuns da la Svizra orientala – generusa, n'exista tenor l'avis da la regenza nagin basegn d'integrar en la cumissiun ulteriuras represchentantas ed ulteriurs represchentants d'interess, sco quai ch'i vegn proponì en la dumonda.
29 da zercladur 2012