Tar 1 e 2 (midada d'utilisaziun abusiva e svilups betg giavischads)

Sco ch'i vegn mussà correctamain en la dumonda prevesa l'art. 3 da l'ordinaziun davart la construcziun d'abitaziuns secundaras (OAS), relaschada dal cussegl federal ils 22 d'avust 2012, che abitaziuns tenor il dretg vegl ch'èn vegnidas permessas da lur temp betg sco emprimas abitaziuns u sco abitaziuns secundaras, mabain simplamain sco abitaziun possian vegnir duvradas vinavant da princip tant sco emprimas abitaziuns sco er sco abitaziuns secundaras er sut la nova disposiziun constituziunala. Areguard il gener da duvrar lur abitaziun duain las proprietarias ed ils proprietaris esser vinavant flexibels. Els duain dastgar duvrar resp. dar en locaziun u vender lur immobiglia er en l'avegnir sco emprima abitaziun u sco abitaziun secundara. Il motiv principal per mantegnair questa flexibilitad da l'utilisaziun è tranter auter stada la garanzia dal possess, oravant tut il quità da mantegnair la valur da l'immobiglia existenta. Sche las proprietarias ed ils proprietaris dastgassan dar en locaziun u vender lur abitaziuns tenor il dretg vegl mo pli sco emprimas abitaziuns, ruinass quai la valur da las immobiglias indigenas, e da quai fissan pertutgadas oravant tut regiuns da depopulaziun cun ina structura debla e senza martgà d'emprimas abitaziuns. La regenza s'engascha che questa garanzia dal possess actual vegnia francada er en la lescha.

Il mantegniment da la libertad da duvrar e da disponer d'in edifizi d'abitar tenor il dretg vegl cuntegna natiralmain er tscherts ristgs, sco p.ex. quel da l'acceleraziun da la depopulaziun dals centers dal vitgs, accumpagnà da la perdita respectiva da l'attractivitad. Perquai che la dumonda d'abitaziuns secundaras na po – pervia dal scumond da construir abitaziuns secundaras – betg pli vegnir cuvrida cun edifizis novs, crescha la valur da las immobiglias existentas, sche quellas dastgan vegnir transfurmadas er vinavant en abitaziuns secundaras. Il medem mument daventa il terren da construcziun pli favuraivel, perquai ch'el dastga vegnir duvrà mo pli per construir emprimas abitaziuns. La differenza dal pretsch che resulta da quai po esser per proprietarias e per proprietaris d'abitaziuns indigens in ferm stimul da vender lur immobiglia sco abitaziun secundara e da construir en in auter lieu in'atgna chasa u in'atgna abitaziun pli favuraivla. Il svilup che po vegnir constatà gia oz, che blers centers da destinaziuns turisticas sa transmidan pli e pli en quartiers d'abitaziuns secundaras, vegniss accelerà tras quai. Ils "letgs fraids" sa concentrassan la finala localmain precis là, nua ch'ins vuless avair els il pli pauc, numnadamain en ils centers tar las infrastructuras da servetsch. Quai èn senza dubi "svilups betg giavischads". En tge cas che las midadas d'utilisaziun èn directamain abusivas, vegn anc a sa mussar en la giurisdicziun. Las explicaziuns tar la nova OAS designeschan p.ex. sco abusiv la vendita da l'atgna emprima abitaziun e la construcziun simultana d'ina nova emprima abitaziun en la medema vischnanca u en la vischnanca vischina, mo per realisar in profit finanzial.

Tar dumonda 3 (mesiras)

En l'art. 3 al. 4 oblighescha la OAS ils chantuns e las vischnancas da prender mesiras per impedir "svilups betg giavischads" ed "abus".

La problematica che la populaziun indigena vegn stgatschada plaun a plaun or dals centers dals vitgs n'è betg nova. Gia avant l'iniziativa cunter las abitaziuns secundaras han las vischnancas pertutgadas stuì ponderar – pervia da lur responsabladad per la planisaziun locala – co ch'ellas pudessan far frunt a tals svilups betg giavischads. Questa responsabladad vegnan las vischnancas a stuair surpigliar er en l'avegnir. Il chantun vegn a sustegnair las vischnancas tar questa incumbensa ed a controllar e repassar correspundentamain l'instrumentari chantunal davart las abitaziuns secundaras. Mesiras pussaivlas en cas da svilups betg giavischads cumprovads èn per exempel da contingentar la transfurmaziun futura d'emprimas abitaziuns tenor il dretg vegl en abitaziuns secundaras – eventualmain cun ina differenziaziun tenor lieu e/u tenor cas –, da render ella nunattractiva cun ina taxa directiva e/u da limitar ella en quel senn che mo ina tscherta part procentuala da la surfatscha d'auzada existenta dastga vegnir transfurmada en abitaziuns secundaras betg explotadas (regulaziun da quota). Per impedir "abus" pudessi p.ex. vegnir fixà ch'ina nova emprima abitaziun vegnia permessa mo, sche la persuna che la vul construir na possedeva nagina proprietad d'abitar en la vischnanca respectiva ils ultims 10 onns, quai sa basond tenor il senn sin ils reglaments ch'existan en bleras vischnancas e che concernan la vendita da parcellas communalas. – Sch'ina vischnanca introduciss talas mesiras en sia legislaziun, stuessan – sco basa principala per lur realisaziun – dal rest tut las midadas d'emprimas abitaziuns en abitaziuns secundaras vegnir qualifitgadas sco midadas d'intent, per las qualas i dovra ina permissiun, per che las premissas possian insumma vegnir controlladas da las autoritads.

22 d'october 2012