Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Niggli-Mathis (Grüsch) concernent il tractament egual da giuvenils renitents

Sessiun: 20.04.2016

En noss chantun vegnan tractadas duas gruppas da giuvenils renitents u che han ina singularitad dal cumportament en duas modas dal tuttafatg differentas.

 

L'emprima gruppa èn ils giuvenils che vegnan sentenziads en la procedura penala per giuvenils. Qua vala la lescha davart l'execuziun giudiziala en il chantun Grischun (LExeG). En l'art. 7 èsi reglà tgi che surpiglia ils custs. I dat mo ina libertad d'agir minimala per ina participaziun da las persunas pertutgadas. En l'art. 8 èsi reglà detagliadamain tge custs ch'ils giuvenils sentenziads ston surpigliar. Per resumar vul quai dir: sa participar "adequatamain u uschenavant che quai è raschunaivel". Ma mai na vegn in giuvenil relaschà da l'execuziun da chastis, che stuess purtar in grond debit finanzial pervia da sia expiaziun dal chasti.

 

La segunda gruppa èn giuvenils che – pervia da mesiras – vegnan collocads da la APUC en ina instituziun. Qua èn pertutgads er giuvenils ch'èn obligads d'ir a scola. La nova lescha da scola ch'il cussegl grond ha tractà il mars 2012, di en l'art. 78 al. 1: "Il chantun surpiglia ils custs da la purschida da la pedagogia speziala en il sectur pretensius." La pratica vertenta mussa che giuvenils dal sectur pretensius, che na pon betg survegnir ina terapia en las instituziuns dal DECA previsas per quai en il chantun Grischun, vegnan puspè returnads a las vischnancas. En cas d'ina pussaivla periclitaziun intervegn qua la APUC che po ordinar la collocaziun en ina instituziun adattada (er ordaifer il chantun). Quai chaschuna custs che han per consequenza ch'i resultan – cun tariffas da passa 600 francs/di – prest grondas summas. Il quint va a la vischnanca che po recurrer a la famiglia. Tar las famiglias vegnan augmentads debits enorms envers la vischnanca, sch'ina tala dimora en ina instituziun dura fin 1 onn. En singuls cas extrems fin plirs onns. Ma er per ina vischnanca pertutgada n'èn tals custs per in singul scolar, che pon importar passa 200 000 francs/onn, betg mo ina bagatella.

 

En auters chantuns (Lucerna, Berna) datti regulaziuns che repartan ils custs da talas mesiras sin la famiglia, sin la vischnanca e sin il chantun. Ma la famiglia duai senza auter ademplir sia obligaziun cun ina diaria da ca. 30 francs/di. Medemamain po la vischnanca sa participar als custs da scola d'in giuvenil ch'è obligà d'ir a scola. La part principala pertutga il chantun, en consequenza da las mesiras ordinadas da la APUC ed en consequenza da l'assistenza.

 

Gugent supplitgeschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza da respunder las suandantas dumondas:

 

1. Quants uffants grischuns ch'èn obligads d'ir a scola èn vegnids collocads l'onn passà da la APUC en in vitg da giuvenils sco Knutwil u en instituziuns sumegliantas?

 

2. È la regenza er da l'avis ch'ils custs da las mesiras educativas per uffants ch'èn obligads d'ir a scola stoppian vegnir surpigliads dal chantun tenor l'art. 78 al. 1 da la lescha da scola dal chantun Grischun?

 

3. Tge pussaivladads vesa la regenza per sustegnair las persunas pertutgadas da mesiras educativas suenter ch'ellas vegnan relaschadas or d'ina instituziun, fin ch'ellas han terminà in emprendissadi?

 

4. Co è preparà il chantun per il dumber creschent da giuvenils che han ina singularitad dal cumportament cun disposiziun per la scolaziun speziala e che na pon betg vegnir collocads en instituziuns classicas da la scola speziala?

 

5. Tge capita cun giuvenils che vegnan exclus – pervia da lur cumportament – d'ina instituziun da scola speziala e per ils quals ins na chatta betg ina plazza adattada?

 

Cuira, ils 20 d'avrigl 2016

 

Niggli-Mathis (Grüsch), Geisseler, Bucher-Brini, Albertin, Atanes, Baselgia-Brunner, Berther, Bleiker, Buchli-Mannhart, Caduff, Cahenzli-Philipp, Casanova (Glion), Casty, Casutt-Derungs, Clavadetscher, Danuser, Darms-Landolt, Deplazes, Dosch, Florin-Caluori, Gartmann-Albin, Gunzinger, Hardegger, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jenny, Koch (Tumein), Kollegger, Komminoth-Elmer, Kunfermann, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Michael (Donat), Niederer, Noi-Togni, Papa, Pedrini, Perl, Peyer, Pfenninger, Sax, Stiffler (Tavau Plaz), Thöny, Troncana-Sauer, Vetsch (Claustra Vitg), Widmer-Spreiter, Wieland, Degiacomi, Tuor

Resposta da la regenza

Per precisar duai vegnir constatà che tar giuvenils pon daventar necessarias
mesiras administrativas per differents motivs:

a) sch'els daventan delinquents e ston pia star bun tenor il dretg penal per
giuvenils, u
b) sch'els demussan en la scola regulara in cumportament che dat spezialmain en egl, uschia ch'ina disposiziun da scola speziala sto vegnir relaschada, u
c) sch'els pericliteschan sasezs u auters e sche las persunas cun la pussanza dals geniturs n'èn betg en il cas d'als influenzar adequatamain cun lur educaziun, tant ch'ina mesira per la protecziun dals uffants sto vegnir relaschada.

Per quests fatgs èn mintgamai cumpetentas differentas autoritads ed èn mintgamai pertutgadas autras instituziuns che surpiglian ils custs.

Per respunder las dumondas:

1. L'onn 2015 han las 5 APUC collocà uffizialmain 13 uffants/giuvenils ch'èn obligads d'ir a scola; 10 da quels en ina instituziun e 3 en ina famiglia da tgira. La fin da l'onn 2015 eran tut en tut 62 uffants/giuvenils collocads tras autoritads, da quels 37 obligads d'ir a scola. Dals 37 obligads d'ir a scola sa chattavan 21 en ina famiglia da tgira e 16 en ina instituziun.

2. En il dretg penal per giuvenils van ils custs d'execuziun da chastis da detenziun dal tuttafatg a quint dal chantun. Ils custs d'execuziun da mesiras (p.ex. collocaziun en ina instituziun d'educaziun) medemamain, nun che las persunas sentenziadas e/u lur geniturs stoppian sa participar adequatamain als custs (art. 45 PPG [CS 312.1]). En il sectur da la scola speziala van ils custs a quint dal chantun (art. 78 al. 1 lescha da scola [DG 421.000]), en moda che las instituziuns responsablas per la scola ed ils geniturs/las persunas cun la pussanza dals geniturs ston pajar ina contribuziun (art. 68 ordinaziun da scola [DG 421.010]). La finanziaziun da mesiras per la protecziun d'uffants è en emprima lingia chaussa dals geniturs, perquai ch'els han – sa basond sin il dretg federal – da procurar per il mantegniment da l'uffant, cumprais las mesiras per la protecziun d'uffants (art. 276 al.1 CCS [CS 210]); subsidiarmain a la communitad ch'è cumpetenta per il sustegn da dretg public (art. 293 CCS ed art. 63a LItCCS [DG 210.100]).

Las cumpetenzas e la finanziaziun èn regladas cleramain per tut ils secturs. La regenza è dentant pronta d'examinar quant enavant ch'eventuals cas da direzza finanziala pon vegnir evitads per ils geniturs; cas da direzza che pon resultar pervia da las mesiras per la protecziun d'uffants ordinadas da la APUC.

3. Sche giuvenils han expià in chasti da detenziun u terminà ina mesira, po la procura per giuvenils ordinar ina mesira pli miaivla (p.ex. in'assistenza persunala) a partir dal 1. da fanadur 2016 fin al 25. onn da vegliadetgna, e quai per gidar ils giuvenils a s'integrar puspè en il mund ordaifer l'instituziun. Sch'il giuvenil duvrass in ulteriur sustegn suenter la terminaziun da tut las mesiras da protecziun – in sustegn che na po betg pli vegnir furnì tenor il dretg penal per giuvenils (limita da vegliadetgna u senza effect) –, vegn fatga in'annunzia da periclitaziun a la APUC. Sch'i dat ina periclitaziun dal bainstar da l'uffant, vegnan ils giuvenils suttamess ad in scleriment tras la APUC e sch'igl è necessari, vegni ordinà ina mesira per als proteger. En l'assistenza ed en l'accumpagnament dals giuvenils collavuran las APUC cun numerusas autoritads (p.ex. curatellas professiunalas, servetschs socials, psichiatria d'uffants e da giuvenils, servetschs da soluziuns transitoricas). En il sectur da la scola speziala vegn controllà il success da la scolaziun speziala regularmain tras las persunas spezialisadas participadas. Giuvenils obligads d'ir a scola d'ina scola speziala vegnan reintegrads en la scola regulara mo, sch'els èn buns da suandar l'instrucziun da la scola regulara. L'uffizi per la furmaziun professiunala gida en cas da dumondas da la furmaziun fundamentala professiunala, da la cussegliaziun professiunala, da la surveglianza da la furmaziun professiunala, dal coaching e dal management da cas. Sin fundament da questa purschida na vesa la regenza nagin ulteriur basegn da sustegnair las persunas pertutgadas d'ina mesira educativa suenter ch'ellas èn vegnidas relaschadas or d'ina instituziun.

4. La legislaziun da scola na distingua betg tranter scolas spezialas classicas e betg classicas. Ma i dat instituziuns d'educaziun u da tractament ch'assistan giuvenils daventads chastiabels u cun ina singularitad dal cumportament e che sa differenzieschan da l'orientaziun da las instituziuns da la scolaziun speziala. Fin ussa han ins pudì chattar ina soluziun per tut ils giuvenils, er per tals cun ina singularitad dal cumportament, per ils quals è vegnì constatà – en il senn da la legislaziun da scola – in basegn da scolaziun speziala; soluziuns che sa basan er areguard la finanziaziun e las cumpetenzas sin la legislaziun da scola.

5. Ils giuvenils che han ina disposiziun da scola speziala restan en la responsabladad da l'instituziun. En cas da basegn vegn adattà il setting da la scolaziun speziala u incità da midar instituziun. Distinguids da quai ston vegnir giuvenils che daventan chastiabels en il rom da la scolaziun speziala, u tar ils quals la APUC ha constatà ina periclitaziun dal bainstar da l'uffant, uschia che mesiras tras la procura per giuvenils u tras la APUC daventan necessarias.

30 da zercladur 2016