Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Felix (Haldenstein) concernent l'import/l'export da material da construcziun mineral e da material da renatiralisaziun

Sessiun: 19.04.2017

Tenor las disposiziuns GATT/WTO davart las acquisiziuns publicas ston incaricas da construcziun d'ina valur minimala da circa 9 milliuns francs vegnir publitgadas avertamain. Offertas da purschiders naziunals ed esters èn pussaivlas. Il tractament egual e la nundiscriminaziun dals purschiders è ina maxima fundamentala. Sut la valur minimala menziunada valan las disposiziuns da la lescha da submissiun (Lsub) dal chantun Grischun. En cas da proceduras tenor Lsub na vegnan purschiders esters betg resguardads cun dretg, perquai ch'il dretg reciproc concernent l'andament da la procedura e la protecziun giuridica manca en ils pajais vischins.

Igl è giustifitgà d'applitgar questa pratica er sin material da construcziun mineral ch'è avant maun en la regiun e sin material da renatiralisaziun. En l'ultim temp pon ins observar en ils territoris en vischinanza dal cunfin, en spezial en l'Engiadina ed en las vals dal sid ch'i vegn importà mintgatant da l'exteriur material da construcziun natiral sco gera, sablun u betun er per incaricas publicas. Percunter vegn material da renatiralisaziun reutilisabel exportà a l'exteriur. Quest fatg è problematic per dus motivs.

1. Territoris d'explotaziun da material ston vegnir determinads confurm al plan dal territori, directiv e da zonas. L'explotaziun da materia prima minerala sco gera e sablun pretenda concessiuns e permissiuns cumplessivas. I dovra bler temp e blera lavur per render accessibel in territori d'explotaziun e per regla exista l'obligaziun da puspè renatiralisar ils territoris d'explotaziun, cur che lur utilisaziun è terminada. Sche l'import skizzà da material da construcziun mineral e sche l'export da material da renatiralisaziun crescha vinavant, vegn interrut il ciclus da la materia che sto vegnir serrà tenor la planisaziun dals ruments. Sch'il ciclus da la materia è interrut, èsi pli difficil da renatiralisar ils territoris d'explotaziun. L'import e l'export cuntrafa er al princip da duvrar pli savens material da construcziun secundar, material da stgavament e material da renatiralisaziun tenor il plan d'acziun "economia verda" dal cussegl federal dals 8 da mars 2013. Plinavant èn periclitadas en lur existenza sco er en lur gestiun las infrastructuras existentas per explotar e per reutilisar material.

2. Pervia da sia topografia è il chantun Grischun fermamain sparpaglià e las singulas valladas èn savens colliadas ina cun l'autra mo sur in pass. Igl è en l'interess da l'autonomia da provediment e da l'abilitad d'agir da las regiuns, per exempel en cas d'eveniments gronds da malauras, ch'i sajan avant maun resursas da material da construcziun mineral ch'èn svelt disponiblas en las singulas valladas. Quai premetta però ch'ina infrastructura minimala vegnia mantegnida en las regiuns pertutgadas.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders pretendan da la regenza ch'i vegnian – en cas d'ina surdada d'incaricas publicas – resguardads consequentamain ils interess dal chantun, da las regiuns e da las vischnancas per ina segirezza dal provediment a lunga vista cun material da construcziun mineral ch'è disponibel en la regiun. Cun fixar en ina lescha la procedura per explotar e per reutilisar quest material intervegn il stadi uschè ferm en il martgà ch'igl è legitim da far prescripziuns er davart l'utilisaziun da quest material.

Cuira, ils 19 d'avrigl 2017

Felix (Haldenstein), Della Vedova, Felix (Scuol), Alig, Bleiker, Blumenthal, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Casty, Danuser, Deplazes, Dosch, Foffa, Geisseler, Giacomelli, Grass, Hardegger, Hartmann (Champfèr), Heinz, Jeker, Jenny, Koch (Tumein), Komminoth-Elmer, Kunz (Fläsch), Lamprecht, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Müller, Nay, Niederer, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Paterlini, Pedrini, Salis, Schutz, Stiffler (Tavau Plaz), Toutsch, Valär, Weber, Widmer-Spreiter, Berther (Segnas), Erhard, Gugelmann, Hartmann-Conrad (Schiers), Heini, Lombardi, Natter, Spreiter

Resposta da la regenza

Sut la noziun da material da construcziun mineral vegnan subsummads asfalt e betun ed auter material da construcziun sco quadrels, tievlas e material sumegliant. Per tut il material da construcziun mineral vegnan duvrads gera e sablun sco materia prima per la producziun. Tenor il plan directiv chantunal exista en il chantun in basegn annual da materias primas da basa da circa 1,5 milliuns tonnas gera e sablun sco er da circa 1,25 milliuns tonnas crappa, tut en tut pia 2,75 milliuns tonnas. Per cuvrir quest basegn han – cun excepziun dal Puschlav – tut las regiuns determinà en lur plans directivs territoris d'explotaziun adattads e bain accessibels. Er datti avunda volumens en las deponias ed en las chavas da gera per depositar material nunsmerdà da stgavament e d'exchavaziun en la dimensiun dad annualmain circa 1,4 milliuns tonnas. En cas da projects gronds u en cas d'eveniments da la natira vegnan ultra da quai permessas zonas da deposit al lieu che sa refereschan al project (p.ex. bova da la Val Parghera). Las deponias ed ils territoris d'explotaziun vegn renatiralisads en quest connex exclusivamain cun material da terren.

Percunter exista per material da demoliziun mineral, en spezial per asfalt exchavà, per material da demoliziun da betun u per material da demoliziun maschadà in'obligaziun da recicladi, q.v.d. il deposit definitiv en ina deponia n'è betg permess. Da l'onn 2011 fin 2015 èn resultadas sin las plazzas grischunas per rimnar e zavrar rument per onn en media circa 364 000 tonnas material da demoliziun mineral. Circa 77 pertschient da quest volumen han gia pudì vegnir duvrads sco material da construcziun secundar reciclà. A questa quota gronda en cumparegliaziun cun l'entira Svizra ha il chantun contribuì ina part essenziala cun duvrar pli savens material da construcziun reciclà en la construcziun da vias ed en la construcziun auta. Er las vischnancas e persunas privatas han duvrà – betg sco ultim pervia dals custs – pli savens material da construcziun reciclà. Potenzial per meglierar questa situaziun exista però vinavant en la reutilisaziun uschè frequenta sco pussaivel da quests materials da construcziun.

L'import e l'export da materias primas da basa sco er dad asfalt exchavà cun in cuntegn d'idrocarbons aromatics policiclics (IAP) fin 250 mg/kg e da material da demoliziun da betun na dovra tenor la cunvegna d'ambient internaziunala nagina permissiun ed è pussaivel illimitadamain. Mo per material da demoliziun maschadà dovri ina permissiun d'export da la confederaziun ed ina permissiun d'import dal stadi che retschaiva il material. Questas permissiuns vegn concedidas, sch'ils process da reutilisaziun a l'exteriur èn garantids e sche la preparaziun dal material da demoliziun maschadà succeda en moda ecologica sco er tenor il stadi da la tecnica. Oz han mo dus manaschis en vischinanza dal cunfin en l'Engiadina bassa ed en il Puschlav ina permissiun per exportar material da demoliziun maschadà en la dimensiun da 6100 tonnas per onn (1,7 pertschient da tut il rument da construcziun mineral). Ina gronda part da quest material elavurà vegn puspè importada en Svizra e duvrada sco material da construcziun secundar.

L'intent dal dretg federal e dal dretg chantunal davart las acquisiziuns è quel da promover la concurrenza efficazia sco er da garantir in tractament egual da tut ils purschiders e l'impundaziun economica dals meds finanzials publics. Tenor la lescha federala davart il martgà intern han tut las persunas che han in domicil u ina sedia en Svizra il dretg d'in access liber e senza impediments al martgà sin tut il territori da la Svizra. Il dretg da las acquisiziuns publicas tegna quint da questas prescripziuns cun declerar pretensiuns u renviaments en reguard ad ina tscherta derivanza d'in product sco inadmissibels. In'ordinaziun che material da construcziun regiunal vegnia duvrà consequentamain en cas d'acquisiziuns dal maun public cuntrafaschess a questa regulaziun e privilegiass singuls purschiders e furniturs en ina moda che sfalsifitgass la concurrenza.

Ina intervenziun en il martgà da vart da las autoritads n'è er betg inditgada per ponderaziuns da la politica da provediment e da l'ecologia, perquai che l'autarchia da provediment cun materias primas da basa è garantida – cun excepziun dal Puschlav – a lunga vista en las regiuns e perquai che l'export da rument da construcziun mineral po vegnir designà sco marginal. Grazia a la reutilisaziun da quests materials da demoliziun na vegnan er betg interruts ciclus da materias. La regenza propona perquai da refusar l'incumbensa.

22 da zercladur 2017