Il secretariat da la cumissiun da concurrenza (CUMCO) ha lantschà ils 30 d'october 2012 – sin fundament da cunvegnas da submissiun supponidas en il chantun Grischun – in'examinaziun cunter totalmain 17 interpresas da construcziun indigenas, cunter la societad grischuna dals impressaris constructurs sco er cunter in dumber betg numnà da biros d'inschigneria. Las examinaziuns ch'èn – la finala per motivs administrativs – vegnidas divididas en 10 proceduras singulas èn vegnidas extendidas da la CUMCO il matg 2013 sin 8 firmas da construcziun supplementaras ed il november 2015 anc ina giada sin 21 ulteriuras interpresas per part extrachantunalas. En quest connex stattan dus objects d'examinaziun en il center: construcziun auta e bassa en l'Engiadina bassa ed en la Val Müstair sco er construcziun da vias sin l'entir territori chantunal. In'emprima decisiun che pertutga la Val Müstair è vegnida communitgada il fanadur 2017 a las partidas da procedura. Tenor la communicaziun a las medias da la CUMCO han las firmas da construcziun localas manipulà dals onns 2004 fin 2012 passa 100 publicaziuns da construcziun auta e bassa da patruns da construcziun publics sco er privats. Da sancziuns èsi vegnì desistì pervia da la cooperaziun da las interpresas involvidas. Cun ulteriuras decisiuns quinta la CUMCO quest atun.

Tar las singulas dumondas:

1. En tut las examinaziuns n'è il chantun betg stà partida da procedura. Il cuntegn exact da la decisiun da la CUMCO dals 10 da fanadur 2017 n'enconuscha la regenza betg. Er il maun public na po betg obtegnair senz'auter infurmaziuns supplementaras davart ils fatgs, e quai pervia da la regulaziun pertutgant las perditgas principalas en il dretg da cartels. Per examinar sch'il dal chantun è pertutgà, ha il departament da construcziun, traffic e selvicultura (DCTS) perquai dumandà ils 14 da fanadur 2017 da pudair prender invista da la disposiziun da la CUMCO concernent la procedura "prestaziuns da construcziun auta e bassa en la Val Müstair". Fin ussa n'è anc betg vegnida concedida invista al chantun (stadi dals 26 da settember 2017).

2. La sensibilisaziun da la publicitad per il tema da las cunvegnas da concurrenza donnegiusas per l'economia publica è ina finamira impurtanta dal chantun. A temp util vegn el perquai ad infurmar en ina furma commensurada davart las enconuschientschas obtegnidas areguard las proceduras da cartel en il chantun Grischun. Independentamain da quai statti liber a las vischnancas potenzialmain pertutgadas da dumandar la CUMCO medemamain invista da las actas.

3./4. Suenter avair obtegnì invista da las actas da procedura vegn il chantun ad examinar ils meds giuridics dal dretg da submissiun, dal dretg civil ed eventualmain dal dretg penal che pon vegnir deducids da quellas. Il mument actual n'èsi dentant anc betg pussaivel da far decleraziuns pli concretas.

5. Il chantun n'ha il mument nagins indizis ch'i sajan vegnidas fatgas cunvegnas da pretschs en connex cun projects da construcziun chantunals en la citad da Cuira.

6./7. Suenter l'avertura da l'examinaziun da la CUMCO ha il chantun analisà en moda cumplessiva ils process da surdada da ses posts spezialisads ch'acquireschan prestaziuns da construcziun e sco consequenza ha el gia realisà optimaziuns en sia procedura d'acquisiziun. Las adattaziuns dal process da surdada pussibiliteschan da difficultar resp. d'identifitgar pli svelt cunvegnas da submissiun. Uschia lavuran ils posts d'acquisiziun da construcziuns dapi il cumenzament da l'onn 2015 en mintga project da construcziun cun ina glista da controlla respectiva. Ultra da quai è vegnì relaschà in codex da conduita per collavuraturas e collavuraturs, als quals èn affidadas acquisiziuns. Tar il DCTS è il medem mument vegnì endrizzà in post da consultaziun per annunziar cunvegnas da submissiun sco er per retschaiver indicaziuns da corrupziun. Las indicaziuns inoltradas vegnan tractadas en moda confidenziala. Ultra da quai tematisescha il DCTS dapi onns la problematica da las cunvegnas da pretschs en il rom da la furmaziun supplementara interna.

Suenter l'enconuschientscha da las decisiuns da la CUMCO annunziadas vegn il chantun puspè ad analisar, sch'i èn necessarias ulteriuras mesiras supplementarmain als process da surdada gia adattads.

29 da settember 2017