Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 22.10.2020

L'electromobilitad vegn a daventar ina sfida per la rait electrica da la Svizra. Ma en quest connex na sa tschenta betg la dumonda, sch'i dat energia avunda u betg. I sa tschenta la dumonda, datti avunda energia il dretg mument al dretg lieu, e tge faschain nus cun l'energia ch'ils implants da fotovoltaica produceschan bain durant il di, però che na vegn betg consumada dal tuttafatg? Quai ha per consequenza ch'i resultan fluctuaziuns da l'electricitad che pon chaschunar disturbis en ina rait electrica stabila.

Adina dapli chasadas privatas installeschan implants da fotovoltaica sin lur atgna chasa. Quai po bain esser raschunaivel, perquai che nus pudain per part producir sezs l'energia che nus consumain. Perquai che bleras chasadas privatas èn però a la lavur durant il di, na po l'atgna producziun d'energia gnanc vegnir utilisada. Danor sch'ins lavurass er qua cun accumulaturs d'energia. Tenor las deposiziuns da signur Walter Sattinger da la Swissgrid SA, jau citesch: «En l'entira Europa vegnan bainbaud ans mancar accumulaturs d'energia da lunga durada, pia dovri in consum d'electricitad intelligent, betg mo per na stuair surdimensiunar las raits per singuls temps da gronda frequenza», fin dal citat. L'electromobilitad pudess vegnir transfurmada ad accumulaturs d'energia ambulants. Premissa: nus promovain ina infrastructura intelligenta correspundenta da chargiar vehichels electrics.

Ina buna distribuziun da las staziuns da chargiar vehichels electrics po esser d'avantatg per l'electromobilitad. Ma ella na stuess betg esser l'emprim aspect, na, las staziuns da chargiar vehichels electrics stuessan vegnir realisadas là, nua ch'ellas vegnan lura er propi duvradas durant il di, numnadamain tar las interpresas u tar las plazzas da parcar, nua ch'ils vehichels electrics èn plazzads durant il di, nua ch'ins po accumular l'energia che resulta en ils implants d'energia dal vent ed en ils implants da fotovoltaica durant ils temps d'auta producziun, e gidar uschia a mantegnair stabila la rait electrica da la Svizra. Jau dubit ch'ils scenaris che figureschan en il Plan da basa per l'infrastructura da chargiar vehichels electrics constettian oz anc. La recumandaziun «H2 Serrar largias enconuschentas en la rait da chargiar svelt vehichels electrics» fa mo senn per il traffic da transit e per il traffic turistic, engrevgescha però la rait en moda dischavantagiusa ed è negativa per la stabilitad. Deplorablamain na poss jau er betg approvar la recumandaziun «H4 sco mastergnant». Per interpresas èsi oz tut auter che economic d'investir en staziuns da chargiar vehichels electrics. Qua essan nus da l'avis ch'i dovria impuls, sch'ins vul propi cuntinuar sin la via vers l'electromobilitad.

Perquai inoltrain nus da la fracziun da la PPS la suandanta incumbensa:

1.     Far ina preschentaziun generala ch'examinescha ils suandants puncts:

  • Tge influenza han implants d'energia dal vent ed implants da fotovoltaica sin la stabilitad da la rait, quai en vista ad ina prognosa realistica per l'avegnir?
  • Stadi actual ed urari concernent l'extensiun da l'infrastructura da rait. Nua essan nus oz ed essan nus pronts per l'avegnir?
  • Schanzas e potenzial da l'electromobilitad per ina rait stabila.

2.     La Regenza duai examinar il Plan da basa per l'infrastructura da chargiar vehichels electrics e duai elavurar – ensemen cun ils gestiunaris da las raits – ina infrastructura intelligenta da chargiar vehichels electrics.

3.     Ella duai elavurar mesiras da promoziun en il senn da deducziuns fiscalas e/u d'ina liberaziun da taglia per interpresas industrialas, per interpresas e per plazzas da parcar che porschan staziuns da chargiar vehichels electrics a collavuraturas e collavuraturs e/u a locatarias stablas e locataris stabels.

Cuira, ils 22 d'october 2020

Gort, Koch, Della Cà, Brandenburger, Favre Accola, Salis, Menghini-Inauen, Renkel

Resposta da la regenza

L'ultim passà è la Regenza sa fatschentada gia pliras giadas cun la promoziun da la mobilitad electrica. Ils suandants rapports èn avant maun: "Schanzas da l'electromobilitad per il chantun Grischun" dals 26 da zercladur 2015, "Plan da basa per l'infrastructura da chargiar vehichels electrics (electromobilitad) en il chantun Grischun" dal mars 2017 sco er "Pachet da mesiras per promover l'electromobilitad en il Grischun" da l'october 2017. La promoziun da l'infrastructura da chargiar vehichels electrics è vegnida proponida l'ultima giada en il rom da la revisiun parziala da la Lescha d'energia dal chantun Grischun (LEG). Ma sin fundament dals resultats da la consultaziun n'è ella betg vegnida persequitada vinavant. Tuttina sa stenta la Regenza anc adina da promover il diever d'energias regenerablas: la Strategia da clima dal chantun (green deal) ed il Program da la Regenza actual mettan il focus tranter auter sin ina mobilitad persistenta. En il sectur dal traffic sto il maun public ademplir vinavant ina funcziun d'exempel e sto agir correspundentamain. Er manaschis parastatals han chapì l'impurtanza d'ina mobilitad persistenta e promovan tala. En quest process è il chantun en in stretg barat cun las acturas ed ils acturs respectivs. Per cumplettar stoi vegnir menziunà che la promoziun da staziuns per chargiar vehichels electrics en edifizis vegn menziunada explicitamain en il rom dal Fond per il clima da la Confederaziun tenor la revisiun da la Lescha da CO2. Pia èsi da partir dal fatg ch'i vegnan realisads programs da promoziun correspundents a chaschun da la realisaziun da la Lescha da CO2.

Tar ils puncts 1 e 2: La part da la producziun d'electricitad da vent e da fotovoltaica importa oz en il chantun Grischun 0,8 pertschient. L'onn 2035 vegn quai probablamain ad esser 3 fin 4 pertschient. Las ovras idraulicas dal Grischun han – grazia a lur lais artifizials – ina capacitad d'accumulaziun da quasi 2000 GWh. Sch'ins suppona che tut ils 114 824 autos da persunas ch'èn immatriculads actualmain en il chantun fissan vehichels electrics, duvrassi ina capacitad da chargiar vehichels electrics da var 6 GWh. Questas parts marginalas tant da la producziun d'energia da vent e da fotovoltaica sco er da la capacitad da chargiar vehichels electrics n'han betg ina influenza gravanta sin la stabilitad da la rait e sin l'infrastructura da rait en il chantun. Cumpetents per garantir ina rait segira, productiva ed effizienta èn – tenor l'art. 8 da la Lescha federala davart il provediment d'electricitad (Lescha davart il provediment d'electricitad, LPrEl; CS 734.7) – ils gestiunaris da las raits. Concepts sco p.ex. Vehicle to Home (V2H) resp. Vehicle to Grid (V2G) servan ad optimar ils custs. Cun cumbinar in implant fotovoltaic cun la battaria d'in vehichel po vegnir augmentà il consum d'energia e – sco effect secundar – per part vegnir distgargiada la rait electrica locala. Endrizzar ina infrastructura da chargiar vehichels electrics intelligenta è pia en l'interess dals possessurs dals implants fotovoltaics respectivamain dals gestiunaris da raits. L'infrastructura da chargiar vehichels electrics è in model da fatschenta da las interpresas d'electricitad privatas. Ils custs per questa infrastructura vegnan incassads  sur l'indemnisaziun per il diever da la rait. Tenor l'art. 15 LPrEl èn mesiras innovativas per raits intelligentas custs imputabels. Ils purschiders da raits han pia avunda impuls per endrizzar raits intelligentas. In'elavuraziun dal Plan da basa ch'è per il mument anc actual, na para pia betg inditgada.

Tar il punct 3: Per las persunas cun activitad da gudogn independenta e per las persunas giuridicas cuntegna gia il dretg vertent mesiras da promoziun. El permetta numnadamain d'amortisar a 100 pertschient las staziuns per chargiar vehichels electrics respectivas durant l'onn d'acquisiziun e durant l'onn suandant, e quai cun agid d'amortisaziuns immediatas. Ulteriuras mesiras da promoziun a maun da deducziuns fiscalas u tras ina liberaziun da taglia da las interpresas respectivas n'èn betg pussaivlas tenor il dretg d'armonisaziun e cuntrafaschessan pia al dretg federal. Ni en il sectur da las entradas ord activitad da gudogn independenta ni en l'eruida dal gudogn na po il legislatur chantunal introducir deducziuns per persunas giuridicas, cun las qualas vegnan avisadas finamiras extrafiscalas. La liberaziun da taglia vegn reglada definitivamain en il dretg fiscal federal armonisà (art. 23 al. 1 lit. f da la Lescha federala davart l'armonisaziun da la taglia directa dals chantuns e da las vischnancas [Lescha d'armonisaziun da taglia, LATD; CS 642.14]) e na lascha nagina libertad d'agir al legislatur chantunal. Cun ina liberaziun da taglia na pudess plinavant betg vegnir dà l'impuls d'investiziun giavischà a la persuna giuridica che porscha l'infrastructura da chargiar vehichels electrics. La liberaziun da taglia menziunada avess numnadamain per consequenza ch'ils gudogns obtegnids stuessan servir irrevocablamain als intents libers da taglia e ch'i na fiss pia betg pussaivel da distribuir il gudogn.

La Regenza sustegna la mobilitad electrica gia en il rom da las stentas menziunadas qua survart. Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da refusar questa incumbensa.

13 da schaner 2021